BhG 11.2

analiza syntaktyczna

he kamala-patrākṣa (o posiadający oczy [niczym] płatki lotosu!),
tvattaḥ hi (zaiste od ciebie) mayā (przeze mnie) bhūtānām (bytów) bhavāpyayau (istnienie i zniszczenie) vistaraśaḥ (obszernie) śrutau (usłyszane),
api ca (jak również) avyayam māhātmyam (niewyczerpana chwała) [śrutam] (usłyszana).

tłumaczenie polskie

O lotosooki, szeroko opisałeś mi istnienie i zniszczenie bytów,
a także [twą] niewyczerpaną chwałę.

analiza gramatyczna

bhavāpyayau	–	bhava-apyaya 1i.2 m. ; DV : bhavaś cāpyayaś ca iti – istnienie i zniszczenie (od: √ bhū – być, bhava  – byt; apa- √ i – odchodzić, znikać, apy-aya – zniknięcie, zniszczenie);
hi	–	av. – ponieważ, albowiem, właśnie, zaiste, z pewnością;
bhūtānām	–	bhūta ( √ bhū – być) PP 6i.3 m. – bytów, istot (od: bhūta – będący, prawdziwy, istota, byt);
śrutau	–	śruta ( √ śru – słuchać) PP 1i.2 m. – usłyszane;
vistaraśaḥ	–	av. – rozlegle, rozwlekle, w pełni (od: vi- √ stṛ – rozciągać, ekspandować, vistara – rozwlekły);
mayā	–	asmat sn. 3i.1 – przeze mnie;
tvattaḥ	–	av. – od ciebie (od: tvā / tvat – forma podstawowa zaimka osobowego ’ty’ w l.poj. używana głównie na początku złożeń; nieodmienny ablativus zakończony na: –tas);
kamala-patrākṣa	–	kamala-patra-akṣa 8i.1 m. ; BV : yasyākṣiṇī kamalasya patrāv iva staḥ saḥ – ten, którego oczy są niczym płatki lotosu (od: kamala – różowy, lotos; patra / pattra – skrzydło, liść, płatek, kartka; √ īkṣ – widzieć lub √ aś – osiągać, docierać, akṣa = akṣi  – oko);
māhātmyam	–	māhā-ātmya 1i.1 n. – wielkość, wspaniałość, majestat (od: √ mah – powiększać, mahant – wielki; ātman – jaźń);
api	–	av. – chociaż, jak również, także, co więcej, nawet;
ca	–	av. – i;
avyayam	–	a-vyaya 1i.1 n. – niezmienne (od: vi- √ i – odchodzić, znikać, vyaya – odejście, rozchód, zniszczenie);

warianty tekstu

bhavāpyayau → bhavātyayau / bhavāvyayau / prabhavāpyayau (byt i odejście / byt i niezniszczalność / powstanie i zniszczenie);
vistaraśo → visarato (obszernie);

Śāṃkara

kiṃ ca—
bhava utpattir apyayaḥ pralayas tau bhavāpyayau hi bhūtānāṃ śrutau vistaraśaḥ mayā, na saṃkṣepataḥ | tvattas tvat-sakāśāt | kamala-patrākṣa kamalasya patraṃ kamala-patraṃ tadvad akṣiṇī yasya tava sa tvaṃ kamala-patrākṣo, he kamalapatrākṣa ! mahātmano bhāvo māhātmyam api cāvyayam akṣayam | śrutam ity anuvartate

Rāmānuja

tathā ca
saptamaprabhṛti daśamaparyante tvadvyatiriktānāṃ sarveṣāṃ bhūtānāṃ tvattaḥ paramātmano bhavāpyayau utpattipralayau vistaraśo mayā śrutau hi / kamalapatrākṣa, tava avyayaṃ nityaṃ sarvacetanācetanavastuśeṣitvaṃ jñānabalādikalyāṇaguṇagaṇais tavaiva parataratvaṃ sarvādhāratvaṃ cintitanimiṣitādisarvapravṛttiṣu tavaiva pravartayitṛtvam ityādi aparimitaṃ māhātmyaṃ ca śrutam / hiśabdo vakṣyamāṇadidṛkṣādyotanārthaḥ

