BhG 2.65

analiza syntaktyczna

prasāde [sati] (w zadowoleniu) asya (tego) [puruṣasya] (człowieka) sarva-duḥkhānāṃ (wszystkich cierpień) hāniḥ (zniszczenie) upajāyate (powstaje).
prasanna-cetasaḥ hi (zaiste tego, którego umysł jest zadowolony) buddhiḥ (roztropność) āśu (szybko) paryavatiṣṭhate (stabilizuje się).

analiza gramatyczna

prasāde	–	prasāda 7i.1 m. loc.abs. – w zadowoleniu (od: pra-√sad – osiąść, stać się zadowolonym, odnieść sukces, prasāda – zadowolenie, łaska, przejrzystość, jasność, spokój, ukojenie, stateczność, sukces, przychylność, względy);
sarva-duḥkhānām	–	sarva-duḥkha 6i.2 n.; sarvāṇāṃ duḥkhānām iti – wszystkich cierpień (od: sarva – wszystko; dur / dus – prefiks: trudny, zły, twardy; kha – zagłębienie, otwór, piasta; duḥ-kha – ból, cierpienie; dosłownie: złe zagłębienie [przez które przechodzi oś rydwanu], poruszanie się z oporem; lub od: duḥ-√sthā; przeciwieństwo do: sukha – radość, szczęście);
hāniḥ	–	hāni 1i.1 f. – zniszczenie, zabranie, nieobecność (od: √han – uderzać, zabijać niszczyć lub od: √hā – zostawiać, porzucać);
asya	–	idam sn 6i.1 m. – tego;
upajāyate	–	upa-√jan (rodzić się, powstawać) Praes. Ā 1c.1 – powstaje;
prasanna-cetasaḥ	–	prasanna-cetas 6i.1 m.; BV: yasya cetas prasannam asti tasya – tego, którego umysł jest zadowolony (od: pra-√sad – osiąść, stać się zadowolonym, odnieść sukces, PP prasanna – klarowny, przejrzysty, zadowolony, ukojony; √cit – myśleć, cetas – umysł, myśl, serce, świadomość);
hi	–	av. – ponieważ, albowiem, właśnie, zaiste, z pewnością (nie występuje na początku zdania);
āśu	–	av. – szybko, natychmiast, bezpośrednio;
buddhiḥ	–	buddhi 1i.1 f. – roztropność, rozum, myśl, rozsądek, intelekt, percepcja, poznanie, idea, pogląd (od: √budh – budzić, rozumieć, percepować);
paryavatiṣṭhate	–	pari-ava-√sthā (stać się stałym) Praes. Ā 1c.1 – stabilizuje się;

warianty tekstu

paryavatiṣṭhate → paryavatiṣṭhati (stabilizuje się);

Śāṃkara

Legenda:
fragmenty komentowanego wersetu
cytaty z różnych pism
wprowadzenie polemiki

Następnie mówi, co dzieje się, gdy pojawia się zadowolenie:		prasāde sati kiṃ syāt ity ucyate –
A gdy jest zadowolony, wszelki ból jego zanika. Kogo serce jest radosne, tego rozum niezachwiany wnet się staje.		prasāde sarva-duḥkhānāṃ hānir asyopajāyate | prasanna-cetaso hy āśu buddhiḥ paryavatiṣṭhate ||2.65||
A gdy jest zadowolony, wszelki ból, czyli cierpienia poczynając od wynikłych z ciała i umysłu (ādhyātmika), zanika, zostaje zniszczony, jego, czyli ascety.		prasāde sarva-duḥkhānām ādhyātmikādīnāṃ hānir vināśo ’sya yater upajāyate |
Co więcej, kogo serce jest radosne, czyli kogo narząd wewnętrzny jest zdrowy / w naturalnym stanie (svastha), tego rozum wnet, czyli szybko, staje się niezachwiany – trwa niczym przestwór, który ze wszech stron [wszystko] otacza. Wówczas, dzięki naturze jaźni, staje się on nieporuszony. Oto znaczenie.		kiṃ ca prasanna-cetasaḥ svasthāntaḥ-karaṇasya hi yasmāt āśu śīghraṃ buddhiḥ paryavatiṣṭhate ākāśam iva pari samantāt avatiṣṭhate, ātma-svarūpeṇaiva niścalībhavatīty arthaḥ |
Znaczenie wypowiedzi jest następujące: Ponieważ osoba o radosnym sercu ma stabilny rozum i osiągnęła wszystko co jest do osiągnięcia, dlatego powinna wykonywać jedynie konieczne działania, nieprzeciwne nakazom pism, zmysłami wyzbytymi namiętności i awersji.		evaṃ prasanna-cetaso ’vasthita-buddhiḥ kṛta-kṛtyatā yataḥ, tasmāt rāga-dveṣa-viyuktair indriyaiḥ śāstrā-viruddheṣu avarjanīyeṣu yuktaḥ samācaret iti vākyārthaḥ ||2.65||

