BhG 1.2

analiza syntaktyczna

saṃjayaḥ (Sandźaja) uvāca (powiedział):
rājā (król) duryodhanaḥ (Durjodhana) vyūdham (uszeregowaną) pāṇḍavānīkam (armię Pandawowiców) dṛṣṭvā (zobaczywszy), tadā tu (i wówczas) ācāryam (do nauczyciela) upasaṅgamya (podszedłszy), vacanam (słowo) abravīt (powiedział).

analiza gramatyczna

saṃjayaḥ	–	sam-jaya 1i.1 m. – podbój, całkowite zwycięstwo (od: sam-√ji – zwyciężać całkowicie);
uvāca	–	√vac (mówić) Perf. P 1c.1 – powiedział;
dṛṣṭvā	–	√dṛś (widzieć) absol. – zobaczywszy;
tu	–	av. – ale, wtedy, z drugiej strony, i;
pāṇḍavānīkam	–	pāṇḍava-anīka 2i.1 n.; TP: pāṇḍavānām anīkam iti – armię Pandawów (od: pāṇḍu – biały, jasny, blady; anīka – wspaniałość, szereg, armia);
vyūḍham	–	vyūḍha (vi-√vah – wynosić) PP 2i.1 n. – podzieloną, uszeregowaną;
duryodhanaḥ	–	dur-yodhana 1i.1 m. – ten, z którym trudno walczyć (od: dus – prefiks: trudny, zły, twardy; √yudh – walczyć straszliwie, caus.);
tadā	–	av. – wtedy, wówczas;
ācāryam	–	ācārya 2i.1 m. – do nauczyciela (od: ā-√car – zbliżać się do; ācāra – właściwe zachowanie);
upasaṅgamya	–	upa-sam-√gam (podchodzić blisko) absol. – zbliżywszy się;
rājā	–	rājan 1i.1 m. – władca (od: √raj – władać);
vacanam	–	vacana 2i.1 n. – słowo, zdanie (od: √vac – mówić);
abravīt	–	√brū Imperf. P 1c.1 – powiedział;

warianty tekstu

vyūḍhaṃ → vyūhaṃ (rozdzieloną, armię);

Śāṃkara

brak komentarza aż do wersu BhG 2.10

Rāmānuja

komentarz wspólny przy wersecie BhG 1.11

Madhva

brak komentarza aż do wersu BhG 2.11

Śrīdhara

sañjaya uvāca dṛṣṭvety-ādi | pāṇḍavānām anīkaṃ sainyaṃ vyūḍhaṃ vyūha-racanayā adhiṣṭhitaṃ dṛṣṭvā droṇācārya-samīpaṃ gatvā rājā duryodhano vakṣyamāṇaṃ vacanam uvāca
Począwszy od „sañjaya uvāca dṛṣṭvā”:
Pandawów „anīkaṃ” – armię „vyūḍhaṃ” – rozstawioną w szyku wojskowym zobaczywszy, poszedłszy w pobliże nauczyciela Drony „rājā” – Durjodhana powiedział słowa, które zaraz nastąpią.

Viśvanātha

vidita-tad-abhiprāyas tad-āśāṃsitaṃ yuddham eva bhavet kintu tan-manoratha-pratikulam iti manasi kṛtvā uvāca dṛṣṭveti | vyūḍhaṃ vyūha-racanayāvasthitam | rājā duryodhanaḥ sāntar-bhayam uvāca paśyaitām iti navabhiḥ ślokaiḥ
Znając owe pragnienie: „oby dlatego odbyła się ta niepewna wojna”, i myśląc: „[uczynię wypowiedź] przychylną do tych wyobrażeń, [Sandźaja] powiedział [słowa] poczynając od „dṛṣṭvā”. „vyuḍham” – rozstawiony w formacji wojskowej. „rājā” – Durjodhana przepełniony wewnętrznym strachem powiedział dziewięć wersów poczynając od „paśyaitām”.

