BhG 15.10

analiza syntaktyczna

vimūḍhāḥ (omroczeni) utkrāmantam (wykraczającego) sthitam vā api (lub też pozostającego) bhuñjānam vā (lub radującego się) guṇānvitam (połączonego z gunami) na anupaśyanti (nie widzą),
jñāna-cakṣuṣaḥ (ci, których okiem jest wiedza) [tam] (jego) paśyanti (widzą).

tłumaczenie polskie

Omroczeni nie widzą połączonego z gunami wykraczającego ani pozostającego,
ani też radującego się. Lecz ci, którzy posiadają oko wiedzy, widzą [go].

analiza gramatyczna

utkrāmantam	–	utkrāmant (ut- √ kram – wychodzić, umierać, przekraczać) PPr 2i.1 m. – wychodzącego, wykraczającego;
sthitam	–	sthita ( √ sthā – stać) PP 2i.1 m. – stojącego, ustalonego, stałego;
vā	–	av. – lub, i, z drugiej strony, nawet jeśli, jednakże;
api	–	av. – chociaż, jak również, także, co więcej, nawet;
bhuñjānam	–	bhuñjāna ( √ bhuj – jeść, cieszyć się) PPr 2i.1 m. – jedzącego, radującego się;
vā	–	av. – lub, i, z drugiej strony, nawet jeśli, jednakże;
guṇānvitam	–	guṇa-anvita 2i.1 m. ; TP : guṇair anvitam iti – wyposażonego w guny (od: √ grah – chwytać, guṇa – cecha, zaleta, sznur; anu- √ i – podążać, PP anv-ita – połączony, obdarzony, wyposażony: w co? – wymaga instrumentalisu);
vimūḍhāḥ	–	vimūḍha (vi-√ muh – mylić się, być skonsternowanym, omroczonym, ogłupiałym) PP 1i.3 m. – omroczeni, skonfundowani (co do czego? – wymaga locativusu);
na	–	av. – nie;
anupaśyanti	–	anu- √ dṛś (widzieć po kolei) Praes. P 1c.3 – widzą;
paśyanti	–	√ dṛś (patrzeć) Praes. P 1c.3 – widzą;
jñāna-cakṣuṣaḥ	–	jñāna-cakṣuḥ 1i.3 m. ; BV : yeṣāṃ cakṣur jñānam asti te – ci, których okiem jest wiedza (od: √ jñā – wiedzieć, rozumieć, jñāna – wiedza, mądrość, inteligencja;   √ cakṣ – widzieć, patrzeć, zauważać, cakṣuḥ – wzrok, spojrzenie, oko);

warianty tekstu

utkrāmantaṃ sthitaṃ vāpi → tiṣṭhataṃ tam utkrāmaṃtaṃ vā / tiṣṭhatam utkrāmaṃtaṃ vā / utkrāmantaṃ sthitaṃ cāpi (jego stojącego lub wykraczającego / jego stojącego lub wykraczającego / wykraczającego i także stojącego);
vā → ca (i);
jñāna-cakṣuṣaḥ → jñāna-cakṣuṣā (dzięki oku wiedzy);

Śāṃkara

evaṃ deha-gataṃ dehāt—
utkrāmantaṃ dehaṃ pūrvopāttaṃ parityajantaṃ sthitaṃ vāpi dehe tiṣṭhantaṃ bhuñjānāṃ vā śabdādīṃś copalabhamānaṃ guṇānvitaṃ sukha-duḥkha-mohādyair guṇair anvitam anugataṃ saṃyuktam ity arthaḥ | evaṃ-bhūtam apy enam atyanta-darśana-gocara-prāptaṃ vimūḍhā dṛṣṭādṛṣṭa-viṣaya-bhoga-balākṛṣṭa-cetas tayānekadhā mūḍhā nānupaśyanti | aho kaṣṭaṃ vartate ity anukrośati ca bhagavān | ye tu punaḥ pramāṇa-janita-jñāna-cakṣuṣas ta enaṃ paśyanti jñāna-cakṣuṣo vivikta-dṛṣṭaya ity arthaḥ

Rāmānuja

evaṃ guṇānvitaṃ sattvādiguṇamayaprakṛtipariṇāmaviśeṣamanuṣyatvādisaṃsthānapiṇḍasaṃsṛṣṭam, piṇḍaviśeṣād utkrāmantaṃ piṇḍaviśeṣe 'vathitaṃ vā, guṇamayān viṣayān bhuñjānaṃ vā kadācid api prakṛtipariṇāmaviśeṣamanuṣyatvādipiṇḍād vilakṣaṇaṃ jñānaikākāraṃ vimūḍhā nānupaśyanti / vimūḍhāḥ manuṣyatvādipiṇḍātmatvābhimāninaḥ / jñānacakṣuṣas tu piṇḍātmavivekaviṣayajñānavantaḥ sarvāvastham apy enaṃ viviktākāram eva paśyanti

