BhG 12.9

analiza syntaktyczna

he dhanaṃjaya (o zdobywco bogactw!),
atha (lecz jeśli) [tvam] (ty) mayi (we mnie) cittam sthiram (stałej myśli) samādhātum (umieścić) na śaknoṣi (nie możesz),
tataḥ (to) abhyāsa-yogena (dzięki zastosowaniu praktyki) mām (mnie) āptum (osiągnąć) iccha (pragnij).

tłumaczenie polskie

O zdobywco bogactw, lecz jeśli nie jesteś w stanie umieścić myśli we mnie,
wówczas dzięki niezłomnemu zastosowaniu praktyki pragnij mnie osiągnąć.

analiza gramatyczna

atha	–	av. – wówczas, a oto, co więcej, lecz, z pewnością, raczej;
cittam	–	citta ( √ cit – myśleć, poznawać) PP 2i.1 n. – pomyślane, umysł, świadomość;
samādhātum	–	sam-ā- √ dhā (umieszczać, naprawiać, ustawiać, korygować, koncentrować) inf. – umieścić;
na	–	av. – nie;
śaknoṣi	–	√ śak (być w stanie) Praes. P 2c.1 – możesz;
mayi	–	asmat sn. 7i.1 – we mnie;
sthiram	–	sthira 2i.1 n. – twarde, solidne, stałe (od: √ sthā – stać); lub av. – niezłomnie, stale;
abhyāsa-yogena	–	abhyāsa-yoga 3i.1 n. ; TP : abhyāsasya yogeneti – dzięki zastosowaniu praktyki (od: abhi- √ as – powtarzać, studiować, abhy-āsa – powtarzanie, praktyka, dyscyplina; √ yuj – zaprzęgać, łączyć, yoga  – przyłączanie, zysk, zaprzęgnięcie, zastosowanie, metoda, środki, jedna ze szkół filozofii indyjskiej);
tataḥ	–	av. – wówczas, po tym, od tego, wskutek tego (od: tat – ablativus nieodmienny zakończony na -tas);
mām	–	asmat sn. 2i.1 – mnie;
iccha	–	√ iṣ (pragnąć) Imperat. P 2c.1 – pragnij;
āptum	–	√ āp (osiągać, zdobywać) inf. – zdobyć, osiągnąć;
dhanaṃjaya	–	dhanaṃ-jaya 8i.1 m. – o zdobywco bogactw (yo dhanaṃ jayati saḥ – ten, który zdobywa bogactwa; dhana – podbój, łupy, bogactwo; √ ji – zwyciężać, jaya – zwycięstwo);

warianty tekstu

atha cittaṃ samādhātuṃ → athāveśayituṃ cittaṃ (lecz jeśli złożyć myśli…);
sthiram → sthitam (pozostającej);
na śaknoṣi mayi sthiram → mayi śaknoṣi na sthiram (nie możesz trwale we mnie);
mām icchāptuṃ → mām ihāptuṃ (mnie tutaj osiągnąć);

Śāṃkara

atha evaṃ yathāvocaṃ tathā mayi cittaṃ samādhātuṃ sthāpayituṃ sthiram acalaṃ na śaknoṣi cet, tataḥ paścād abhyāsa-yogena | cittasyaikasmin ālambane sarvataḥ samāhṛtya punaḥ punaḥ sthāpanam abhyāsaḥ | tat-pūrvako yogaḥ samādhāna-lakṣaṇas tenābhyāsa-yogena māṃ viśva-rūpam iccha prārthayasva āptuṃ prāptum | he dhanañjaya

Rāmānuja

atha sahasaiva mayi sthiraṃ cittaṃ samādhātuṃ na śaknoṣi, tato 'bhyāsayogena mām āptum iccha svābhāvikānavadhikātiśayasaundaryasauśīlyasauhārdavātsalyakāruṇyamādhuryagāmbhīryāudāryaśairyavīryaparākramasārvajñyasatyakāmatvasatyasaṃkalpatvasarveśvaratvasakalakāraṇatvādyasaṃkhyeyaguṇasāgare nikhilaheyapratyanīke mayi niratiśayapremagarbhasmṛtyabhyāsayogena sthiraṃ cittasamādhānaṃ labdhvā māṃ prāptum iccha

