BhG 1.26-27

analiza syntaktyczna

atha (wówczas) tatra (tam) pārthaḥ api (również Prythowic) pitṝn (ojców), pitāmahān (dziadów), ācāryān (nauczycieli), mātulān (wujów), bhrātṝn (braci), putrān (synów), pautrān tathā (oraz wnuków), sakhīn (przyjaciół), śvaśurān (teściów), suhṛdaḥ eva ca (i właśnie życzliwych) senayoḥ (armi) ubhayoḥ (obu) sthitān (stojących) apaśyat (zobaczył).

tłumaczenie polskie

A wówczas ujrzał tam Prythowic stojących w obu armiach
ojców, dziadów, nauczycieli, wujów, braci, synów, wnuków
oraz przyjaciół, teściów i [innych] życzliwych.

analiza gramatyczna

tatra	–	av. – tam (od: tat; locativus nieodmienny zakończony na -tra);
apaśyat	–	√dṛś (widzieć) Imperf. P 1c.1 – zobaczył;
sthitān	–	sthita (√sthā – stać) PP 2i.3 m. – stojących;
pārthaḥ	–	pārtha 1i.1 m. – syn Prythy (od: √pṛth – rozszerzać, pṛthā – Kunti, matka Pandawowiców);
pitṝn	–	pitṛ 2i.3 m. – ojców (pitṛvyān bhūriśravaḥ-prabhṛtīn – starszych członków rodziny poczynając od Bhuriśrawasa);
atha	–	av. – wówczas, a oto, co więcej, lecz, z pewnością, raczej;
pitā-mahān	–	pitā-maha 2i.3 m. – dziadków (od: pitṛ – ojciec; √mah – powiększać, mahant – wielki; bhīṣmādīn – poczynając od Bhiṣmy);
ācāryān	–	ācārya 2i.3 m. – nauczycieli (od: ā-√car – zbliżać się do; ācāra – właściwe zachowanie; droṇādīn – poczynając od Drony);
mātulān	–	mātula 2i.3 m. – wujów (śalya-śakuni-prabhṛtīn – na czele z Śalją i Śakunim);
bhrātṝn	–	bhrātṛ 2i.3 m. – braci (duryodhanādīn – poczynając od Durjodhany);
putrān	–	putra 2i.3 m. – synów (od: √puṣ – rozkwitać, putra – dziecko, potomek, tradycyjnie: pu-tra – ratujący od piekła; lakṣmaṇādīn – poczynając od Lakszmany);
pautrān	–	pautra 2i.3 m. – wnuki (od: √puṣ – rozkwitać, putra – dziecko, potomek, tradycyjnie: pu-tra – ratujący od piekła; lakṣmaṇa-tanayādīn – poczynając od potomków Lakszmany);
sakhīn	–	sakhi 2i.3 m. – przyjaciół ((od: √sac – być połączonym, zaprzyjaźnionym; jayadratha-prabhṛtīn – na czele z Dźajadrathą);
tathā	–	av. a także;

******

śvaśurān	–	śvaśura 2i.3 m. – świekrów, teściów (kṛtāvarmādīn – poczynając od Krytawarmana);
suhṛdaḥ	–	su-hṛd 2i.3 m. – życzliwych, przyjaciół (od: su – prefiks: dobry, wspaniały, piękny, szlachetny; hṛd – serce);
ca	–	av. – i;
eva	–	av. – z pewnością, właśnie, dokładnie, jedynie;
senayoḥ	–	senā 7i.2 f. – w obu armiach;
ubhayoḥ	–	ubhā s.n. 7i.2 f. – w obydwu;
api	–	av. – jak również, także, co więcej, nawet;

warianty tekstu

sthitān → kurūn (Kurów);
caiva → śyālān (szwagrów);

Śāṃkara

brak komentarza aż do wersu BhG 2.10

Rāmānuja

sa tu pārtho mahā-manāḥ parama-kāruṇiko dīrgha-bandhuḥ parama-dhārmikaḥ sa-bhrātṛko bhavadbhiḥ atighorair māraṇair jatu-gṛha-dāhādibhir asakṛd-vañcito’pi parama-puruṣa-sahāyo’pi haniṣyamāṇān bhavadīyān vilokya bandhu-snehena parayā kṛpayā dharmādharma-bhayena cātimātra-svinna-sarva-gātraḥ ||1.26||