Rāmānuja

asya puruṣasya manasaḥ prasāde sati prakṛti-saṃsarga-prayukta-sarva-duḥkhānāṃ hānir upajāyate | prasanna-cetasa ātmāvalokana-virodhi-doṣa-rahita-manasaḥ tadānīm eva hi viviktātma-viṣayā buddhir mayi paryavatiṣṭhate | ato manaḥ-prasāde sarva-duḥkhānāṃ hānir bhavati eva

Śrīdhara

prasāde sati kiṃ syād ity atrāha prasāda iti | prasāde sati sarva-duḥkha-nāśaḥ | tataś ca prasanna-cetaso buddhiḥ pratiṣṭhitā bhavatīty arthaḥ

Madhusūdana

prasādam adhigacchatīty uktaṃ tatra prasāde sati kiṃ syād ity ucyate prasāda iti | cittasya prasāde svacchatva-rūpe sati sarva-duḥkhānām ādhyātmikādīnām ajñāna-vilasitānāṃ hānir vināśo 'sya yater upajāyate | hi yasmāt prasanna-cetaso yater āśu śīghram eva buddhir brahmātmaikyākārā paryavatiṣṭhate pari samantād avatiṣṭhate sthirā bhavati viparīta-bhāvanādi-pratibandhābhāvāt | tataś ca prasāde sati buddhi-paryavasthānaṃ tatas tad-virodhy-ajñāna-nivṛttiḥ | tatas tat-kārya-sakala-duḥkha-hānir iti krame 'pi prasāde yatrādhikyāya sarva-duḥkha-hāni-karatva-kathanam iti na virodhaḥ

Viśvanātha

buddhiḥ paryavatiṣṭhate sarvato-bhāvena svābhīṣṭaṃprati sthirī-bhavatīti viṣaya-grahaṇābhāvād api samucita-viṣaya-grahaṇaṃ tasya sukham iti bhāvaḥ | prasanna-cetaso iti citta-prasādo bhaktyaiveti jñeyam | tayā vinā tu na citta-prasāda iti prathama-skandha eva prapañcitam | kṛta-vedānta-śāstrasyāpi vyāsasyāprasanna-cittasya śrī-nāradopadiṣṭayā bhaktyaiva citta-prasāda-dṛṣṭeḥ

Baladeva

prasāde sati kiṃ syād ity āha asya yogino manaḥ prasāde sati sarveṣāṃ prakṛti-saṃsarga-kṛtānāṃ duḥkhānāṃ hānir upajāyate | prasanna-cetasaḥ svātma-yāthātmya-viṣayā buddhiḥ paryavatiṣṭhate sthirā bhavati

Michalski

Gdy spokój osiągnie, wygaśnie w nim wszelkie cierpienie, — kto bowiem ma serce spokojne, w tym się poznanie prędko umacnia.

Olszewski

Z tej pogody duszy rodzi się w nim oddalenie od wszelkich cierpień; a kiedy dusza jest pogodna, rozum człowieka jest wkrótce utwierdzony.

Dynowska

W spokoju tym wszelkie cierpienie znajduje swój kres, bowiem gdy uciszą się wzruszenia, umysł wkrótce podąża za nimi i równowagę osiąga.

Sachse

W stanie owej niezmąconej czystości wewnętrznej
nadchodzi kres wszystkich jego nieszczęść,
albowiem u człowieka o czystym sercu
wkrótce daje się słyszeć głos rozumu.

Kudelska

W umyśle, tak pogodnym nieszczęścia wszelkie kres swój znajdują,
A gdy umysł tak czysty, świadomość prędko pełną harmonii osiąga.

Rucińska

Gdy posiadł pogodę ducha, nastaje kres wszystkich cierpień,
Bo gdy pogodne jest serce, wnet rozum nieruchomieje.

Szuwalska

W tym stanie satysfakcji kończą się cierpienia,
A życie w szczęściu sprzyja umacnianiu wiedzy.

Byrski

W ukojeniu smutków wszelkich dlań narodzi się zniszczenie.
Przekonanie tego, który ma świadomość ukojoną,
Bardzo szybko się utwierdzi.

Babkiewicz

Kiedy błogość go wypełni,
wszelkie znika udręczenie,
a gdy w sercu błogość gości,
wnet i rozum jest stabilny.