BhG 11.33

analiza syntaktyczna

tasmāt (dlatego) tvam (ty) uttiṣṭha (powstań),
[tvam] (ty) yaśaḥ (sławę) labhasva (zdobądź),
[tvam] (ty) śatrūn (wrogów) jitvā (pokonawszy)
samṛddham rājyam (prosperującym królestwem) bhuṅkṣva (raduj się).
ete (ci) mayā eva (zaiste przeze mnie) pūrvam eva (zaiste wcześniej) nihatāḥ (zabici) [santi] (są).
he savya-sācin (o [władający] lewą ręką),  
[tvam] (ty) nimitta-mātram (jedynie przyczyną sprawczą) bhava (bądź).

tłumaczenie polskie

Dlatego powstań i zdobądź sławę!
Pokonaj wrogów i władaj prosperującym królestwem!
O władający obiema rękami, ja zabiłem ich już dawno,
więc stań się jedynie sprawczą przyczyną.

analiza gramatyczna

tasmāt	–	av. ( 5i.1 ) – dlatego (od: tat sn. – z tego);
tvam	–	yuṣmat sn. 1i.1 – ty;
uttiṣṭha	–	ut- √ sthā (wstawać) Imperat. P 2c.1 – powstań;
yaśaḥ	–	yaśas 2i.1 n. – sławę, chwałę, piękno, honor;
labhasva	–	√ labh (osiągać) Imperat. Ā 2c.1 – osiągnij, zdobądź;
jitvā	–	√ ji (zwyciężać) absol. – zwyciężywszy;
śatrūn	–	śatru 2i.3 m. – wrogów, rywali (od: √ śad – upadać, uprowadzać, zabijać);
bhuṅkṣva	–	√ bhuj (jeść, radować się) Imperat. Ā 2c.1 – ciesz się, władaj;
rājyam	–	rājya ( √ rāj – władać) PF 2i.1 n. – królestwem, władzą;
samṛddham	–	samṛddha (sam- √ ṛdh – wzrastać) PP 2i.1 n. – w pełni rozwiniętym, dojrzałym;
mayā	–	asmat sn. 3i.1 – przeze mnie;
eva	–	av. – z pewnością, właśnie, dokładnie, jedynie;
ete	–	etat sn. 1i.3 m. – ci;
nihatāḥ	–	ni-hata (ni- √ han – zabijać) PP 1i.3 m. – zabici;
pūrvam	–	av. (2i.1) – wcześniej, pierwej (od: pūrva – wcześniejszy, starożytny);
eva	–	av. – z pewnością, właśnie, dokładnie, jedynie;
nimitta-mātram	–	nimitta-mātra 1i.1 n. – jedynie przyczyną sprawczą (od: nimitta – omeny, znaki, powód, motyw, przyczyny sprawcza; √ mā – mierzyć, mātra – rozmiar, wielkość, na końcu złożeń: będąc niczym innym jak, będąc jedynie, właśnie co);
bhava	–	√ bhū (być) Imperat. P 2c.1 – bądź;
savyasācin	–	savyasācin 8i.1 m. ; yasya savyena [hastena] sācituṃ śīlam asti saḥ – ten, który potrafi władać lewą [ręką]; przydomek Ardźuny (od: √ sū – stworzyć, począć, urodzić, savya – lewy, odwrotny, lewa ręka; √ sac – łączyć, przylegać, być zaznajomionym, używać; MBh tłumaczy: ubhau me dakṣiṇau pāṇī gāṃḍīvasya vikarṣaṇe tena deva-manuṣyeṣu savyasācīti māṃ viduḥ Obie me ręce są prawe gdy napinam [łuk] Gandiwę dlatego wśród ludzi i bogów znany jestem jako Sawjasaćin);

warianty tekstu

labhasva → bhajasva (raduj się);
mayaivaite → mayaiva te / mayaivete / mayaivaitā (oni właśnie przeze mnie);
nihatāḥ → nihitāḥ (położeni / usunięci);
pūrvam eva → sarvam eva (zaiste wszyscy);

Śāṃkara

yasmād evaṃ—
tasmāt tvam uttiṣṭha bhīṣma-prabhṛtayo’tirathā ajeyā devair apy arjunena jitā iti yaśaḥ labhasva | kevalaṃ puṇyair hi tat prāpyate | jitvā śatrūn duryodhana-prabhṛtīn bhuṅkṣva rājyaṃ samṛddham asapatnam akaṇṭakam | mayaivaite nihatā niścayena hatāḥ prāṇair viyojitāḥ pūrvam eva | nimitta-mātraṃ bhava tvam | he savyasācin ! savyena vāmenāpi hastena śarāṇāṃ kṣepāt savyasācīty ucyate’rjunaḥ

Rāmānuja

tasmāt tvaṃ tān prati yuddhāyottiṣṭha / tān śatrūn jitvā yaśo labhasva; dharmyaṃ rājyaṃ ca samṛddhaṃ bhuṅkṣva / mayaivaite kṛtāparādhāḥ pūrvam eva nihatāḥ hanane viniyuktāḥ / tvaṃ tu teṣāṃ hanane nimittamātraṃ bhava / mayā hanyamānānāṃ śatrādisthānīyo bhava / savyasācin / ṣaca samavāye; savyena śarasacanaśīlaḥ savyasācī; savyenāpi kareṇa śarasamavāyakaraḥ; karadvayena yoddhuṃ samartha ityarthaḥ

