BhG 16.24

analiza syntaktyczna

tasmāt (dlatego) kāryākārya-vyavasthitau (w stanie właściwego i niewłaściwego działania) śāstram (pouczenie) te pramāṇam (twoim wzorem) [asti] (jest),
iha (tutaj) [tvam] (ty) śāstra-vidhānoktam (powiedziane dzięki zasadom zawartym w pouczeniu) jñātvā (poznawszy)
karma (czyn) kartum (robić) arhasi (powinieneś).

tłumaczenie polskie

Dlatego, tak w działaniu właściwym jak i niewłaściwym,
[niech] wzorem ci będą pouczenia.
Gdy poznasz [czyny] opisane przez zasady obecne w pouczeniu,
powinieneś czyn wykonywać.

analiza gramatyczna

tasmāt	–	av. – dlatego (od: tat sn. 5i.1 m. – z tego);
śāstram	–	śāstra 2i.1 n. – pouczenie, polecenie, nauka, podręcznik, nauka (od: √ śās – pouczać);
pramāṇam	–	pramāṇa 2i.1 n. – rozmiar, wzorzec, standard, poziom, zasadę (od: pra- √ mā – odmierzać, przygotowywać);
te	–	yuṣmat sn. 6i.1 – twój (skrócona forma od: tava);
kāryākārya-vyavasthitau	–	kārya-akārya-vyavasthiti 7i.1 f. ; DV / TP : kāryasya cākāryasya ca vyavasthitav iti  – w stanie obowiązku i niestosownego działania (od: √ kṛ – robić, PF kārya – do zrobienia, praca, obowiązek szczególnie religijny, skutek, akārya – niewłaściwe do wykonania, niestosowne, niedozwolone; vi-ava- √ sthā – rozstawiać, umieszczać, vi-ava-sthiti – stanie, utwierdzenie, stan, pozycja, pobyt, egzystencja);
jñātvā	–	√ jñā (wiedzieć, rozumieć) absol. – zrozumiawszy;
śāstra-vidhānoktam	–	śāstra-vidhāna-ukta 2i.1 n. ; TP : śāstrasya vidhānenoktam iti – powiedziane dzięki porządkowi pouczenia (od: √ śās – pouczać, śāstra – pouczenie, polecenie, nauka, podręcznik, nauka; vi- √ dhā – rozkładać, układać, dawać, vidhāna – porządek, ułożenie, zasada; √ vac – mówić, PP ukta – nazwane, powiedziane);
karma	–	karman 2i.1 n. – czyn, działanie (od: √ kṛ – robić);
kartum	–	√ kṛ (robić) inf. – zrobić;
iha	–	av. – tutaj (często w znaczeniu: w tym świecie);
arhasi	–	√ arh (być godnym, móc) Praes. P 2c.1 – powinieneś, godzi ci się;

warianty tekstu

kāryākārya-vyavasthitau → kāryaṃ kārya-vyavasthitau (obowiązkiem w stanie obowiązku);
jñātvā → kṛtvā (wykonawszy);

Śāṃkara

tasmāt śāstraṃ pramāṇaṃ jñāna-sādhanaṃ te tava kāryākārya-vyavasthitau kartavyākartavya-vyavasthāyām | ato jñātvā buddhvā śāstra-vidhānoktaṃ —vidhir vidhānaṃ śāstram eva vidhānaṃ śāstra-vidhānaṃ kuryān na kuryād ity evaṃ-lakṣaṇam, tena uktaṃ sva-karma yat tat kartum ihārhasi | iheti karmādhikāra-bhūmi-pradarśanārtham iti

Rāmānuja

tasmāt kāryākāryavyvasthitau upādeyānupādeyavyavasthāyāṃ śāstram eva tava pramāṇam / dharmaśāstretihāsapurāṇādyupabṛṃhitā vedāḥ yad eva puruṣottamākhyaṃ paraṃ tattvaṃ tatprīṇanarūpaṃ tatprāptyupāyabhūtaṃ ca karmāvabodhayanti, tac śāstravidhānoktaṃ tattvaṃ karma ca jñātvā yathāvad anyūnātiriktaṃ vijñāya, kartuṃ tvam arhasi tad evopādātum arhasi