Śrīdhara

atrāśaktaṃ prati sugamopāyam āha atheti | sthiraṃ yathā bhavaty evaṃ mayi cittaṃ dhārayituṃ yadi śakto na bhavasi tarhi vikṣiptaṃ cittaṃ punaḥ punaḥ pratyāhṛtya mad-anusmaraṇa-lakṣaṇo yo 'bhyāsa-yogas tena māṃ prāptum iccha | prayatnaṃ kuru

Madhusūdana

idānīṃ saguṇa-brahma-dhyānāśaktānām aśakti-tāratāmyena prathamaṃ pratimādau bāhye bhagavad-dhyānābhyāsas tad-aśaktau bhāgavata-dharmānuṣṭhānaṃ tad-aśaktau sarva-karma-phala-tyāga iti trīṇi sādhanāni tribhiḥ ślokair vidhatte atheti | atha pakṣāntare sthiraṃ yathā syāt tathā cittaṃ samādhātuṃ sthāpayituṃ mayi na śaknoṣi cet tata ekasmin pratimādāv ālambane sarvataḥ samāhṛtya cetasaḥ punaḥ punaḥ sthāpanam abhyāsas tat-pūrvako yogaḥ samādhis tenābhyāsa-yogena mām āptum iccha yatasva | he dhanañjaya ! bahūn śatrūn jitvā dhanam āhṛtavān asi rājasūyādy-artham ekaṃ manaḥ-śatruṃ jitvā tatva-jñāna-dhanam āhariṣyasīti na tavāścaryam iti sambodhanārthaḥ

Viśvanātha

sākṣāt smaraṇāsamarthaṃ prati tat-prāpty-upāyam āha atheti | abhyāsa-yogenānyatrānyatra gatam api manaḥ punaḥ pratyāhṛtya mad-rūpa eva sthāpanam abhyāsaḥ | sa eva yogas tena | prākṛtatvād iti kutsita-rūpa-rasādiṣu calantyā manonadyās teṣu calanaṃ nirudhya atisubhadreṣu madīya-rūpa-rasādiṣu tac-calanaṃ śanaiḥ śanaiḥ sampādayety arthaḥ | he dhanañjayeti bahūn śatrūn jitvā dhanam āhṛtavatā tvayā mano 'pi jitvā dhyāna-dhanaṃ grahītuṃ śakyam eveti bhāvaḥ

Baladeva

nanu gaṅgeva yeṣāṃ mano-vṛtti-rodhavatī teṣāṃ tvat-prāptis tvarayā syān mama tu tādṛśī na tad-vṛttis tataḥ kathaṃ seti cet tatrāha atheti | sthiraṃ yathā syāt tathā mayi cittaṃ samyag anāyāsenādhātum arpayituṃ na śaknoṣi cet tato 'bhyāsa-yogena mām āptum iccha yatasva | tato 'nyatra gatasya manasaḥ pratyāhṛtya śanaiḥ śanair mayi sthāpanam abhyāsas tena manasi mat-pravaṇe sati mat-prāptiḥ sulabhā syād iti bhāvaḥ

Michalski

Lecz gdybyś nie był w stanie, zdobywco łupów, we mnie swej myśli niewzruszonej pogrążyć, to staraj się mnie osiągnąć chociażby przez długotrwałe oddanie.

Olszewski

Jeżeli nie jesteś w stanie krzepko złożyć we mnie myśl swoją, staraj się, człowieku wspaniałomyślny, osiągnąć mię Jednością wytrwałości.

Dynowska

A jeśli nie zdołasz całą duszą i myślą pogrążyć się we Mnie, tedy w ćwiczeniach Jogi, o Dhanandżajo, staraj się ku Mnie w skupieniu wznieść.

Sachse

Jeśli jednak
nie mógłbyś skupić na mnie całej twej uwagi,
postaraj się odnaleźć mnie
drogą powtarzających się prób skupienia umysłu,
Zdobywco Skarbu.

Kudelska

A gdy nie zdołasz na stałe swych myśli we mnie utkwionych utrzymać,
Pragnij mnie osiągnąć, Ardżuno, poprzez ćwiczenia jogi.

Rucińska

A jeśli nic możesz myśli utrzymać we mnie niezmiennej,
To przez ćwiczenie uwagi spróbuj dojść do mnie, Zwycięzco!

Szuwalska

Lecz jeśli byś nie zdołał myśli Mnie poświęcić,
To spróbuj do Mnie dotrzeć przez stałość w oddaniu.