niścayaṃ śṛṇu me tatra tyāge bharata-sattama
tyāgo hi puruṣa-vyāghra tri-vidhaḥ saṃprakīrtitaḥ
Update RequiredTo play the media you will need to either update your browser to a recent version or update your Flash plugin.
he bharata-sattama (o najlepszy z potomków Bharaty) he puruṣa-vyāghra (o tygrysie między ludźmi),
tena (dlatego) me (mojej) niścayam (zdecydowanej opinii) śṛṇu (słuchaj).
tyāgaḥ hi (zaiste odrzucenie) tri-vidhaḥ (mające trzy działy) saṃprakīrtitaḥ (jest znane).
niścayam |
– |
niścaya 2i.1 m. – pewności, przekonania, pewnej opinii (od: niś- √ ci – decydować się, upewniać); |
śṛṇu |
– |
√ śru (słuchać) Imperat. P 2c.1 – słuchaj; |
me |
– |
asmat sn. 6i.1 – mój (skrócona forma od: mama); |
tatra |
– |
av. tam (od: tat; locativus nieodmienny zakończony na -tra); |
tyāge |
– |
tyāga 7i.1 m. – w porzuceniu, w wyrzeczeniu się (od: √ tyaj – porzucać); |
bharata-sattama |
– |
bharata-sattama 8i.1 m. ; TP : bharatāṇām sattama ti – o najlepszy wśród Bharatów (od: od: √ bhṛ – dzierżyć lub bharata – król Bharata, utrzymywany, aktor, w l. mnogiej – potomkowie Bharaty; √ as – być, PPr sant – będący, istnienie, stopień najwyższy od: sat – sat-tara, sat-tama); |
tyāgaḥ |
– |
tyāga 1i.1 m. – porzucenie, wyrzeczenie się (od: √ tyaj – porzucać); |
hi |
– |
av. – ponieważ, albowiem, właśnie, zaiste, z pewnością; |
puruṣa-vyāghra |
– |
puruṣa-vyāghra 8i.1 m. ; KD : puruṣo vyāghra iva – człowiek niczym tygrys (od: √ pur – poprzedzać, prowadzić lub √ pṝ – napełniać, odżywiać, puru – obfitość, pūru – ludzie; vyāghra – tygrys);
lub TP : puruṣāṇām vyāghreti – o tygrysie wśród ludzi; |
tri-vidhaḥ |
– |
tri-vidha 1i.1 m. – trojakie, mające trzy części (od: tri – trzy; vi- √ dhā – rozdzielać, vidhā – dział, część); |
saṃprakīrtitaḥ |
– |
saṃ-pra-kīrtita (pra- √ kīrt – sławić) PP 1i.1 m. – wysławiony, powiedziany, oznajmiony, znany (od: kīrti – sława); |
niścayam → niścayaḥ (pewny, wyzbyty wątpliwości);
bharata-sattama → bhārata-sattama (najlepszy wśród Bharatowiców);
saṃprakīrtitaḥ → saṃpradarśitaḥ / parikīrtitaḥ (ukazany / wysławiany);
tatraiteṣu vikalpa-bhedeṣu—
niścayaṃ sṛṇv avadhāraya me mama vacanāt | tatra tyāge tyāga-saṃnyāsa-vikalpe yathā-darśite bharata-sattama bharatānāṃ sādhutama ! tyāgo hi | tyāga-saṃnyāsa-śabda-vācyo hi yo’rthaḥ sa eka evety abhipretyāha—tyāgo hīti | puruṣa-vyāghra ! tri-vidhas tri-prakāras tāmasādi-prakāraiḥ samprakīrtitaḥ śāstreṣu samyak kathitaḥ | yasmāt tāmasādi-bhedena tyāga-saṃnyāsa-śabda-vācyo’rtho’dhikṛtasya karmiṇo’nātma-jñasya tri-vidhaḥ sambhavati, na paramārtha-darśina ity ayam artho durjñānaḥ, tasmād atra tattvaṃ nānyo vaktuṃ samarthaḥ | tasmān niścayaṃ paramārtha-śāstrārtha-viṣayam adhyavasāyam aiśvaraṃ me mattaḥ sṛṇu
