BhG 1.24-25

evam ukto hṛṣīkeśo guḍākeśena bhārata
senayor ubhayor madhye sthāpayitvā rathottamam

bhīsma-droṇa-pramukhataḥ sarveṣāṃ ca mahīkṣitām
uvāca pārtha paśyaitān samavetān kurūn iti

Update Required
To play the media you will need to either update your browser to a recent version or update your Flash plugin.

analiza syntaktyczna

he bhārata (potomku Bharaty!),
guḍākeśena (przez Gudakeśę) hṛṣīkeśaḥ (Hryszikeśa) evam uktaḥ (ten, do kogo tak powiedziano),
ubhayoḥ (obu) senayoḥ (dwóch armii) madhye (w środku),
bhīṣma-droṇa-pramukhataḥ (przed Bhiszmą i Droną),
sarveṣām ca (i wszystkich) mahī-kṣitām (obrońców ziemi) [sammukhe] (w obliczu),
rathottamam (najlepszy z rydwanów) sthāpayitvā (ustawiwszy), uvāca (powiedział):
he pārtha (Prythowicu!) etān (tych) samavetān (zebranych) kurūn (Kurów) paśya (zobacz) iti (koniec wypowiedzi).

 

tłumaczenie polskie

Gdy Gudakeśa tak powiedział do Hryszikeśi,
[ten] postawił najlepszy z rydwanów pomiędzy dwiema armiami,
i w obliczu Bhiszmy i Drony oraz wszystkich władców ziemi
rzekł: „Prythowicu, spójrz na tych zebranych Kurów”.

 

analiza gramatyczna

evam av.w ten sposób;
uktaḥ ukta (vac – mówić) PP 1i.1 m.ten, do kogo powiedziano;
hṛṣīkeśaḥ hṛṣīkeśa 1i.1 m.wzniesione włosy (od: hṛṣ – być podekscytowanym; hṛṣī – wzniesiony; keśa – włos)
lub TP: hṛṣīkāṇām / indriyāṇām īśa itiPan zmysłów (od: hṛṣīka – zmysł; īś – posiadać, władać, īśa – pan, władca);
guḍākeśena guḍākeśa 3i.1 m.przez mającego gęste włosy (od: guḍa – piłka, syrop cukrowy; keśa – włosy)
lub TP: guḍākāyā īśenetiprzez pana lenistwa (od: guḍākā – lenistwo, gnuśność, sen; īś – posiadać, władać, īśa – pan, władca);
bhārata bhārata 8i.1 m.o potomku Bharaty;
senayo senā 6i.2 f.obu armii;
ubhayo ubhā sn. 6i.2 f.obydwu;
madhye madhya 7i.1 n.w środku, wewnątrz;
sthāpayitvā sthā (stać) absol. caus.sprawiwszy ustawienie;
rathottamam ratha-uttama 2i.1 m.; uttamaṃ ratham itinajwspanialszy rydwan (od: ratha – rydwan; uttama – najlepszy, stopień najwyższy od: ud – do góry, ponad);

******

bhīṣma-droṇa-pramukhataḥ av. bhīṣmasya droṇasya ca pramukhataḥ /sammukheprzed obliczem Bhiszmy i Drony (od: bhī – straszyć, bhīṣma – przerażający; droṇa – chmura pełna wody, drzewo; pra-mukha – zwracać twarz ku, będący na czele, pramukhataḥ – przed, ablativus nieodmienny zakończony na -tas);
sarveṣām sarva sn. 6i.3 m.wszystkich;
ca av.i;
mahī-kitām mahī-kṣit 6i.3 m.; TP: ye mahīm kṣayanti tām tych, którzy władają ziemią (od: mah – powiększać, mahant – wielki, mahī – ziemia; kṣi – posiadać, kṣit – władający, mieszkający w, występuje głównie w złożeniach);
uvāca vac (mówić) Perf. P 1c.1powiedział;
pārtha pārtha 8i.1 m.o synu Prythy (od: pṛth – rozszerzać, pṛthā – Kunti, matka Pandawowiców);
paśya dṛś (patrzeć) Imperat. P 2c.1spójrz;
etān etat sn. 2i.3 m.na tych;
samavetān samaveta (sam-ava-i – schodzić się) PP 2i.3 m.na zebranych;
kurūn kuru 2i.3 m.na członów dynastii Kuru;
iti av.tak (zaznacza koniec wypowiedzi);