Śrīdhara

phalitam āha tasmād iti | idaṃ kāryam idam akāryam ity asyāṃ vyavasthāyāṃ te tava śāstraṃ śruti-smṛti-purāṇādikam eva pramāṇam | ataḥ śāstra-vidhānoktaṃ karma jñātvā iha karmādhikāre vartmāno yathā 'dhikāraṃ karma kartum arhasi tan-mūlatvāt sattva-śuddhi-samyag jñāna-muktīnām ity arthaḥ

Madhusūdana

yasmād evam tasmād iti | yasmāc chāstra-vimukhatayā kāmādhīna-pravṛttir aihika-pāratrika-sarva-puruṣārtha-yogyas tasmāt te tava śreyo 'rthinaḥ kāryākārya-vyavasthitau kiṃ kāryaṃ kim akāryam iti viṣaye śāstraṃ veda-tad-upajīvi-smṛti-purāṇādikam eva pramāṇaṃ bodhakaṃ nānyat svotprekṣā-buddha-vākyādīty abhiprāyaḥ | evaṃ ceha karmādhikāra-bhūmau śāstra-vidhānena kuryān na kuryād ity evaṃ-pravartanānivartanā-rūpeṇa vaidika-liṅ-ādi-padenoktaṃ karma-vihitaṃ pratiṣiddhaṃ ca jñātvā niṣiddhaṃ varjayan vihitaṃ kṣatriyasya yuddhādi-karma tvaṃ kartum arhasi sattva-śuddhi-paryantam ity arthaḥ | tad evam asminn adhyāye sarvasyā āsuryāḥ sampado mūla-bhūtān sarvāśreyaḥ-prāpakān sarva-śreyaḥ-pratibandhakān mahā-doṣān kāma-krodha-lobhān apahāya śreyo 'rthinā śraddadhānatayā śāstra-pravaṇena tad-upadiṣṭārthānuṣṭhāna-pareṇa bhavativyam iti saṃpad-dvaya-vibhāga-pradarśana-mukhena nirdhāritam

Viśvanātha

brak komentarza do BhG 17.1

Baladeva

yasmāc chāstra-vimukhatayā kāmādy-adhīnā pravṛttiḥ pumarthād vibhraṃśayati | tasmāt tava kāryākārya-vyavasthitau kiṃ kartavyaṃ kim akartavyam ity asmin viṣaye nirdoṣam apauruṣeyaṃ veda-rūpaṃ śāstram eva pramāṇam | na tu bhramādi-doṣavatā puruṣeṇotprekṣitaṃ vākyam | ataḥ śāstra-vidhānena kuryān na kuryād iti pravartanā-nivartanātmakena liṅ-tavyādi-padenoktam | karma vihitaṃ niṣiddhaṃ ca jñātvā niṣiddhaṃ tat parityajan iha karma-bhūmau vihita-karmāgni-hotrādi yuddhādi ca kartum arhasi loka-saṅgrahāya

Michalski

Dlatego niechaj prawo będzie dla ciebie miarą, co należy czynić, a czego nie. l gdy rozpoznasz czyny, o których mówią przepisy prawa, racz je wypełniać!

Olszewski

Niechaj więc Prawo będzie twoją wyrocznią i uczy ciebie, co trzeba czynić, a czego nie należy. Wiedząc przeto, co nakazują przepisy Prawa, spełniaj je.

Dynowska

Niechże wiec Księgi święte służą ci wskazaniem co czynić należy, a czego unikać; znając Pism świętych nauki, działaj w tym świecie, Ardżuno.

Sachse

Niech więc [moja] nauka
będzie dla ciebie wyrocznią,
jeśli trzeba rozstrzygnąć,
czy należy czegoś dokonać, czy też nie.
Poznawszy to,
o czym mówią wskazania [mej] nauki,
zechciej spełnić tu [twój] obowiązek.

Kudelska

Dlatego niech słowa ksiąg będą dla ciebie miarą tego, co należy czynić, a czego unikać,
Gdy poznasz zasady w księgach zapisane, powinieneś działać na tym świecie.

Rucińska

Przeto niech pisma ci wskażą, co czynić, czego nie czynić –
Czyn przepisany przez księgi gdy poznasz, wolno ci działać!

Szuwalska

Niech więc pisma dla ciebie będą miarą tego,
Co powinieneś czynić, a unikać czego.
Poznawszy ich nakazy, czyń to, co należy.«