tatra evaṃ vādivipratipanne tyāge tyāgaviṣayaṃ niścayaṃ mattaś śṛṇu; tyāgaḥ kriyamāṇeṣv eva vaidikeṣu karmasu phalaviṣayatayā, karmaviṣayatayā, kartṛtvaviṣayatayā ca pūrvam eva hi mayā trividhas saṃprakīrtitaḥ, „mayi sarvāṇi karmāṇi saṃnyasyādhyātmacetasā / nirāśīr nirmamo bhūtvā yuddhyasva vigatajvaraḥ” iti / karmajanyaṃ svargādikaṃ phalaṃ mama na syād iti phalatyāgaḥ; madīyaphalasādhanatayā madīyam idaṃ karmeti karmaṇi mamatāyāḥ parityāgaḥ karmaviṣayas tyāgaḥ; sarveśvare kartṛtvānusaṃdhānenātmanaḥ kartṛtātyāgaḥ kartṛtvaviṣayas tyāgaḥ
evaṃ mata-bhedam upanyasya svamataṃ kathayitum āha niścayam iti | tatraivaṃ vipratipanne tyāge niścayaṃ ye vacanāt śṛṇu | tyāgasya loka-prasiddhatvāt kim atra śrotavym iti māvamaṃsthā ity āha he puruṣa-vyāghra puruṣa-śreṣṭha | tyāgo 'yaṃ durbodhaḥ | hi yasmād ayaṃ karma-tyāgas tattvavidhbis tāmasādi-bhedena trividhaḥ samyag-vivekena prakīrtitaḥ | traividhyaṃ ca niyatasya tu sannyāsaḥ karmaṇa ity ādinā vakṣyati
svamatam āha niścayam iti | trividhaḥ sāttviko rājasas tāmasaś ceti | atra tyāgasya traividhyam uktramya niyatasya tu sannyāsaḥ karmaṇo nopapadyate | mohāt tasya parityāgas tāmasaḥ parikīrtitaḥ || iti tasya eva tāmasa-bhedaiḥ sannyāsa-śabda-prayogād bhagavan-mate tyāga-sannyāsa-śabdayor aikyārtham evety avagamyate
evaṃ mata-bhedam upavarṇya svamatam āha niścayam iti | mata-bheda-graste tyāge me parameśvarasya sarvajñasya niścayaṃ śṛṇu | nanu tyāgasya khyātatvāt tatra śrotavyaṃ kim asti | tatrāha tyāgo hīti | hi yatas tyāgas tāmasādi-bhedena vijñais trividhaḥ samprakīrtito vivicyoktaḥ | tathā ca durbodho 'sau śrotavya iti tyāga-traividhyam | niyatasya tu ity ādibhir agre vācyam
A teraz posłuchaj, jakie jest moje postanowienie o wyrzeczeniu się, najlepszy z Bharatów! Otóż wyrzeczenie określa się trojako, człowieku-tygrysie!
Posłuchaj teraz, o najlepszy z Bharatów, rad moich co do wyrzeczenia się. Wodzu wojowników, trzeba rozróżniać w niem trzy rodzaje.
Co myślę o wyrzeczeniu powiem ci, o najlepszy z Bharatów; wyrzeczenie również trojakiego bywa rodzaju, o Ardżuno mocarny.
Posłuchaj więc mej nauki o zaniechaniu,
o najlepszy z Bharatów,
albowiem zaniechanie może być trojakie,
o najdzielniejszy z mężów.
Posłuchaj mnie teraz, o najlepszy wśród Bharatów,
Czym jest wyrzeczenie, bowiem wyrzeczenie, o Tygrysie wśród ludzi, trojakiego bywa rodzaju.
Posłuchaj mego wyroku w tej sprawie, pierwszy z Bharatów!
Trojakie się wyrzeczenie podaje, lwie pośród ludzi!
więc posłuchaj, czym jest Moim zdaniem
Pokuta, bo pokuta, potężny Bharato,
Przejawia się w trojakiej postaci.
O tygrysie między ludźmi,
więc konkluzji mej wysłuchaj –
zaniechanie jest trojakie,
o najlepszy wśród Bharatów.