 

warianty tekstu

Przed wersem w niektórych edycjach znajduje się: saṃjaya uvāca (Sandźaja rzekł);
senayor ubhayor madhye → ubhayor senayor madhye (pomiędzy obiema armiami);

 
 

Śāṃkara

brak komentarza aż do wersu BhG 2.10

 

Rāmānuja

sa ca tena coditas tat-kṣaṇād eva bhīṣma-droṇādīnāṃ sarveṣām eva mahīkṣitāṃ paśyatāṃ yathā coditam akarot | īdṛśī bhavadīyānāṃ vijaya-sthitir iti cāvocat

 

Madhva

brak komentarza aż do wersu BhG 2.11

 

Śrīdhara

tataḥ kiṃ vṛttam | ity apekṣāyāṃ sañjaya uvāca evam ukta ity ādi | uḍākā nidrā tasya īśena jita-nidreṇa arjunena evam uktaḥ san | he bhārata, he dhṛtarāṣṭra senayor madhye rathānām uttamaṃ rathaṃ hṛṣīkeśaḥ sthāpitavān | bhīṣma-droṇa iti mahīkṣitāṃ rājñāṃ ca pramukhataḥ sammukhe rathaṃ sthāpayitvā | he pārtha etān kurūn paśyeti śrī-bhagavān uvāca

 

Viśvanātha

hṛṣīkeśaḥ sarvendriya-niyantāpy evam ukto ‚rjunenādiṣṭaḥ | arjuna-vāg-indriya-mātreṇāpi niyamyo ‚bhūd ity aho prea-vaśyatvaṃ bhagavata iti bhāvaḥ | guḍākeśena guḍā yathā mādhurya-mātra-prakāśakās tat tathā svīya-sneha-rasāsvāda-prakāśakā akeśā viṣṇu-brahma-śivā yasya tena akāro viṣṇuḥ ko brahmā īśo mahā-devaḥ | yatra sarvāvatāri-cūḍāmaṇīndraḥ svayaṃ bhagavān śrī-kṛṣṇa eva premādhīnaḥ sann ājñānuvartī babhūva | tatra guṇāvatāratvāt tad-aṃśāḥ viṣṇu-brahma-rudrāḥ katham aiśvaryaṃ prakāśayantu | kintu svakartṛkaṃ sneha-rasaṃ prakāśyaiva svaṃ svaṃ kṛtārthaṃ manyanta ity arthaḥ | yad uktaṃ śrī-bhagavatā para-vyoma-nāthenāpi dvijātmamajā me yuvayor didṛkṣuṇā iti |
yad vā, guḍāko nidrā tasyā īśena jita-nidrenety arthaḥ | atrāpi vyākhyāyāṃ sākṣān māyāyā api niyantā yaḥ śrī-kṛṣṇaḥ sa cāpi yena premṇā vijitya vaśīkṛtas tenārjunena māyā-vṛttir nidrā varākī jiteti kiṃ citram iti bhāvaḥ | bhīṣma-droṇayoḥ pramukhataḥ pramukhe sammukhe sarveṣāṃ mahīkṣitāṃ rājñāṃ ca | pramukhataḥ iti samāsa-praviṣṭe ‚pi pramukhataḥ-śabda ākṛṣyate

 

Baladeva

tataḥ kiṃ vṛttam ity apekṣāyāṃ sañjayaḥ prāha evam iti | guḍākā nidrā tasyā īśaḥ sva-sakha-śrī-bhagavad-guṇa-lāvaṇya-smṛti-niveśena vijita-nidras tat-parama-bhaktas tenārjunenaivam uktaḥ pravartito hṛṣīkeśas tac-citta-vṛtty-abhijño bhagavān senayor madhye bhīṣma-droṇayoḥ sarveṣāṃ ca mahīkṣitāṃ bhū-bhujāṃ ca pramukhataḥ sammukhe rathottamaṃ agnidattaṃ rathaṃ sthāpayitvovāca he pārtha samavetān etān kurūn paśyeti | pārtha-hṛṣīkeśa-śabdābhyām idaṃ sūcyate matipitṛ-svasṛ-putratvāt tvat-sārathyam ahaṃ kariṣyāmy eva tvaṃ tv adhunaiva yuyutsāṃ tyakṣyasīti kiṃ śatru-sainya-vīkṣaṇeneti sopahāso bhāvaḥ

 
 

Michalski

Sandżaja rzekł:
Zagadnięty w te słowa przez Bujnowłosego, Bharato, Pan-swoich-zmysłów zatrzymał cudowny wóz pośrodku — pomiędzy dwoma wojskami,
W obliczu Bhiszmy, Drony i wszystkich książąt ziemi i rzekł: „Spojrzyj, o Partho, na zgro¬madzonych tam Kurawów!”.

 

Olszewski

Sandżaya.
Tak zagadnięty przez Ardżunę, Krszna o najeżonych włosach zatrzymał piękny wóz między dwoma czołami wojsk nieprzyjacielskich.
l tam wobec Bhiszmy, Drony i wszystkich strażników ziemi rzekł: »Królu, patrz na zgromadzonych Kauravę«.

 

Dynowska

Sandżaja mówi:
Usłyszawszy te słowa Ardżuny, o Bharato, Szri Kriszna zatrzymał ów wóz przesławny w samym środku, pomiędzy dwoma szykami wojsk, naprzeciw Bhiszmy i Drony i wszystkich książąt ziemi, i rzekł: „Spójrz tedy synu Prity na zgromadzonych tu Kaurawów.”

 

Sachse


Sandżaja rzekł:
Gdy Pan Snu tak przemówił
do Pana Zmysłów, Bharato,
ten, zatrzymawszy prześwietny rydwan
pośrodku obu wojsk,
w obliczu Bhiszmy, Drony
i wszystkich innych królów
rzekł: Spójrz, synu Prithy,
na zebranych tu Kaurawów!

 

Kudelska


Tak, Bharato, te słowu Kriszna do Ardżuny powiedział
l najlepszy z wozów pomiędzy obu armiami zatrzymał.
Wobec Bhiszmy, Drony i wszystkich książąt tak oto przemówił:
Spójrz, synu Prithy, na ustawionych w szyku bojowym Kaurawów.

 

Rucińska

Rzekł Sandżaja:
Gdy rzekł tak do Pana Zmysłów Władca Senności, Bharato,
Ten między dwiema armiami zatrzymał rydwan wspaniały
I wobec Bhiszmy i Drony, w obliczu tych wszystkich książąt
Powiedział: „Przyjrzyj się, Partho, zebranym tu synom Kuru!”.

 

Szuwalska

Wysłuchawszy Ardżuny, Kryszna poprowadził
Najwspanialszy z rydwanów między obie strony,
Gdzie w obecności Bhiszmy, Drony oraz innych
Potężnych władców świata, tak rzekł do Pandawy:
»Spójrz, drogi synu Kunti, na wszystkich Kaurawów,
Którzy licznie przybyli na to wielkie pole.«

 

Byrski

Rzekł Sańdźaja:
„O Bharato, przez Ardźunę zagadnięty tak Pan Zmysłów,
Który włos ma w czub związany, każąc wstrzymać wóz nad wozy
Pośród armii tych obydwu,
Wobec Bhiszmy oraz Drony, jako też i wszystkich władców
Rzekł: „Ardźuno, popatrz oto na Kaurawów zgromadzonych!”

 
 

Both comments and pings are currently closed.