pṛthaktvena tu yaj jñānaṃ nānā-bhāvān pṛthag-vidhān
vetti sarveṣu bhūteṣu taj jñānaṃ viddhi rājasam
Update RequiredTo play the media you will need to either update your browser to a recent version or update your Flash plugin.
yat jñānam (która wiedza) pṛthaktvena tu (ale z powodu oddzielności) sarveṣu bhūteṣu (we wszystkich bytach) nānā-bhāvān (różne stany) pṛthak-vidhān (jako oddzielne działy) vetti (zna),
tat jñānam (tę wiedzę) rājasam (jako radźasową) viddhi (znaj).
pṛthaktvena |
– |
pṛthaktva abst. 3i.1 n. – przez oddzielność (od: √ pṛth – rozszerzać, pṛthak – oddzielnie, pojedynczo);
lub av. ( 3i.1 ) – pojedynczo, jeden po drugim, oddzielnie (od: √ pṛth – rozszerzać, pṛthak – oddzielnie, pojedynczo); |
tu |
– |
av. – ale, wtedy, z drugiej strony, i; |
yat |
– |
yat sn. 2i.1 n. – które; |
jñānam |
– |
jñāna 2i.1 n. – wiedzę, mądrość, inteligencję (od: √ jñā – wiedzieć, rozumieć); |
nānā-bhāvān |
– |
nānā-bhāva 2i.3 n. – mające rozmaite stany, różnorodne istnienia (od: nānā – różnie, rozmaicie / różny; xbhū – być, bhāva – bycie, istnienie, stan, charakter, uczucie, miłość); |
pṛthag-vidhān |
– |
pṛthag-vidha 1i.3 n. – mające oddzielone części, pojedyncze działy (od: √ pṛth – rozszerzać, pṛthak – oddzielnie, pojedynczo; vi- √ dhā – rozdzielać, vidhā – dział, część); |
vetti |
– |
√ vid (wiedzieć) Praes. P 1c.1 – zna; |
sarveṣu |
– |
sarva sn. 7i.3 n. – we wszystkich; |
bhūteṣu |
– |
bhūta ( √ bhū – być) PP 7i.3 m. – w bytach, w istotach; |
tat |
– |
tat sn. 2i.1 n. – to; |
jñānam |
– |
jñāna 2i.1 n. – wiedzę, mądrość, inteligencję (od: √ jñā – wiedzieć, rozumieć); |
viddhi |
– |
√ vid (wiedzieć) Imperat. P 2c.1 – wiedz, znaj; |
rājasam |
– |
rājasa 2i.1 n. – związane z radźasem, radźasowe (od: √ rañj – być pokolorowanym, podnieconym, zachwyconym, rajas – pokolorowany, kurz, namiętność, jedna z trzech gun); |
tu → ca (i);
yaj jñānaṃ → yaj jñānān / taj jñānaṃ (która wiedza / ta wiedza);
bhūteṣu → bhāveṣu (w stanach);
taj jñānaṃ viddhi rājasam → tad rājasam iti smṛtam (ona radźasowa – tak jest pamiętana);
yāni dvaita-darśanāni tāny asamyag-bhūtāni rājasāni tāmasāni ceti ca sākṣāt saṃsārocchittaye bhavanti—
pṛthaktvena tu bhedena prati-śarīram anyatvena yaj jñānaṃ nānā-bhāvān bhinnān ātmanaḥ pṛthag-vidhān pṛthak-prakārān bhinna-lakṣaṇān ity arthaḥ | vetti vijānāti yaj jñānaṃ sarveṣu bhūteṣu, jñānasya kartṛtvāsambhavāt yena jñānena vettīty arthaḥ, taj jñānaṃ viddhi rājasaṃ rajo-guṇa-nirvṛttam
sarveṣu bhūteṣu brāhmaṇādiṣu brāhmaṇādyākārapṛthaktvenātmākhyān api bhāvān nānābhūtān sitadīrghādipṛthaktvena ca pṛthagvidhān phalādisaṃyogayogyān karmādhikāravelāyāṃ yaj jñānaṃ vetti, taj jñānaṃ rājasaṃ viddhi
rājasa-jñānam āha pṛthaktveneti | pṛthaktvena tu yaj jñānam ity asyaiva vivaraṇam | sarveṣu bhūteṣu nānā-bhāvān vastuta evānekān kṣetrajñān pṛthag-vidhān sukhitva-duḥkhitvādi-rūpeṇa vilakṣaṇān yena jñānena vetti taj jñānaṃ rājasaṃ viddhi
rājasaṃ jñānam āha sarva-bhūteṣu jīvātmanaḥ pṛthaktvena yaj jñānam iti | deha-nāśa evātmano nāśa ity asurāṇāṃ matam | ataeva pṛthak pṛthag deheṣu pṛthak pṛthag evātmeti tathā śāstra-karaṇāt pṛthag-vidhān nānābhāvān nānābhiprāyān | ātmā sukha-duḥkhāśraya iti | sukha-duḥkhādyanāśraya itii jaḍa iti cetana iti vyāpaka iti | aūu-svarūpa iti | aneka iti ityādi kalpān yena eka ityādi veda tad rājasam
rājasa-jñānam āha pṛthaktveneti | sarveṣu bhūteṣu deva-manuṣyādi-deheṣu jīvātmanaḥ pṛthaktvena yaj jñānaṃ deha-vināśa evātma-vināśa iti yaj jñānam ity arthaḥ | yena ca nānā-vidhān bhāvān abhiprāyān vetti | deha evātmeti dehād anyo deha-parimāṇa ātmeti | kṣaṇika-vijñānam ātmeti nityāvajñāna-mātra-vibhur ātmeti | dehād anyo nava-viśeṣa-guṇāśrayo 'jaḍo vibhur ātmety evaṃ lokāyatika-jaina-bauddha-māyi-tārkikādi-vādān yena jānāti tad rājasaṃ jñānam
Wiedza zaś, oparta na różnorodności, we wszystkich istnieniach widząca odrębne, różne od siebie istoty, wiedz – taka wiedza jest radżas.
Wiedza, która w różnych istotach widzi naturę swoistą każdego z nich, jest wiedzą instynktu.
Wiedza, która uważa życie poszczególnych istot za odrębne i w każdej z nich inne, niezdolna dojrzeć zasadniczej jedności wśród wielorakości, z rozproszenia i Radżasu płynie.
Za pełną radżasu uznaj taką wiedzę,
która we wszystkich stworzeniach
dopatruje się pojedynczych, różnorodnych,
odrębnych bytów.
Mądrość, która we wszystkich stworzeniach widzi różnorodność form,
Widzi różne ich rodzaje spowodowane ich odrębnością, wiedz, iż taka mądrość jest natury namiętnej.
To zaś poznanie, co różne odrębne byty z osobna
Chwyta we wszystkich istotach, wiedz o tym, jest radżasowe.
A ta, która odrębność wśród istot ustala,
Nie wskazując na jedność w ich różnorodności,
Jest wiedzą, co naturę ma dynamiczności.
Zaś ta, która przez oddzielność
widzi we wszelakim bycie
różne i odrębne stany –
wiedz, że to aktywna wiedza.