Śrīdhara

kiṃ ca bhavāpyayāv iti | bhūtānāṃ bhavāpyayau sṛṣṭi-pralayau tvattaḥ sakāśād eva bhavataḥ | iti śrutaṃ mayā | ahaṃ kṛtsnasya jagataḥ prabhavaḥ pralayas tathā ity ādau | vistaraśaḥ punaḥ punaḥ | kamalasya patre iva suprasanne viśāle akṣiṇī yasya tava he kamala-patrākṣa ! māhātmyam api cāvyayam akṣayaṃ śrutam | viśva-sṛṣṭy-ādi-kartṛtve ‚pi sarva-niyantṛtve ‚pi śubhāśubha-karma-kārayitṛtve ‚pi bandha-mokṣādi-vicitra-phala-dātṛtve ‚pi avikārāvaidharmyāsaṅgaudāsīnyādi-lakṣaṇam aparimitaṃ mahattvaṃ ca śrutam – avyaktaṃ vyaktim āpannaṃ manyante mām abuddhayaḥ iti | mayā tatam idaṃ sarvam iti | na ca māṃ tāni karmāṇi nibadhnanti iti | samo ‚haṃ sarva-bhūteṣu ity ādinā | atas tvat-paratantratvād api jīvānām ahaṃ kartety ādir madīyo moho vigata iti bhāvaḥ

Madhusūdana

tathā saptamād ārabhya daśama-paryantaṃ tat-padārtha-nirṇaya-pradhānam api bhagavato vacanaṃ mayā śrutam ity āha bhavāpyayāv iti | bhūtānāṃ bhavāpyayāv utpatti-pralayau tvatta eva bhavantau tvatta eva vistaraśo mayā śrutau na tu saṃkṣepeṇāsakṛd ity arthaḥ | kamalasya patre iva dīrghe raktānte parama-manorame akṣiṇī yasya tava sa tvaṃ he kamala-patrākṣa ! atisaundaryātiśayollekho ‚yaṃ premātiśayāt | na kevalaṃ bhavāpyayau tvattaḥ śrutau mahātmanas tava bhāvo māhātmyam atiśayaiśvaryaṃ viśva-sṛṣṭy-ādi-kartṛtve ‚py avikāre tvaṃ śubhāśubha-karma-kārayitṛtve ‚py avaiṣamyaṃ bandha-mokṣādi-vicitra-phala-dātṛtve ‚py asaṅgaudāsīnyam anyad api sarvātmatvādi sopādhikaṃ nirupādhikam api cāvyayam akṣayaṃ mayā śrutam iti pariṇatam anuvartate ca-kārāt

Viśvanātha

asmin ṣaṭke tu bhavāpyayau sṛṣṭi-saṃhārau tvatta iti ahaṃ kṛtsnasya jagataḥ prabhavaḥ pralayas tathā ity ādināvyayaṃ māhātmyaṃ sṛṣṭy-ādi-kartṛtve ‚py adhikārāsaṅgādi-lakṣaṇaṃ mayā tatam idaṃ sarvam iti na ca māṃ tāni karmāṇi nibadhnanti ity ādinā

Baladeva

kiṃ ca bhaveti | he kamala-patrākṣa ! kamala-patre ivātiramye dīrgha-raktānte cākṣiṇī yasyeti premātiśayāt saundaryātiśayollekhaḥ | tvattas tvad-dhetukau bhūtānāṃ bhavāpyayau sarga-pralayau mayā tvattaḥ sakāśād vistaraśo ‚sakṛt śrutau ahaṃ kṛtsnasya jagataḥ prabhavaḥ pralayas tathā ity ādināvyayaṃ nityaṃ māhātmyam aiśvaryaṃ ca tava sarva-kartṛtve ‚pi nirvikāratvaṃ sarva-niyantṛte ‚py asaṅgatvam ity evam ādi tvatta eva mayā vistaraśaḥ śrutam mayā tatam idaṃ sarvam ity ādibhiḥ

Michalski

Słyszałem przecież szeroko od ciebie o powstawaniu i zagładzie istot, lotusooki, tudzież o twej nieprzemijającej wielkości.

Olszewski

Albowiem usłyszałem obszernie o narodzeniu i śmierci istot, boże lotosooki, i o twej wielkoduszności niezniszczalnej.

Dynowska

bom oto słyszał od Ciebie, o lotosooki Panie, o powstawaniu i zanikaniu wszechświatów i o nieprzemijającej chwale wielkości Twojej.

Sachse

Usłyszałem bowiem od ciebie, o Lotosooki,
początku i końcu stworzeń,
o nieprzemijalnej twej potędze.

Kudelska

Usłyszałem od ciebie, Panie o Lotosowych Oczach, wszystko o pojawianiu
się i znikaniu tego, co istnieje,
A także o twej nieprzemijającej potędze.

Rucińska

Bom o początku i końcu stworzeń usłyszał szeroko
Od Ciebie, lotosooki, i o twej chwale niezmiennej.

Szuwalska

Ty je pokonałeś,
Mówiąc o powstawaniu i zagładzie życia,
Wyjaśniając szczegóły swojej wiecznej chwały.
Lotosooki Panie,

Jurewicz

Opowiedziałeś mi wszystko – o powstaniu istnień, o ich zaniku i o niezmiennym twym majestacie, lotosooki!