BhG 6.17

analiza syntaktyczna

yuktāhāra-vihārasya (tego, kogo jedzenie i zabawa są zaprzężone) karmasu (w czynach) yukta-ceṣṭasya (tego, kogo aktywności są zaprzężone) yukta-svapnāvabodhasya (tego, kogo spanie i czuwanie są zaprzężone) yogaḥ (joga) duḥkha-hā (niszczącą cierpienie) bhavati (jest).

tłumaczenie polskie

Joga – niszczycielka cierpienia – należy do tego, kto zaprzągł jedzenie i zabawę,
kto zaprzągł sen i czuwanie, i kto wysiłek zaprzągł w czyny.

analiza gramatyczna

yuktāhāra-vihārasya	–	yukta-āhāra-vihāra 6i.1 m. ; DV / BV : yasyāhāraś ca vihāraś ca yuktau staḥ tasya – tego, kogo jedzenie i zabawa są zaprzężone (od: √ yuj – zaprzęgać, łączyć, PP yukta – połączony, zaprzęgnięty; ā- √ hṛ – chwytać, przyprowadzać, āhāra – przyprowadzanie, chwytanie, osiąganie, wdychanie, jedzenie; vi- √ hṛ – odkładać, spędzać [czas], vihāra – usunięcie, spacer, zabawa, przyjemność);
yukta-ceṣṭasya	–	yukta-ceṣṭa 6i.1 m. ; BV : yasya ceṣtā yuktāsti tasya – tego, kogo aktywność jest zaprzężona (od: √ yuj – zaprzęgać, łączyć, PP yukta – połączony, zaprzęgnięty; √ ceṣṭ – poruszać się działać, ceṣṭā – działanie, gest, czyn, zachowanie, wysiłek);
karmasu	–	karman 7i.3 n. – w czynach, w działaniach (od: √ kṛ – robić);
yukta-svapnāvabodhasya	–	yukta-svapna-avabodha 6i.1 m. ; DV / BV : yasya svapnaś cāvabodhaś ca yuktau staḥ tasya – tego, kogo sen i czuwanie są zaprzężone (od: √ yuj – zaprzęgać, łączyć, PP yukta – połączony, zaprzęgnięty; √ svap – spać, svapna – sen; ava- √ budh – stawać się czujnym, ava-bodha – bycie obudzonym);
yogaḥ	–	yoga 1i.1 m. – przyłączanie, zysk, zaprzęgnięcie, zastosowanie, metodę, środki, jogę (od: √ yuj – zaprzęgać, łączyć);
bhavati	–	√ bhū (być) Praes. P 1c.1 – staje się;
duḥkha-hā	–	duḥkha-han 1i.1 m. – niszczyciel cierpienia (od: dur / dus – prefiks: trudny, zły, twardy; kha – zagłębienie, otwór, piasta; duḥ-kha – ból, cierpienie; dosłownie: złe zagłębienie [przez które przechodzi oś rydwanu], poruszanie się z oporem; lub od: duḥ- √ sthā; przeciwieństwo do: sukha – radość, szczęście; √ han – zabijać, han – na końcu złożeń: zabójca, niszczyciel);

warianty tekstu

yukta-svapnāvabodhasya → yuktaḥ svapnāvabodhasya / yukta-svapnāvaghorasya (zaprzężona [joga] jest tego kto śpi i jest przebudzony / mającego zaprzężony przerażający sen);

Śāṃkara

kathaṃ punar yogo bhavatīty ucyate—

yuktāhāra-vihārasya āhriyata ity āhāro’nnam, viharaṇaṃ vihāraḥ pāda-kramaḥ, tau yuktau niyata-parimāṇau yasya sa yuktāhāra-vihāras tasya, tathā yukta-ceṣṭasya yuktā niyatā ceṣṭā yasya karmasu tasya | tathā yukta-svapnāvabodhasya yuktau svapnaś cāvabodhaś ca tau niyata-kālau yasya tasya, yuktāhāra-vihārasya yukta-ceṣṭasya karmasu yukta-svapnāvabodhasya yogino yogo bhavati duḥkhahā duḥkhāni sarvāṇi hantīti duḥkhahā, sarva-saṃsāra-duḥkha-kṣaya-kṛd yogo bhavatīty arthaḥ

