BhG 14.15

rajasi pralayaṃ gatvā karma-saṅgiṣu jāyate
tathā pralīnas tamasi mūḍha-yoniṣu jāyate

Update Required
To play the media you will need to either update your browser to a recent version or update your Flash plugin.


analiza syntaktyczna


rajasi [pravṛddhe] (gdy radźas jest rozwinięty) pralayam (w śmierć) gatvā (poszedłszy)
karma-saṅgiṣu (wśród lgnącymi do czynu) jāyate (rodzi się).
tathā (podobnie) tamasi [pravṛddhe] (gdy tamas jest rozwinięty) pralīnaḥ (umierający) mūḍha-yoniṣu (wśród omroczonych stworzeń) jāyate (rodzi się).
 

tłumaczenie polskie


[Kto] umiera, gdy radźas [jest rozwinięty], ten rodzi się pośród lgnących do czynu,
podobnie [kto] umarł, gdy tamas [jest rozwinięty], ten rodzi się pośród omroczonych stworzeń.
 

analiza gramatyczna

rajasi rajas 7i.1 n. loc.abs. kiedy radźas (od: rañj – być pokolorowanym, podnieconym, zachwyconym, rajas – pokolorowany, kurz, namiętność, jedną z trzech gun);
pralayam pralaya 2i.1 m. do zniknięcia, do rozpuszczenia, w koniec, ku śmierci (od: pra- – rozpuszczać, zakańczać);
gatvā gam (iść) absol. poszedłszy;
karma-saṅgiṣu karma-saṅgin 7i.3 m. ; TP : karmaṇi saṅgiṣv itipośród lgnących do czynu (od: kṛ – robić, karman – czyn, działanie i jego skutki; sam-gam – schodzić się lub sañj – lgnąć, sklejać, kurczowo trzymać, przywiązywać się, wchodzić w kontakt, saṅga – lgnięcie, zejście się, związek, towarzystwo, nadzieje, pragnienia, przywiązania, saṅgin – lgnący, przywiązany);
jāyate jan (rodzić, stwarzać) Praes. Ā 1c.1 rodzi się, powstaje;
tathā av. tak, w ten sposób, podobnie;
pralīnaḥ pralīna (pra- – rozpuszczać, zakańczać) PP 1i.1 m. umarły, rozpuszczony, ten, który zniknął;
tamasi tamas 7i.1 n. loc.abs. gdy ciemność, gdy mrok, gdy tępotę, gdy bierność (od: tam – dławić się, mdleć, znikać, zatrzymywać);
mūḍha-yoniṣu mūḍha-yoni 7i.3 f. ; TP : mūḍhānāṃ yoniṣv itiwśród omroczonych ras (od: vi-muh – mylić się, być skonsternowanym, omroczonym, ogłupiałym, PP vimūḍha – omroczony; yoni – łono, pochwa, miejsce powstania, źródło, rodzina, rasa);
jāyate jan (rodzić, stwarzać) Praes. Ā 1c.1 rodzi się, powstaje;

 

warianty tekstu


karma-saṅgiṣu jāyatejāyate karma-saṃgiṣu / karma-saṃgīṣu jāyate / karma-saṃgeṣu jāyate / karma-saṃdhiṣu jāyate (rodzi się wśród lgnących do czynu / rodzi się w grupach lgnących do czynu / rodzi się w połączeniach z czynem);
tathā pralīnas tamasi tadā tamasi līne tu / tathā tamasi līnas tu / tathā pralīne tamasi (ale wówczas gdy umarły w tamasie / podobnie umarły w tamasie / podobnie gdy umarły w tamasie);
mūḍha-yoniṣu → mūḍhā yoniṣu;
 
 



Śāṃkara


rajasi guṇe vivṛddhe pralayaṃ maraṇaṃ gatvā prāpya karma-saṅgiṣu karmāsakti-yukteṣu manuṣyeṣu jāyate | tathā tadvad eva pralīno mṛtas tamasi vivṛddhe mūḍha-yoniṣu paśv-ādi-yoniṣu jāyate
 

Rāmānuja


rajasi pravṛddhe maraṇaṃ prāpya phalārthaṃ karma kurvatāṃ kuleṣu jāyate; tatra janitvā svargādiphalasādhanakarmasv adhikarotītyarthaḥ /
tathā tamasi pravṛddhe mṛtā mūḍhayoniṣu śvasūkarādiyoniṣu jāyate / sakalapuruṣārthārambhānarho jāyata ityarthaḥ
 

Śrīdhara


kiṃ ca rajasīti | rajasi pravṛddhe sati mṛtyuṃ prāpya karmāsakteṣu manuṣyeṣu jāyate | tathā tamasi pravṛddhe sati pralīno mṛto mūḍha-yoniṣu jāyate
 

Madhusūdana


rajasi pravṛddhe sati pralayaṃ mṛtyuṃ gatvā prāpya karma-saṅgiṣu śruti-smṛti-vihita-pratiṣiddha-karma-phalādhikāriṣu manuṣyeṣu jāyate | tathā tadvad eva tamasi pravṛddhe pralīno mṛto mūḍha-yoniṣu paśv-ādiṣu jāyate
 

Viśvanātha


karma-saṅgiṣu karmāsakta-manuṣyeṣu
 

Baladeva


rajasi pravṛddhe pralayṃ maraṇaṃ gatvā janaḥ karma-saṅgiṣu kāmya-karmāsakteṣu nṛṣu madhye jāyate | tathā tamasi pravṛddhe pralīno mṛto jano mūḍha-yoniṣu paśv-ādiṣu
 
 



Michalski


Kto zaś umrze podczas panowania w nim radżasu, ten się narodzi powtórnie wśród ludzi mających skłonność do czynu, a ten, kto umrze wtedy, gdy panuje w nim tamas, ten się narodzi z podłego łona.
 

Olszewski


Kto umarł w namiętności, ten odradza się między istotami, których namiętność pcha do czynu. Kto umiera w ciemności Duszy, odradza się w łonie rodu głupców.
 

Dynowska


Jeśli człowiek umiera gdy w nim Ruchliwość przeważa tedy ponownie się rodzi wśród tych, którzy są działaniem związani; a odchodząc w Bezwładu niewoli ponowne narodziny w łonach ciemnych i bezrozumnych znajduje.
 

Sachse


Jeśli dochodzi do kresu
w chwili, gdy panował w nim radżas,
odradza się wśród związanych z czynem,
podczas gdy zmarły w tamasie
odradza się wśród bezrozumnych.
 

Kudelska


A gdy w chwili śmierci przeważy w nim namiętność, rodzi się wówczas wśród tych, którzy są przywiązani do czynu,
Lecz gdy w chwili tej ostatniej mroczność w nim góruje, zjawia się ponownie w łonie zamętu i ciemności.
 

Rucińska


Gdy przy radżasie odchodzi, wśród ludzi czynu się rodzi,
A gdy w tamasie umiera, rodzi się z łon bezrozumnych.
 

Szuwalska


Kto umiera pod wpływem cechy dynamiki,
Ten narodzić się musi wśród tych, co w wysiłku
Pracują. Kto zaś umrze, gdy bierność przeważa,
Ten pojawi się w łonie niższego gatunku.
 
 

Both comments and pings are currently closed.