Baladeva

evaṃ janmāndhasya prajñā-cakṣuṣo dhṛtarāṣṭrasya dharma-prajñā-vilopān mohāndhasya mat-putraḥ kadācit pāṇḍavebhyas tad-rājyaṃ dadyād iti vimlāna-cittasya bhāvaṃ vijñāya dharmiṣṭhaḥ sañjayas tvat-putraḥ kadācid api tebhyo rājyaṃ nārpayuṣyatīti tat-santoṣam utpādayann āha dṛṣṭveti |
W ten sposób pozostający w dharmie Sandźaja, gdy zrozumiał stan umysłu ślepego od urodzenia Dhrytarasztry, który [wprawdzie] posiadał oko wiedzy, ale którego wskutek utraty rozsądku i dharmy oślepiło omroczenie [i który myślał]: „ czy moi synowie mieliby oddać królestwo synom Pandu?” [wtedy powiedział]: „twoi synowie nigdy nie ofiarują im królestwa”. Tym wzbudziwszy jego radość powiedział [werset zaczynający się słowem]: „dṛṣṭva”.

pāṇḍavānām anīkaṃ sainyaṃ vyūḍhaṃ vyūha-racanayāvasthitam | ācāryaṃ dhanur-vidyā-pradaṃ droṇam upasaṅgamya svayam eva tad-antikaṃ gatvā rājā rāja-nīti-nipuṇaḥ vacanam alpākṣaratvaṃ gambhīrārthatvaṃ saṅkrānta-vacana-viśeṣam |
Pandawów „anīkam” – armię „vyūḍham” – ustawioną w szeregu wojskowym. „ācāryam” – do Drony uczącego wiedzy militarnej „upasaṅgamya” – osobiście w jego pobliże podszedłszy „rāja” – biegły w królewskiej polityce „vacanam” – krótką mowę,  posiadającą ukryte znaczenie, której słowa są szczególnie dobrane.

atra svayam ācārya-sannidhi-gamanena pāṇḍava-sainya-prabhāva-darśana-hetukaṃ tasyāntar-bhayaṃ guru-gauraveṇa tad-antikaṃ svayam āgatavān asmīti bhaya-saṅgopanaṃ ca vyajyate | tad idaṃ rāja-nīti-naipuṇyād iti ca rāja-padena
Tutaj po osobistym podejściu do nauczyciela [można poznać] jego wewnętrzny strach powstały w wyniku obejrzenia potęgi armii synów Pandu. „Z powodu szacunku dla nauczyciela w jego pobliże osobiście przyszedłem” – [tymi słowy] stara się zatuszować strach. A to [czyni] będąc biegłym w królewskiej polityce – na to [wskazuje] termin „rāja”.

Michalski

Sandżaja rzekł:
Gdy ujrzał król Durjodhana w szyku bojo­wym wojsko Pandawów, przystąpił do swego na­uczyciela i rzekł te słowa:

Olszewski

Sandżaya.
Na widok wojsk Pandavy, stojących w szyku bojowym, zbliżył się król Duryodhana do swego nau­czyciela i rzekł:

Dynowska

Sandżaja mówi:
Ujrzawszy szyki zbrojne Pandów, książę Durjodhana zbliżył się do Drony, nauczyciela swego, z tymi słowy:

Sachse

Sandżaja rzekł:
Na widok ustawionego w szyku wojska Pandawów
król Durjodhana podszedł do mistrza
i przemówił tymi słowy:

Kudelska

Sandżaja powiada:
Gdy król Durjodhana armię Pandawów w szyku bojowym zobaczył,
Do swego nauczyciela się zbliżył i w te słowa przemówił:

Rucińska

Rzekł Sandżaja:
Gdy ujrzał szyki Pandawów, natenczas król Durjodhana
Do swego nauczyciela przystąpił i rzekł te słowa:

Szuwalska

W odpowiedzi Sandżaja przekazał mu słowa,
Jakie król Durjodhana skierował do mistrza:
„Oto jak młody książę zwrócił się do Drony,
Gdy zobaczył swych wrogów w szyki ustawionych:

Byrski

Rzekł Sańdźaja:
„Zobaczywszy Pandów roty w szyk bojowy ustawione
Durjodhana-król się zbliżył i do mistrza rzekł te słowa:

Babkiewicz

Sańdźaja rzekł:
Kiedy ujrzał Durjodhana
szyki armii synów Pandu,
wówczas zbliżył się do mistrza
i te oto wyrzekł słowa: