etān na hantum icchāmi ghnato ‘pi madhusūdana
api trai-lokya-rājyasya hetoḥ kiṃ nu mahī-kṛte
he madhusūdana (o zabójco Madhu!),
[aham] (ja) ghnataḥ api (choć są zabijający) etān (ich) hantuṃ (zabić) na icchāmi (nie pragnę),
trai-lokya-rājasya hetoḥ api (nawet ze względu na królestwo trójświatu),
kiṃ nu (co zaiste [mówić o]?) mahī-kṛte (w celu [zdobycia] ziemi).
etān | – | etat sn. 2i.3 m. – tych; |
na | – | av. – nie; |
hantum | – | √han (zabijać) inf. – zabić; |
icchāmi | – | √iṣ (pragnąć) Praes. P 3c.1 – pragnę; |
ghnataḥ | – | ghnant (√han – zabijać) PPr 2i.3 m. – zabijających; |
api | – | av. – jak również, także, co więcej, nawet; |
madhu-sūdana | – | madhu-sūdana 8i.1 m. – o zabójco Madhu (od: madhu – słodycz, imię demona; √sūd – porządkować, zabijać, sūdana – zabicie, zniszczenia); |
api | – | av. – jak również, także, co więcej, nawet; |
trai-lokya-rājyasya | – | trai-lokya-rājya 6i.1 n.; TP: trayāṇāṃ lokāṇāṃ rājyasyeti – królestwa trzech światów (od: tri – trzy, trai – potrójność, występuje w złożeniach; loka – świat; trai-lokya – trójśwat; √rāj – władać, PF rājya – do władania, królestwo, władza); |
hetoḥ | – | av. (6i.1) – dla przyczyny, z powodu – wymaga genetivusu (od: hetu – powód); |
kim | – | av. – czy? jak? dlaczego? skąd? (od: kim – co?); |
nu | – | av. – zaiste, zaś (znaczenie emfatyczne); |
mahī-kṛte | – | av. (7i.1) – ze względu na ziemię, w celu [osiągnięcia] ziemi (od: √mah – powiększać, mahant – wielki, mahī – ziemia, potężna; √kṛ – robić, kṛta PP – uczyniony, kṛte – av. ze względu na, dla czegoś); |
etad eva prapañcayati kiṃ no rājyena ity ādi sārdha-dvayena | ta ime iti | yad-artham asmākaṃ rājyādikam apekṣitam te ete prāṇa-dhanāni tyaktvā tyāgam aṅgīkṛtya yuddhārtham avasthitāḥ | ataḥ kim asmākaṃ rājyādibhiḥ kṛtyam ity arthaḥ |
nanu yadi kṛpayā tvam etān na haṃsi tarhi tvām ete rājya-lobhena haniṣyanty eva | atas tvam evaitān hatvā rājyaṃ bhuṅkṣveti | tatrāha etān ity ādi sārdhena | ghnato 'pi asmān mārayato 'pi etān | apīti | trailokya-rājyasyāpi hetoḥ tat-prāpty-artham api hantuṃ necchāmi | kiṃ punar mahīmātra-prāptaya ity arthaḥ
govindeti | gāḥ sarvendriya-vṛttīḥ vindasīti tvam eva me manogataṃ pratīhīty arthaḥ | rājyādy-anākāṅkṣāyāṃ hetum āha yeṣām iti | prāṇān prāṇāśāṃ dhanāni9 dhanāśām iti laksaṇayā bodhyam | sva-prāṇa-vyaye 'pi sva-bandhu-sukhārthā rājya-spṛhā syāt teṣām apy atra nāśa-prāpter apārthaiva yuddhe pravṛttir iti bhāvaḥ |
nanu tvaṃ cet kāruṇikas etān na hanyās tarhi te sva-rājyaṃ niṣkaṇṭakaṃ kartuṃ tvām eva hanyur iti cet tatrāh etān iti | māṃ ghnato 'pi hiṃsato 'py etān hantum ahaṃ necchāmi | trailokya-rājyasya prāptaye 'pi kiṃ punar bhū-mātrasya |
nanv anvayān hitvā dhṛtarāṣṭra-putrā eva hantavyā, bahu-duḥkha-dātṝṇāṃ teṣāṃ ghāte sukha-sambhavād iti cet tatrāha nihatyeti | dhārtarāṣṭrān duryodhanādīn nihatya sthitānāṃ naḥ pāṇḍāvānāṃ kā prītiḥ prasannatā syān na kāpīti acira-sukhābhāsa-spṛhayā ciratara-naraka-hetu-bhrāṛho na yogya iti bhāvaḥ | he janārdaneti yady ete hantavyās tarhi bhūbhārāpahārī tvam eva tān hahi pareśasya te pāpa-gandha-sambandho na bhaved iti vyajyate
Nie chcę im życia odbierać, pogromco Madhu, chociażbym sam miał polec z ich ręki, nie chcę nawet za cenę panowania nad trzema światami, a cóż dopiero nad ziemią!
Choćby mieli mię zabić, nie chcę ich śmierci za cenę królowania w trzech światach, a cóż dopiero na ziemi?
Na życie ich nie chcę nastawać, o demona Madhu Pogromco, choćby głowę własną położyć mi przyszło; nie chcę! Nawet za cenę władzy nad trzema światy, a cóż dopiero dla królestwa ziemi?
Nie chcę zabijać ich, choćbym miał zginąć, Zabójco Madhu,
Nawet dla władzy w trzech światach – a cóż dopiero dla ziemi!
Nie pragnę ich zagłady, nawet jeśli oni
Zechcą mnie w walce zabić. Jestem gotów zginąć.
Nie będę z nimi walczyć nawet za trzy światy,
Cóż tu mówić o małym skrawku zwykłej ziemi.
Nie pragnę ich zabić, Kryszno, choćby sami zabić mieli –
Nawet dla władztwa trójświata, cóż dopiero tylko ziemi!
Madhugromco, wszak nie pragnę
śmierci ich, choćbym sam zginął,
za trójświata nawet cenę,
cóż dopiero marnej ziemi.