BhG 17.20

dātavyam iti yad dānaṃ dīyate ‘nupakāriṇe
deśe kāle ca pātre ca tad dānaṃ sāttvikaṃ smṛtam

Update Required
To play the media you will need to either update your browser to a recent version or update your Flash plugin.


analiza syntaktyczna


deśe (we [właściwym] miejscu) kāle ca (i we [właściwym] czasie) pātre ca (i wartościowej osobie) dātavyam iti („jest do dania”)
anupakāriṇe (temu, który nie rewanżuje się) yat dānam (który dar) dīyate (jest dawany),
tat dānam (ten dar) sāttvikam (satwicznym) smṛtam (jest znany).
 

tłumaczenie polskie


Ten dar, który dany jest we [właściwym] miejscu, czasie i wartościowej osobie,
[z myślą] „powinno być ofiarowane”, osobie nie chcącej się rewanżować
jest znany jako dar satwiczny.
 

analiza gramatyczna

dātavyam dātavya ( – dawać) PF 1i.1 n. do dania, to co powinno być dane;
iti av. tak (zaznacza koniec wypowiedzi);
yat yat sn. 1i.1 n. które;
dānam dāna 1i.1 n. dar, jałmużna, dobroczynność (od: – dawać);
dīyate (dawać) Praes. pass. 1c.1 jest dawany;
anupakāriṇe an-upakārin 4i.1 m. temu, który nie będzie się rewanżował, temu, który nie pomaga (od: upa-kṛ – pomagać, służyć, upakāra – przysługa, pomoc, służba);
deśe deśa 7i.1 m. w miejscu, w kraju (od: diś – pokazywać);
kāle kāla 7i.1 m. w czasie (od: kal – liczyć);
ca av. i;
pātre pātra 7i.1 m. we właściwym odbiorcy (od: – pić, pātra – naczynie, właściwy darbiorca, kompetentna osoba, wartościowy człowiek);
ca av. i;
tat tat sn. 1i.1 n. to;
dānam dāna 1i.1 n. dar, jałmużna, dobroczynność (od: – dawać);
sāttvikam sāttvika 1i.1 n. związany z sattwą (od: as – być, PPr sant – będący, istnienie, abst. sattva – jestestwo, esencja, mądrość, duch, jedna z trzech gun);
smṛtam smṛta (smṛ – myśleć, pamiętać) PP 1i.1 n. pamiętane, znane;

 

warianty tekstu


deśe i kāle zamieniają się miejscami;
smṛtam → viduḥ (znają);
 
 



Śāṃkara


idānīṃ dāna-traividhyam ucyate—
dātavyam iti evaṃ manaḥ kṛtvā yad dānaṃ dīyate’nupakāriṇe pratyupakārāsamarthāya, samarthāyāpi nirapekṣaṃ dīyate | deśe puṇye kurukṣetrādau | kāle saṃkrānty-ādau | pātre ca ṣaḍ-aṅga-vid veda-pāraga ity ādau | tad dānaṃ sāttvikaṃ smṛtam
 

Rāmānuja


phalābhisandhirahitaṃ dātavyam iti deśe kāle pātre cānupakāriṇe yad dānaṃ dīyate, tad dānaṃ sāttvikaṃ smṛtam
 

Śrīdhara


pūrvaṃ pratijñātam eva dānasya traividhyam āha dātavyam iti | dātavyam evety evaṃ niścayena yad dānaṃ dīyate ‚nupakāriṇe pratyupakāra-samarthāya | deśe kurukṣetrādau kāle grahaṇādau | pātre ceti deśa-kāla-sāhacaryāt saptamī prayuktā | pātre pātra-bhūtāya tapaḥ-śrutādi-sampannāya brāhmaṇāyety arthaḥ | yad vā pātra iti tṛj-antam | rakṣakāyety arthaḥ | caturthy evaiṣā | sa hi sarvasmād āpad-gaṇād dātāraṃ pātīti pātā | tasmai yad evambhūtaṃ dānaṃ tat sāttvikam
 

Madhusūdana


idānīṃ krama-prāptasya dānasya traividhyaṃ darśayati dātavyam iti tribhiḥ | dātavyam eva śāstra-condanā-vaśād ity evaṃ niścayena na tu phalābhisandhinā yad dānaṃ tulā-puruṣādi dīyate ‚nupakāriṇe pratyupakārājanakāya | deśe puṇye kurukṣetrādau kāle ca puṇye sūryoparāgādau | pātre ceti caturthy-arthe saptamī | kīdṛśāyānupakāriṇe dīyate pātrāya ca vidyā-tapo-yuktāya | pātra rakṣakāyeti vā | vidyā-tapobhyām ātmano dātuś ca pālana-kṣama eva pratigṛhṇīyād iti śāstrāt | tad evaṃ-bhūtaṃ dānaṃ sāttvikaṃ smṛtam
 

Viśvanātha


dātavyam ity evaṃ niścayena | na tu phalābhisandhinā yad dānam
 

Baladeva


atha dānasya traividhyam āha dātavyam iti | niścayena yad dānam anupakāriṇe pātre vidyā-tapobhyāṃ dātū rakṣakāya brāhmaṇāya yad dīyate tad dānaṃ sāttvikam | anupakāriṇe pratyupakāram anuddiśyety arthaḥ | deśe tīrthe kāle ca saṅkrānty-ādau
 
 



Michalski


Jeżeli dar będzie dany z myślą, że go należy dać, przytym temu, kto nie jest w stanie się wywzajemnić, – dalej, w odpowiedniem miejscu, odpowiednim czasie i odpowiedniej osobie, taki dar nazywa się sattwam.
 

Olszewski


Dar, ofiarowany z uczuciem obowiązku człowiekowi, który nie może się wywzajemnić, dar uczyniony w swojem miejscu i czasie i wedle zasługi jest darem prawdy.
 

Dynowska


Dary miłosierdzia czynione prosto, jako powinność, w odpowiednim miejscu i czasie, ludziom, którzy na pomoc zasługują, a niczym nie mogą się nam odwzajemnić – za czyste są poczytywane.
 

Sachse


Dar ofiarowany dlatego, że należy go ofiarować,
temu, kto go nie odwzajemni,
w odpowiednim miejscu i czasie,
i odpowiedniej osobie,
uważany jest za dar pełen sattwy.
 

Kudelska


Dar, podarowany osobie, od której wdzięczności się nie oczekuje, osobie wartościowej, w odpowiednim miejscu i czasie,
Jest uznany za dar ludzi o szlachetnej naturze.
 

Rucińska


Dar, który daje się z myślą, że trzeba dać, bezwzajemnie,
W stosownym miejscu i czasie, godnemu – to dar sattwiczny.
 

Szuwalska


Dar darowany darmo właściwej osobie
I we właściwym miejscu, o właściwym czasie
Uważany jest zawsze za harmonii przejaw.
 
 

Both comments and pings are currently closed.