BhG 11.15

analiza syntaktyczna

arjunaḥ (Ardźuna) uvāca (powiedział):  
he deva (o niebianinie!),
tava dehe (w twoim ciele) [aham] (ja) sarvān devān (wszystkich niebian) tathā (jak również) bhūta-viśeṣa-saṅghān (zbiór różnorakich bytów) kamalāsana-stham brahmāṇam (Brahmę siedzącego na lotosie) īśam (władcę) sarvān ca ṛṣīn (i wszystkich wieszczów) divyān ca uragān (i boskie węże) paśyāmi (widzę).

tłumaczenie polskie

Ardźuna rzekł:
O Panie, w twoim ciele widzę niebian wszystkich,
a także gromady różnorodnych istot,
Władcę Brahmę na tronie z lotosu,
i wieszczów, i wszystkie węże niebiańskie.

analiza gramatyczna

arjunaḥ	–	arjuna 1i.1 m. – biały, jasny;
uvāca	–	√ vac (mówić) Perf. P 1c.1 – powiedział;
paśyāmi	–	√ dṛś (patrzeć) Praes. P 3c.1 – widzę;
devān	–	deva 2i.3 m. – bogów, niebian (od: √ div – jaśnieć, bawić się);
tava	–	yuṣmat sn. 6i.1 – twoje;
deva	–	deva 8i.1 n. – o boże, o niebianinie! (od: √ div – jaśnieć, bawić się);
dehe	–	deha 7i.1 m. – w ciele (od: √ dih – namaszczać, kleić);
sarvān	–	sarva sn. 2i.3 n. – wszystkich;
tathā	–	av. – tak, w ten sposób, podobnie;
bhūta-viśeṣa-saṃghān	–	bhūta-viśeṣa-saṃgha 2i.3 n. ; TP : bhūtānāṃ viśeṣāṇāṃ saṅghān iti – zbiór różnorakich bytów (od: √ bhū – być, PP bhūta – będący, prawdziwy, świat; √ śiṣ – pozostawiać, vi-śeṣa – szczególność, specyficzność, osobliwość; sam- √ han – zbijać razem, łączyć, saṃ-gha – zbiór, sterta, mnogość, tłum);
brahmāṇam	–	brahman 2i.1 m. – Brahmę (od: √ bṛh – zwiększać);
īśam	–	īśa 2i.1 m. – pana, władcę; Śiwę (od: √ īś – posiadać, władać);
kamalāsana-stham	–	kamala-āsana-stha 2i.1 m. ; yaḥ kamalasyāsane tiṣthati saḥ – tego, który siedzi na lotosowym siedzeniu (od: kamala – różowy, lotos; √ ās – być, siedzieć, āsana – siedzisko, pozycję; √ sthā – stać, -stha – na końcu złożeń: znajdujący się w);
ṛṣīn	–	ṛṣi 2i.3 m. – świętych, wieszczów;
ca	–	av. – i;
sarvān	–	sarva sn. 2i.3 m. – wszystkich;
uragān	–	uraga 2i.3 m. – poruszające się na piersi, węże (od: ura = uras – pierś; √ gam – iść, -ga – na końcu złożeń: poruszający się, idący);
ca	–	av. – i;
divyān	–	divya 2i.3 m. – boskie (od: √ div – jaśnieć, diva – niebiosa);

warianty tekstu

bhūta-viśeṣa-saṅghān → bhūta-viśeṣa-saṃgān / bhūtam aśeṣa-saṅghān (zeszłe się razem różnorodne byty / byt, kompletne zbiory);
divyān → dīptān / saṃghān (jaśniejące / zbiory);

Śāṃkara

kathaṃ ? yat tvayā darśitaṃ viśva-rūpam, tad ahaṃ paśyāmīti svānubhavam āviṣkurvann arjuna uvāca—
paśyāmy upalabhe he deva, tava dehe devān sarvān, tathā bhūta-viśeṣa-saṃghān bhūta-viśeṣāṇāṃ sthāvara-jaṅgamānāṃ nānā-saṃsthāna-viśeṣāṇāṃ saṃghā bhūta-viśeṣa-saṃghās tān, kiṃ ca—brahmāṇaṃ catur-mukham īśam īśitāraṃ prajānāṃ kamalāsana-sthaṃ pṛthivī-padma-madhye meru-karṇikāsana-stham ity arthaḥ | ṛṣīṃś ca vasiṣṭhādīn sarvān, uragāṃś ca vāsuki-prabhṛtīn divyān divi bhavān

Rāmānuja

deva; tava dehe sarvān devān paśyāmi; tathā sarvān prāṇiviśeṣāṇāṃ saṃghān, tathā brahmāṇaṃ caturmukham aṇḍādhipatim, tatheśaṃ kamalāsanasthaṃ kamalāsane brahmaṇi sthitam īśaṃ tanmate 'vasthitaṃ tathā devarṣipramukhān sarvān ṛṣīn, uragāṃś ca vāsukitakṣakādīn dīptān