Madhva

brak komentarza aż do wersu BhG 2.11

Śrīdhara

tataḥ kiṃ pravṛttam ity āha tatrety ādi | pitṝn pitṛvyān ity arthaḥ | putrān pautrān iti duryodhanādīnāṃ ye putrāḥ pautrāś ca tān ity arthaḥ | sakhīn mitrāṇi | suhṛdaḥ kṛtopakārāṃś ca apaśyat
tataḥ kiṃ kṛtavān ity āha tān iti | senayor ubhayor evaṃ samīkṣya kṛpayā mahatyā āviṣṭaḥ viṣaṇṇaḥ san idam arjuno ‚bravīt | ity uttarasya ardha-ślokasya vākyārthaḥ | āviṣṭo vyāptaḥ

Viśvanātha

duryodhanādīnāṃ ye putrāḥ pautrāś ca tān

Baladeva

evaṃ bhagavatokto ‚rjunaḥ para-senām apaśyad ity āha tatreti sārdhakena | tatra para-senāyāṃ pitṝn pitṛvyān bhūriśravaḥ-prabhṛtīn, pitāmahān bhīṣma-somadattādīn, ācāryān droṇa-kṛpādīn, mātulān śalya-śakuny-ādīn, bhrātṝn duryodhanādīn, putrān lakṣmaṇādīn, pautrān naptṝn, lakṣmaṇādi-putrān, sakhīn vayasyān drauṇi-saindhavādīn, suhṛdaḥ kṛtavarma-bhagadattādīn | evaṃ sva-sainye ‚py upalakṣaṇīyam | ubhayor api senayor avasthitān tān sarvān samīkṣyety anvayāt
atha sarveśvaro dayāluḥ kṛṣṇaḥ saparikarātmopadeśena viśvam uddidhīrṣur arjunaṃ śiṣyaṃ kartuṃ tat-sva-dharme ‚pi yuddhe mā hiṃsyāt sarva-bhūtāni iti śruty-arthābhāsenādharmatām ābhāsya taṃ saṃmohaṃ kṛtavān ity āha tān samīkṣyate kaunteya iti svīya-pitṛ-svasṛ-putratvoktyā tad-dharmo moha-śokau tadā tasya vyajyete | kṛpayā kartryā ity ukteḥ | svabhāva-siddhasya kṛpeti dyotsyate | ataḥ parayeti tad-viśeṣaṇam | aparayeti vā cchedaḥ sva-sainye pūrvam api kṛpāsti para-sainye tv aparāpi sābhūd ity arthaḥ | viṣīdann anutāpaḥ vindan | atrokti-viṣādayor aika-kālyādy-ukti-kāle viṣāda-kāryāṇy-aśru-kampa-sanna-kaṇṭhādīni vyajyate

Michalski

Partha ujrzał wtedy ojców, dziadów, nauczycieli, wujów, braci, synów, wnuków, towarzyszy, teściów i przyjaciół naprzeciwko siebie w obydwuch wojskach.

Olszewski

Ardżuna ujrzał tedy przed sobą ojców, dziadów, nauczycieli, stryjów, braci, synów, wnuków, przyjaciół,
Zięciów, towarzyszów, podzielonych między dwa wojska.

Dynowska

I ujrzał Parta ojców i dziadów, wujów, stryjów i braci, synów i wnuków, towarzyszy i przyjaciół, nauczycieli i teściów, stojących naprzeciw siebie w pośród hufców obu,

Sachse

I spojrzał syn Prithy
na obecnych w obu wojskach
ojców, sędziwych starców,
mistrzów, wujów, braci,
synów, wnuki i druhów,
teściów i przyjaciół.

Kudelska

l ujrzał wtedy Ardżuna zebranych tam ojców, dziadów,
A także nauczycieli, wujów, braci, synów, wnuków i innych przyjaciół.
Zarówno w jednej, jak i w drugiej armii spostrzegł syn Kunti
Teściów, druhów i wszystkich zebranych krewnych.

Rucińska

I spojrzał Partha na ojców stojących tam, dziadów, wujów,
Nauczycieli i braci, synów, przyjaciół i wnuków,
Na teściów i towarzyszy wśród obu wojsk. A gdy ujrzał
Syn Kunti tych wszystkich krewnych stojących w bojowym szyku,

Szuwalska

I zobaczył Ardżuna, patrząc z tego miejsca
Tych, co kochał jak ojców, dziadków, wujów, braci,
Synów, nauczycieli, wnuków oraz teściów,
Wielu swoich przyjaciół, życzliwe osoby.

Byrski

I zobaczył tam Ardźuna w szyku ojców oraz dziadów,
Mistrzów, wujów, braci, synów, dalej wnuków i kamratów,
Także teściów i przyjaciół pośród wojsk obydwu właśnie.