BhG 4.42

analiza syntaktyczna

he bhārata (o potomku bharaty),
tasmāt (dlatego) ātmanaḥ (jaźni) enam (tę) ajñāna-sambhūtam (powstałą z niewiedzy) hṛt-stham (znajdującą się w sercu) saṃśayam (wątpliwość) jñānāsinā (mieczem wiedzy) chittvā (przeciąwszy)
[tvam] (ty) yogam (jogę) ātiṣṭha (podejmij),
[tataḥ yuddhāya] (następnie do walki) uttiṣṭha (powstań).

analiza gramatyczna

tasmāt	–	av. – dlatego (od: tat sn. 5i.1 m. – z tego);
ajñāna-saṃbhūtam	–	ajñāna-saṃbhūta 2i.1 m. ; TP : ajñānāt saṃbhūtam iti – powstałego z niewiedzy (od: √ jñā – wiedzieć, rozumieć, a-jñāna – niewiedza, głupota; sam- √ bhū – powstawać, PP saṃbhūta – powstały);
hṛt-stham	–	hṛt-stha 2i.1 m. ; yo hṛdi tiṣṭhati tam – tego, który znajduje się w sercu (od: hṛt / hṛdaya – serce, umysł, jaźń; √ sthā – stać, -stha – na końcu złożeń: znajdujący się w);
jñānāsinā	–	jñānāsi 3i.1 m. ; TP : jñānasya asineti – mieczem wiedzy (od: √ jñā – wiedzieć, rozumieć, jñāna – wiedza, mądrość, inteligencja; asi – miecz, nóż);
ātmanaḥ		ātman 6i.1 m. – jaźni, swoje;
chittvā	–	√ chid (ciąć) absol. – przeciąwszy;
enam	–	etat sn. 2i.1 m. – tą;
saṃśayam	–	saṃśaya 2i.1 m. – wątpliwości, wahania (od: sam- √ śī – chwiać się);
yogam	–	yoga 2i.1 m. – przyłączanie, zysk, zaprzęgnięcie, zastosowanie, metoda, środki (od: √ yuj – zaprzęgać, łączyć);
ātiṣṭha	–	ā- √ sthā (stać blisko, podejmować) Imperat. P 2c.1 – podejmij;
uttiṣṭha	–	ut- √ sthā (powstawać) Imperat. P 2c.1 – powstań;
bhārata	–	bhārata 8i.1 m. – potomku Bharaty;

warianty tekstu

hṛt-sthaṃ → kṛtsnaṃ (całą);
chittvainaṃ → chittvaivaṃ (zaiste przeciąwszy);

Śāṃkara

yasmāt karma-yogānuṣṭhānād aśuddhi-kṣaya-hetuka-jñāna-saṃchinna-saṃśayo na nibadhyate karmabhir jñānāgni-dagdha-karmatvād eva, yasmāc ca jñāna-karmānuṣṭhāna-viṣaye saṃśayavān vinaśyati —

tasmāt pāpiṣṭham ajñāna-saṃbhūtam ajñānād avivekāj jātaṃ hṛt-sthaṃ hṛdi buddhau sthitaṃ jñānāsinā śoka-mohādi-doṣa-haraṃ samyag darśanaṃ jñānaṃ tad evāsiḥ khaḍgas tena jñānāsinā ātmanaḥ svasya, ātma-viṣayatvāt saṃśayasya | na hi parasya saṃśayaḥ pareṇa cchettavyatāṃ prāptaḥ, yena svasyeti viśeṣyeta | ata ātma-viṣayo’pi svasyaiva bhavati | chittvā enaṃ saṃśayaṃ sva-vināśa-hetu-bhūtam, yogaṃ samyag-darśanopāyaṃ karmānuṣṭhānam ātiṣṭha kurv ity arthaḥ | uttiṣṭha cedānīṃ yuddhāya bhārata iti

Rāmānuja

tasmād anādyajñānasaṃbhūtaṃ hṛtstham ātmaviṣayaṃ saṃśayaṃ mayopadiṣṭenātmajñānāsinā chittvā mayopadiṣṭaṃ karmayogam ātiṣṭha; tadartham uttiṣṭha bhārateti

Śrīdhara

tasmād iti | yasmād evaṃ tasmād ātmano 'jñānena saṃbhūtaṃ hṛdi-sthitam enaṃ saṃśayaṃ śokādi-nimittaṃ dehātma-viveka-khaḍgena chittvā paramātma-jñānopāya-bhūtaṃ karma-yogam ātiṣṭhāśraya | tatra ca prathamaṃ prastutāya yuddhāyottiṣṭha | he bhārateti kṣatriyatvena yuddhasya dharmatvaṃ darśitam

Madhusūdana

tasmād ajñāna-saṃbhūtaṃ hṛt-sthaṃ jñānāsinātmanaḥ chittvainaṃ saṃśayaṃ yogam ātiṣṭhottiṣṭha bhārata

Viśvanātha

upasaṃharati tasmād iti | hṛt-sthaṃ hṛd-gataṃ saṃśayaṃ chittvā yogaṃ niṣkāma-karma-yogam ātiṣṭhāśraya | uttiṣṭha yuddhaṃ kartum iti bhāvaḥ

Baladeva

tasmād iti | hṛt-sthaṃ hṛd-gatam ātma-viṣayakaṃ saṃśayaṃ mad-upadiṣṭena jñānāsinā chittvā yogaṃ niṣkāmaṃ karma mayopadiṣṭam ātiṣṭha | tad-artham uttiṣṭheti

Michalski

Dlatego zetnij mieczem poznania to wrogie zwątpienie swej duszy, pochodzące z niewiedzy, uczajone w sercu, poświęć się Jodze i powstań do czynu, Bharato!

Olszewski

Przeto, synu Bharaty, przetnij mieczem nauki zwątpienie, które rodzi się z nieświadomości i które w sercu przebywa, idź ku jedności i powstań.

Dynowska

Więc mieczem mądrości Ducha przetnij te z niewiedzy zrodzone wahania, co się w twe serce zakradły, i w jodze utwierdzon, powstań i walcz, O Bharato!

Sachse

Ostrzem wiedzy przetnij więc obecne w twym sercu
a zrodzone z niewiedzy zwątpienie.
Wstąp na ścieżkę jogi!
Powstań, Bharato!

Kudelska

Przeto przeciąwszy mieczem tę wątpliwość, co w sercu twym zamieszkała,
a powstała z niewiedzy,
Przy jodze się ostań i stań do walki, Bharato!

Rucińska

Przeto zrodzoną z niewiedzy i tkwiącą w sercu wątpliwość
Przeciąwszy mieczem poznania, trwaj w jodze! Powstań, Bharato!

Szuwalska

Dlatego wątpliwości zrodzone z niewiedzy
Przetnij mieczem mądrości. Uzbrojony w jogę,
Stań do walki, Ardżuno, potomku Bharaty.«

Babkiewicz

Mieczem wiedzy przetnij swoje
wątpliwości, w sercu tkwiące
i powstałe z braku wiedzy.
W jogę wstąp, Bharato, powstań!