Śrīdhara

tasmād iti | yasmād evaṃ tasmāt tvaṃ yuddhāyottiṣṭha | devair api durjayā bhīṣmādayo 'rjunena nirjitā ity evaṃ bhūtaṃ yaśo labhasva prāpnuhi | ayatnataś ca śatrūn jitvā samṛddhaṃ rājyam bhuṅkṣva | ete ca tava śatravas tvadīya-yuddhāt pūrvam eva mayaiva kālātmanā nihata-prāyāḥ | tathāpi tvaṃ nimitta-mātram bhava | he savyasācin ! savyena hastena sācituṃ śarān saṃdhātuṃ śīlaṃ yasyeti vyutpattyā vāmenāpi vāṇa-kṣepāt savyasācīty ucyate

Madhusūdana

yasmād evaṃ tasmād iti | tasmāt tvad-vyāpāram antareṇāpi yasmād ete vinaṅkṣanty eva tasmāt tvam uttiṣṭhodyukto bhava yuddhāya devair api durjayā bhīṣma-droṇādayo 'tirathā jhaṭity evārjunena nirjitā ity evambhūtaṃ yaśo labhasva | mahadbhiḥ puṇyair eva hi yaśo labhyate | ayatnataś ca jitvā śatrūn duryodhanādīn bhuṅkṣva rājyaṃ svopasarjanatvena bhogyatāṃ prāpaya samṛddhaṃ rājyam akaṇṭakam | ete ca tava śatravo mayaiva kālātmanā nihatāḥ saṃhṛtāyuṣas tvadīya-yuddhāt pūrvam eva kevalaṃ tava yaśo-lābhāya rathān na pātitāḥ | atas tvaṃ nimitta-mātram arjunenaite nirjitā iti sārvalaukika-kavy-apadeśāspadaṃ bhava he savyasācin savyena vāmena hastenāpi śarān sacituṃ saṃdhātuṃ śīlaṃ yasya tādṛśasya tava bhīṣma-droṇādi-jayo nāsambhāvitas tasmāt tvad-vyāpārānantaraṃ mayā rathāt pātyamāneṣv eteṣu tavaiva kartṛtvaṃ lokāḥ kalpayiṣyantīty abhiprāyaḥ

Viśvanātha

brak komentarza do BhG 11.35

Baladeva

yasmād evaṃ tasmāt tvam uttiṣṭha svadharmāya yuddhāya yaśo labhasva sura-durjayā bhīṣmādayo 'rjunena helayaiva nirjitā iti durlabhāṃ kīrtiṃ prāpnuhi | pūrvaṃ draupadyām aparādha-samaya eva mayaite nihatās tvad-yaśase yantra-pratimāvat pravartante | tasmāt tvaṃ nimitta-mātram bhava | he savyasācin ! savyenāpi hastena bāṇān sacituṃ saṃdhātuṃ śīlaṃ asyeti yuddha-nirbhare prāpte hastābhyām iṣu-varṣinn ity arthaḥ

Michalski

Dlatego podnieś się, pozyskaj sławę, – pobij wrogów, ciesz się szczęśliwym panowaniem! – Oni wszyscy są już dawno przezemnie zabici, – bądź tylko narzędziem, ty, co i lewą ręką potrafisz władać!

Olszewski

A więc powstań; idź po sławę, zatryumfuj nad nieprzyjaciółmi i zdobądź państwo obszerne. Ja już zgotowałem im zgubę: bądź tylko mojem narzędziem.

Dynowska

Ardżuno powstań! I w bitwę idź i sławę zdobądź sobie; wrogów pokonaj twych i bogatym władnij królestwem. Nie ociągaj się, Mą wola oni skazani już, ty Mej woli bądź jeno wyrazem.

Sachse

Powstań więc i sięgnij po sławę!
Zgładziwszy wrogów ciesz się bogatym królestwem!
Ci oto już wcześniej z mego zginęli wyroku,
ty zaś, o Leworęki,
bądź tylko znakiem [ich śmierci].

Kudelska

Dlatego powstań, by chwałę zdobyć; gdy wrogów zwyciężysz, radować się
będziesz bogatym królestwem;
Ja już dawno na nich wyrok wydałem, bądź, Ardżuno, tylko mym narzędziem.

Rucińska

Dlatego powstań! Zdobądź sławę! Wrogów
pobiwszy, ciesz się królestwem kwitnącym!
Ja ich zabiłem już wcześniej, ty tylko
bądź wykonawcą tego, Leworęczny!

Szuwalska

Wstań, Niezwyciężony!
Walcz i pokonaj wroga! Zdobądź sławę, ciesz się
Szczęśliwym panowaniem, kwitnącym królestwem.
Nie zwlekaj. Oni wszyscy i tak już są martwi.
Wykonaj tylko wyrok, który dawno zapadł.

Jurewicz

Dlatego powstań i sięgnij po sławę!
Rozgromiwszy wrogów, syć się królestwem zasobnym!
To właśnie ja pierwej ich zabiłem,
a ty znakiem bądź tylko, o Leworęczny!