śrī-bhagavān uvāca
saṃnyāsaḥ karma-yogaś ca niḥśreyasa-karāv ubhau
tayos tu karma-saṃnyāsāt karma-yogo viśiṣyate
Update RequiredTo play the media you will need to either update your browser to a recent version or update your Flash plugin.
śrī-bhagavān (chwalebny Pan) uvāca (rzekł):
sannyāsaḥ (wyrzeczenie) karma-yogaḥ ca (i joga czynu) ubhau (obie) niḥśreyasa-karau (twórcy najwyższego dobra) [staḥ] (są).
tayoḥ tu (ale z dwóch) [madhye] (pośród) karma-sannyāsāt (od wyrzeczenia czynu) karma-yogaḥ (joga czynu) viśiṣyate (jest wyróżniona).
śrī-bhagavān |
– |
śrī-bhagavant 1i.1 m. ; TP : śriyā yukto bhagavān iti – Pan połączony z majestatem (od: śrī – blask, majestat, fortuna; √ bhaj – dzielić, dostarczać, radować się, oddawać cześć, bhaga – dział, udział, pomyślność, majątek; -mant / -vant – sufiks oznaczający posiadacza, bhagavant – posiadacz fortuny); |
uvāca |
– |
√ vac (mówić) Perf. P 1c.1 – powiedział; |
saṃnyāsaḥ |
– |
saṃnyāsa 1i.1 m. – odrzucenie, rezygnacja, wyrzeczenie (od: sam-ni- √ as – zostawiać, odkładać, porzucać); |
karma-yogaḥ |
– |
karma-yoga 1i.1 m. ; TP : karmaṇo yoga iti – joga czynu (od: √ kṛ – robić, karman – czyn, działanie i jego skutki; √ yuj – zaprzęgać, łączyć, yoga – przyłączanie, zysk, zaprzęgnięcie, zastosowanie, metoda, środki, jedna ze szkół filozofii indyjskiej); |
ca |
– |
av. – i; |
niḥśreyasa-karau |
– |
niḥśreyasa-kara 1i.2 m. ; TP : niḥśreyasasya karāv iti – twórcy doskonałości (od: śreyas – lepsze, wyższe, doskonałe, pomyślność, dobro; stopień wyższy od: śrī – śreyas, śreṣṭha, niḥ-śreyasa – nie mający lepszego, doskonałość, mocna wiara, wyzwolenie; √ kṛ – robić, kara – twórca, sprawca); |
ubhau |
– |
ubha sn. 1i.2 m. – obie; |
tayoḥ |
– |
tat sn. 6i.2 m. – pośród dwóch; |
tu |
– |
av. – ale, wtedy, z drugiej strony, i; |
karma-saṃnyāsāt |
– |
karma-saṃnyāsa 5i.1 m. ; TP : karmaṇaḥ saṃnyāsād iti – od porzucenia czynu (od: √ kṛ – robić, karman – czyn, działanie i jego skutki; sam-ni- √ as – zostawiać, odkładać, porzucać, saṃnyāsa – odrzucenie, rezygnacja, wyrzeczenie); |
karma-yogaḥ |
– |
karma-yoga 1i.1 m. ; TP : karmaṇo yoga iti – joga czynu (od: √ kṛ – robić, karman – czyn, działanie i jego skutki; √ yuj – zaprzęgać, łączyć, yoga – przyłączanie, zysk, zaprzęgnięcie, zastosowanie, metoda, środki, jedna ze szkół filozofii indyjskiej); |
viśiṣyate |
– |
vi- √ śiṣ (wyróżniać) Praes. pass. 1c.1 – jest wyróżniony, szczególny, najlepszy; |
niḥśreyasa-karāv → niśreyasa-karāv;
viśiṣyate → viśāṃ pate (o panie ludzi);
svābhiprāyam ācakṣāṇo nirṇayāya śrī-bhagavān uvāca—
saṃnyāsaḥ karmaṇāṃ parityāgaḥ karma-yogaś ca teṣām anuṣṭhānaṃ tāv ubhāv api niḥśreyasa-karau mokṣaṃ kurvāte jñānotpatti-hetutvena | ubhau yadyapi niḥśreyasa-karau, tathāpi tayos tu niḥśreyasa-hetvoḥ karma-saṃnyāsāt kevalāt karma-yogo viśiṣyata iti karma-yogaṃ stauti
saṃnyāsaḥ jñānayogaḥ, karmayogaś ca jñānayogaśaktasyāpy ubhau nirapekṣau niśśreyasakarau / tayos tu karmasaṃnyāsāj jñānayogāt karmayoga eva viśiṣyate
atrottaraṃ śrī-bhagavān uvāca saṃnyāsa iti | ayaṃ bhāvaḥ – na hi vedānta-vedyātma-tattvajñaṃ prati karma-yogam ahaṃ bravīmi | yataḥ pūrvoktena saṃnyāsena virodhaḥ syāt | api tu dehātmābhimāninaṃ tvāṃ bandhu-vadhādi-nimitta-śoka-mohādi-kṛtam enaṃ saṃśayaṃ dehātma-viveka-jñānāsinā chittvā paramātma-jñānopāya-bhūtaṃ karma-yogam ātiṣṭheti bravīmi | karma-yogena śuddha-cittasyātma-tattva-jñāne jāte sati tat-paripākārthaṃ jñāna-niṣṭhāṅgatvena saṃnyāsaḥ pūrvam uktaḥ | evaṃ saty aṅga-pradhānayor vikalpa-yogāt saṃnyāsaḥ karma-yogaś cety etāv ubhāv api bhūmikā-bhedena samuccitāv eva niḥśreyasaṃ sādhayataḥ | tathāpi tu tayor madhye tu karma-saṃnyāsāt sakāśāt karma-yogo viśiṣṭo bhavatīti
evam arjunasya praśne tad-uttaram śrī-bhagavān uvāca saṃnyāsa iti | niḥśreyasa-karau jñānotpatti-hetutvena mokṣopayoginau | tayos tu karma-saṃnyāsād anadhikāri-kṛtāt karma-yogo viśiṣyate śreyān adhikāra-sampādakatvena
karma-yogo viśiṣyata iti jñāninaḥ karma-karaṇe na ko 'pi doṣaḥ | pratyuta niṣkāma-karmaṇā citta-śuddhi-dārḍhyāj jñāna-dārḍhyam eva syāt | saṃnyāsinas tu kadācit citta-vaiguṇye sati tad-upaśamanārthaṃ kiṃ karma niṣiddham ? jñānābhyāsa-pratibandhakaṃ tu citta-vaiguṇyam eva | viṣaya-grahaṇe tu vāntāśitvam eva syād iti bhāvaḥ
evaṃ pṛṣṭo śrī-bhagavān uvāca saṃnyāsa iti | niḥśreyasa-karau mukti-hetū | karma-saṃnyāsāj jñāna-yogād viśiṣyate śreṣṭho bhavati | ayaṃ bhāvaḥ – na khalu labdha-jñānasyāpi karma-yogo doṣāvahaḥ | kintu jñāna-garbhatvāj jñāna-dārḍhya-kṛd eva | jñāna-niṣṭhatayā karma-sannyāsinas tu citta-doṣe sati tad-doṣa-vināśāya karmānuṣṭheyaṃ pratiṣedhaka-śāstrāt | karma-tyāga-vākyāni tv ātmani ratau satyāṃ karmāṇi taṃ svayaṃ tjayantīty āhuḥ | tasmāt sukaratvād apramādatvāj jñāna-garbhatvāc ca karma-yogaḥ śreyān iti
Wzniosły rzekł:
Zarówno wyrzeczenie jak i oddanie się działaniu prowadzi do wybawienia; oddanie jednak stoi wyżej, niż wyrzeczenie.
Błogosławiony.
Wyrzeczenie się i Jedność mistyczna czynów, oboje prowadzą do stanu szczęśliwości; mimo to Jedność lepsza, niż wyrzeczenie się.
Błogosławiony rzecze Pan:
Wyrzeczenie się czynów na równi z bezosobistym ich pełnieniem, do najwyższej szczęśliwość prowadzi; lecz z nich dwóch zaiste Joga czynu jest lepszą.
Czcigodny rzekł:
I porzucenie, i spełnienie czynu,
obie te drogi zapewniają wyzwolenie.
Z nich spełnienie czynu
wyższe jest nad porzucenie czynu.
Czcigodny pan rzecze:
Zarówno przez porzucenie czynu jak i przez jogę działania jesteś nagradzany pełnym wyzwoleniem,
Lecz z tych dwóch dróg czyn jest lepszy od jego pełnego zaniechania.
Rzekł Pan:
Tak zaniechanie, jak joga czynu prowadzą do szczęścia,
Lecz spośród nich joga czynu jest lepsza od zaniechania.
»Zarówno wyrzeczenie, jak i joga czynu
Są źródłem wyzwolenia, jednak z tych dwóch ścieżek
Praca bez przywiązania jest z pewnością lepsza.
Chwalebny Pan rzekł:
Wyrzeczenie, joga czynu –
obie wiodą ku świetności.
Od zrzeczenia czynu jednak
joga czynu jest wszak lepsza.