Rāmānuja

atyaśanānaśane yogavirodhinī; ativihārāvihārau ca tathātimātrasvapnajāgarye; tathā cātyāyāsānāyāsau / mitāhāravihārasya mitāyāsasya mitasvapnāvabodhasya sakaladuḥkhahā bandhanāśanaḥ yogaḥ saṃpanno bhavati

Śrīdhara

tarhi kathambhūtasya yogo bhavatīti ? ata āha – yuktāhāreti | yukto niyata āhāro vihāraś ca gatir yasya | karmasu kāryeṣu yuktā niyatā ceṣṭā yasya | yuktau niyatau svapnāvabodhau nidrā-jāgarau yasya | tasya duḥkha-nivartako yogo bhavati sidhyati

Madhusūdana

evam āhārādi-niyama-virahiṇo yoga-vyatirekam uktvā tan-niyamavato yogānvayam āha yuktāhāra iti | āhriyata ity āhāro 'nnam | viharaṇaṃ vihāraḥ pāda-kramaḥ | tau yuktau niyata-parimāṇau yasya | tathānyeṣv api praṇava-japopaniṣad-āvartanādiṣu karmasu yuktā niyata-kālā ceṣṭā yasya | tathā svapno nidrā avabodho jāgaraṇaṃ tau yuktau niyata-kālau yasya tasya yogo bhavati | sādhana-pāṭavād ātma-samādhiḥ sidhyati nānyasya | evaṃ prayanta-viśeṣeṇa sampādito yogaḥ kiṃ-phala iti tatrāha duḥkhaheti | sarva-saṃsāra-duḥkha-kāraṇāvidyonmūlana-hetu-brahma-vidyotpādakatvāt sa-mūla-sarva-duḥkha-nivṛtti-hetur ity arthaḥ | atrāhārasya niyatatvam |

ardham aśanasya sa-vyañjanasya tṛtīyam udakasya tu |
vāyoḥ saṃcāraṇārthaṃ tu caturtham avaśeṣayet ||

ity ādi prāg uktam | vihārasya niyatatvaṃ yoganān na paraṃ gacched ity ādi | karmasu ceṣṭāyā niyatatvaṃ vāg-ādi-cāpala-parityāgaḥ | rātrer vibhāga-trayaṃ kṛtvā prathamānyayor jāgaraṇaṃ madhye svapanam iti svapnāvabodhayor niyata-kālatvam | evam anye 'pi yoga-śāstroktā niyamā draṣṭavyāḥ

Viśvanātha

yukto niyata evāhāro bhojanaṃ vihāro gamanaṃ ca yasya tasya karmasu vyavahārika-pāramārthika-kṛtyeṣu yuktā niyatā eva ceṣṭā vāg-vyāpārādyā yasya tasya

Baladeva

yukteti | mitāhāra-vihārasya karmasu laukika-pāramārthika-kṛtyeṣu mita-vāgādi-vyāpārasya mita-svāpa-jāgarasya ca sarva-duḥkha-nāśako yogo bhavati tasmād yogī tathā tathā vartate

Michalski

Kto jest umiarkowany w jedzeniu i odpoczynku, rozważny w spełnianiu swoich czynności, kto śpi i czuwa z rozwagą, ten w końcu osiąga ból niweczącą Jogę.

Olszewski

Jedność święta, która znosi wszelkie zło, jest da tego, kto je w miarę, spoczywa w miarę, działa, śpi i czuwa w miarę.

Dynowska

Lecz ten, który umiar zna we wszystkim, tak w pracy jak i w posiłku, rozrywce, śnie i czuwaniu, znajdzie w Jodze kres wszelkiego cierpienia.

Sachse

Kładąca kres nieszczęściu joga
staje się udziałem tego,
kto zachowuje umiar w jedzeniu i wypoczynku,
kto z umiarem spełnia wszelkie uczynki
i kto umiarkowaną ilość czasu poświęca na sen i czuwanie.

Kudelska

Joga jest dla człowieka, który zachowuje umiar w jedzeniu,
Zabawie, w pracy, śnie i czuwaniu; wtedy oddala wszelkie cierpienia.

Rucińska

Dla tego, kto w miarę jada i chodzi, w miarę się trudzi,
Kto w miarę śpi, w miarę czuwa, jest joga ból niwecząca.

Szuwalska

Spożywanie posiłków, odpoczynek, pracę,
Porę snu, czas czuwania należy z rozwagą
Kontrolować. Tak jogin zwycięża cierpienie.