Śrīdhara

bhāṣaṇam evāha paśyāmīti saptadaśabhiḥ | he deva ! tava dehe devānām ādityādīn paśyāmi | tathā sarvān bhūta-viśeṣāṇāṃ sthāvarāṇāṃ jaṅgamānāṃ ca nānā-saṃsthānānāṃ saṃghān samūhān | tathā brahmāṇam caturmukham īśam īśitāraṃ sarveṣāṃ kamalāsana-stham pṛthvī-padma-madhye meru-karṇikāsana-sthaṃ bhagavan-nābhi-kamalāsanastham iti vā | tathā ṛṣīṃś ca sarvān vaśiṣṭādīn brahma-putrān | uragāṃś ca divyān prākṛtān vāsuki-prabhṛtīn paśyāmīti sarvatrānvayaḥ

Madhusūdana

yad bhagavatā darśitaṃ viśvarūpaṃ tad bhagavad-dattena divyena cakṣuṣā sarva-lokādṛśyam api paśyāmy aho mama bhāgya-prakarṣa iti svānubhavam āviṣkurvan arjuna uvāca paśyāmīti | paśyāmi cākṣuṣa-jñāna-viṣayīkaromi he deva tava dehe viśvarūpe devān vasv-ādīn sarvān | tathā bhūta-viśeṣāṇāṃ sthāvarāṇāṃ jaṅgamānāṃ ca nānā-saṃsthānānāṃ saṃghān samūhān | tathā brahmāṇam caturmukham īśam īśitāraṃ sarveṣāṃ kamalāsana-stham pṛthvī-padma-madhye meru-karṇikāsana-sthaṃ bhagavan-nābhi-kamalāsanastham iti vā | tathā ṛṣīṃś ca sarvān vaśiṣṭādīn brahma-putrān | uragāṃś ca divyān prākṛtān vāsuki-prabhṛtīn paśyāmīti sarvatrānvayaḥ

Viśvanātha

bhūta-viśeṣāṇāṃ jarāyujādīnāṃ saṅghān | kamalāsana-sthaṃ pṛthvī-padma-karṇikāyāṃ sumerau sthitaṃ brahmāṇam

Baladeva

kim abhāṣata tad āha paśyāmīti saptadaśabhiḥ | tathā bhūta-viśeṣāṇāṃ jarāyujādīnāṃ saṃghān paśyāmi | brahmāṇam caturmukham kamalāsane caturmukhe sthitam tad-antaryāmiṇam īśam garbhodaka-śayam urugān vāsuky-ādīn sarpān

Michalski

Ardżuna rzekł:
Widzę bogów w Twem ciele, o Boże – i gromady najrozmaitszych istot, – Brahmana-władcę na siedzeniu z lotusu, – wszystkich wieszczów i węże boskie.

Olszewski

Ardżuna.
O Boże, widzę w twojem ciele wszystkich bogów i gromady istot żyjących i boga Brahmę, siedzącego na lotosie, i wszystkich riszich i węże niebieskie.

Dynowska

Ardżuna:
widzę oto, widzę o Panie, w Twym łonie wszystkość światów całą; Twym kształtem ogarnione Bogi rozliczne, ziemi i nieba najświętsi mieszkańcy: oto Brahma, mocarny Pan, na lotosowym swym tronie i święci wszyscy i mędrcy i wzniośli mądrości mężowie.

Sachse

Ardżuna rzekł:
Bogów widzę w twoim ciele, o Boże,
i całe zastępy najrozmaitszych istot.
I władcę Brahmę zasiadającego w kwiecie lotosu,
i wszystkich mędrców, i boskie węże,

Kudelska

Ardżuna powiada:
W twoim ciele, Panie, widzę wszystkich bogów i wszystkie możliwe istoty,
l Brahmę władcę wielkiego siedzącego na tronie lotosowym, wszystkich wieszczów i niebiańskie węże.

Rucińska

Rzekł Ardżuna:
Widzę w Twym ciele, Boże, wszystkich bogów,
widzę gromady istot różnorodnych
I Brahmę – Władcę na tronie z lotosu,
i wszystkich wieszczów, i niebiańskie węże!

Szuwalska

»W Twej postaci, o Panie, widzę bogów ciała,
Wszystkie widzę istoty, wśród nich stwórcę Brahmę
W lotosowym kielichu spoczywającego.
Widzę mędrców i węże rodu niebiańskiego,

Jurewicz

Ardżuna rzekł:
„Widzę bogów w twym ciele, o Boże,
wszelkie różnorodne istnień gromady.
Pana Brahmę, jak siedzi na lotosowym tronie,
wieszczów wszystkich i boskie węże!