
śrotraṃ cakṣuḥ sparśanaṃ ca rasanaṃ ghrāṇam eva ca
adhiṣṭhāya manaś cāyaṃ viṣayān upasevate
Update RequiredTo play the media you will need to either update your browser to a recent version or update your Flash plugin.
ayam [
īśvaraḥ]
(ten władca) śrotram (słuchem) cakṣuḥ (wzrokiem) sparśanam ca (i dotykiem) rasanam (i smakiem) ghrāṇam eva ca (i zaiste węchem) manaḥ ca (i umysłem) adhiṣṭhāya (pokierowawszy)
viṣayān (przedmioty) upasevate (odwiedza).
On, pokierowawszy słuchem, wzrokiem, dotykiem, smakiem, zapachem,
jak i umysłem, odwiedza przedmioty.
śrotram |
– |
śrotra 2i.1 n. – ucho, słuchanie (od: √ śru – słuchać); |
cakṣuḥ |
– |
cakṣuḥ 2i.1 n. – wzrok, spojrzenie, oko (od: √ cakṣ – widzieć, patrzeć, zauważać); |
sparśanam |
– |
sparśana 2i.1 n. – dotyk, zmysł dotyku (od: √ spṛś – dotykać); |
ca |
– |
av. – i; |
rasanam |
– |
rasana 2i.1 n. – smak, język (od: √ ras – smakować, delektować się, kochać); |
ghrāṇam |
– |
ghrāṇa 2i.1 n. – węch, nos (od: √ ghā – wąchać); |
eva |
– |
av. – z pewnością, właśnie, dokładnie, jedynie; |
ca |
– |
av. – i; |
adhiṣṭhāya |
– |
adhi- √ sthā (stać na, nadzorować) absol. – pokierowawszy; |
manaḥ |
– |
manas 1i.1 n. – umysł (od: √ man – myśleć); |
ca |
– |
av. – i; |
ayam |
– |
idam sn. 1i.1 m. – on; |
viṣayān |
– |
viṣaya 2i.3 m. – sfery, terytoria, zasięgi, obiekty zmysłów, przedmioty (od: √ viṣ – być aktywnym, działać); |
upasevate |
– |
upa- √ sev (odwiedzać, służyć) Praes. Ā 1c.1 – odwiedza, służy; |
śrotraṃ i
cakṣuḥ wymieniają się wzajemnie;
sparśanaṃ ca → sparśanaś ca (i dotyk);
rasanaṃ → rasanāṃ (zmysł smaku);
manaś cāyaṃ → manaś caiva / manaś cainyaṃ (i zaiste umysł / i ten umysł);
kāni punas tāni—
śrotraṃ cakṣuḥ sparśanaṃ ca tvag-indriyaṃ rasanaṃ ghrāṇam eva ca manaś ca ṣaṣṭhaṃ pratyekam indriyeṇa saha, adhiṣṭhāya deha-stho viṣayān śabdādīn upasevate
kāni punas tānīndriyāṇīty atrāha
etāni manaṣṣaṣṭhānīndriyāṇi adhiṣṭhāya svasvaviṣayavṛttyanuguṇāni kṛtvā, tān śabdādīn viṣayān upasevate upabhuṅkte
tāny evendriyāṇi darśayan yad arthaṃ gṛhītvā gacchati tad āha śrotram iti | śrotrādīni bāhyendriyāṇi manaś cāntaḥkaraṇaṃ, tāny adhiṣṭāyāśritya śabdādīn viṣayān ayaṃ jīva upabhuṅkte
tāny evendriyāṇi darśayan yad arthaṃ gṛhītvā gacchati tad āha śrotram iti | śrotraṃ cakṣuḥ sparśanaṃ ca rasanaṃ ghrāṇam eva ca | ca-kārāt karmendriyāṇi prāṇaṃ ca manaś ca ṣaṣṭham adhiṣṭhāyaivāśrityaiva viṣayān śabdādīn ayaṃ jīva upasevate bhuṅkte
tatra gatvā kiṃ karotīty ata āha śrotram iti | śrotrādīnīndriyāṇi manaś cādhiṣṭhāyāśritya viṣayān śabdādīn upabhuṅkte
tāni gṛhītvā kim arthaṃ yāti | tatrāha śrotram iti | śrotrādīni samanaskāny adhiṣṭhāyāśrityāyaṃ jīvo viṣayān śabdādīn upabhuṅkte | tad arthaṃ tad-grahaṇam ity arthaḥ | ca-śabdāt karmendriyāṇi ca pañca prāṇāṃś cādhiṣṭhāye ty avagamyam
Panując nad słuchem, wzrokiem, dotykiem, smakiem, węchem, wreszcie nad sercem, wyczuwa on z ich pomocą przedmioty zewnętrzne.
Owładnąwszy słuchem, wzrokiem, dotykiem, smakiem, zapachem i zmysłem wewnętrznym, wchodzi w styczność z rzeczami świata zewnętrznego.
Ukryty w oku, uchu, dotyku, smaku, węchu i umyśle, poprzez nie z przedmiotami zewnętrznego świata się styka i wrażenia odbiera.
Za pośrednictwem słuchu, wzroku, dotyku,
smaku, węchu i umysłu
doświadcza świata podpadającego pod zmysły.
A gdy w ciele się zadomowi, raduje się przedmiotami zmysłów,
Używając uszu, oczu, dotyku, smaku, węchu oraz umysłu.
Na słuchu, wzroku, dotyku, na smaku i powonieniu
I na umyśle się wsparłszy, zażywa przedmiotów zmysłów.
Odbierając wrażenia słuchowe, wzrokowe,
Smakowe, dotykowe, węchowe – w umyśle
Osadzone, doświadcza.