Śrīdhara

nanu kārya-kāraṇa-saṅghāta-vyatirekeṇa evambhūtam ātmānaṃ sarve 'pi kiṃ na paśyanti | tatrāha utkrāmantam iti | utkrāmantaṃ dehād dehāntaraṃ gacchantaṃ tasminn eva dehe sthitaṃ vā viṣayān bhuñjānaṃ vā guṇānvitam indriyādi-yuktaṃ jīvaṃ vimūḍhā nānupaśyanti nālokayanti | jñānam eva cakṣur yeṣāṃ te vivekinaḥ paśyanti

Madhusūdana

evaṃ deha-gataṃ darśana-yogayam api dehāt utkrāmantam iti | utkrāmantaṃ dehāntaraṃ gacchantaṃ pūrvasmāt, sthitaṃ vāpi tasminn eva dehe, bhuñjānaṃ vā śabdādīn viṣayān | guṇānvitam sukha-duḥkha-mohātmakair guṇair anvitam | evaṃ sarvāsv avasthāsu darśana-yogyam apy enaṃ vimūḍhā dṛṣṭādṛṣṭa-viṣaya-bhoga-vāsanākṛṣṭa-cetastayātmānātma-vivekāyogyā nānupaśyanti | aho kaṣṭaṃ vartata ity ajñān anukrośati bhagavān | ye tu pramāṇa-janita-jñāna-cakṣuṣo vivekinas ta eva paśyanti

Viśvanātha

nanu yamād dehān niṣkrāmati yasmin dehe vā tiṣṭhati tatra sthitvā vā yathā bhogān bhuṅkte ity evaṃ viśeṣaṃ nopalabhāmahe | tatrāha utkrāmantaṃ dehānn niṣkrāmantaṃ, sthitaṃ dehāntare vartamānaṃ ca viṣayān bhuñjānaṃ ca guṇānvitam indiryādi-sahitaṃ vimūḍhā avivekinaḥ jñāna-cakṣuṣo vivekinaḥ

Baladeva

evaṃ śarīrasthatvenānubhavayogyam avivekinas tam ātmānaṃ nānubhavantīty āha ud iti | śarīrād utkrāmantaṃ tatraiva sthitaṃ vā sthitvā viṣayān bhuñjānaṃ vā guṇānvitaṃ sukha-duḥkha-mohair indiryādibhir vānvitaṃ yuktam anubhava-yogyam apy ātmānaṃ vimūḍhāś cirantana-jñāna-cakṣuṣo viveka-jñāna-netrās tu taṃ paśyanti | śarīrādi-viviktam anubhavanti

Michalski

Głupcy nie widzą, że to on ciało opuszcza, że trwa w nim, że wyczuwa przedmioty zewnętrzne, że jest w żywioły zasnuty, – tylko wzrokiem wiedzy patrzący to widzą!

Olszewski

Przy jego odejściu, w czasie jego pobytu a nawet w czynnościach jego umysły skłócone nie spostrzegają go pod własnościami; lecz ludzie mądrzy widzą go.

Dynowska

Ludzie zaślepieni nie widzą GO, gdy w ciele trwa, lub gdy odchodzi, czy też doświadczenia zbiera, energiami Przyrody porwany, lecz ci co wzrok mądrości mają widzą GO jasno.

Sachse

Zaślepieni nie widzą,
że to on umyka lub pozostaje [w ciele]
i — sprzymierzony z gunami —
doświadcza świata podpadającego pod zmysły.
Widzą natomiast ci, których wzrokiem jest wiedza.

Kudelska

I czy on z ciała odchodzi, czy w ciele przebywa, czy wrażeń doświadcza i pod wpływem jest sił natury,
Nie postrzegają tego ludzie omamieni, postrzegają go ci, którzy patrzą oczyma mądrości.

Rucińska

Odchodzi on czy trwa, czy też doznaje, w guny spowity –
Nie widzą go zaślepieni, lecz okiem wiedzy patrzący.

Szuwalska

Głupcy nie pojmują,
Jak porzuca się ciało; jak w nim przebywając,
Cieszą się, żywiołami owładnięci będąc.
Jedynie wzrokiem wiedzy można to zobaczyć.