yajña-śiṣṭāśinaḥ santo mucyante sarva-kilbiṣaiḥ
bhuñjate te tv aghaṃ pāpā ye pacanty ātma-kāraṇāt
yajña-siṣṭāśinaḥ (jedzący pozostałości ofiary) santaḥ (święci) sarva-kilbiṣaiḥ (od wszelkich grzechów) mucyante (są uwalniani),
ye tu (ale którzy) ātma-kāraṇāt (z własnej przyczyny) pacanti (gotują),
te (ci) pāpāḥ (grzesznicy) agham (grzech) bhuñjate (jedzą).
Święci, którzy jedzą pozostałości ofiary, są uwalniani od wszelkich grzechów.
Ale ci, którzy gotują dla siebie, ci grzesznicy jedzą grzech.”
yajña-śiṣṭāśinaḥ | – | yajña-śiṣṭa-āśin 1i.3 m. ; TP : yajñasya śiṣṭāni āsina iti – ci, którzy jedzą pozostałości ofiary (od: √ yaj – poświęcać, składać w ofierze, czcić, yajña – ofiara, czczenie, imię Wisznu; √ śiṣ – pozostawiać, PP śiṣṭa – pozostawione, porzucone, pozostałości; √ aś – jeść, cieszyć się, āśin – jedzący, cieszący się, -in, -min, -vin – sufiksy tworzące przymiotniki posesywne); |
santaḥ | – | sant ( √ as – być) PPr 1i.3 m. – będący, prawdziwi, istniejący, święci; |
mucyante | – | √ muc (wyzwalać, uwalniać) Praes. pass. 1c.3 – są uwalniani (od czego? – pass. wymaga instrumentalisu lub ablativusu); |
sarva-kilbiṣaiḥ | – | sarva-kilbiṣa 3i.3 n. ; sarvair kilbiṣaiṛ iti – od wszystkich grzechów (od: sarva – wszystko; kilbiṣa – błąd, przewina, grzech, choroba); |
bhuñjate | – | √ bhuj (jeść, cieszyć się) Praes. Ā 1c.3 – jedzą; |
te | – | tat sn. 1i.3 m. – oni; |
tu | – | av. – ale, wtedy, z drugiej strony, i; |
agham | – | agha 2i.1 n. – zło, grzech, cierpienie; |
pāpāḥ | – | pāpa 1i.3 m. – grzesznicy, nikczemnicy, niegodziwcy; |
ye | – | yat sn. 1i.3 m. – którzy; |
pacanti | – | √ pac (gotować, trawić) Praes. P 1c.3 – gotują, trawią; |
ātma-kāraṇāt | – | ātma-kāraṇa 5i.1 n. ; TP : ātmanaḥ kāranāt iti – z własnego powodu (od: ātman – jaźń; √kṛ – robić, karaṇa – czyn, bezpośrednia przyczyna, instrument, pomocnik, kāraṇa – przyczyna, powód, motyw, zasada); |
yajña-siṣṭāśinaḥ → yajña-siṣṭāśanaḥ (ci którzy mają jadło będące pozostałością ofiary);
sarva-kilbiṣaiḥ → te ‘pi kilbiṣaiḥ (oni nawet od grzechów);
bhuñjate te tv aghaṃ pāpā → te tv aghaṃ bhuṃjate pāpā (ale ci grzesznicy jedzą grzech);
Legenda:
fragmenty komentowanego wersetu
cytaty z różnych pism
wprowadzenie polemiki
Natomiast ci, którzy: |
ye punaḥ – | |
Święci, którzy jedzą pozostałości ofiary, uwalniają się od wszelkich grzechów. |
yajña-śiṣṭāśinaḥ santo mucyante sarva-kilbiṣaiḥ | |
|
Święci, którzy jedzą pozostałości ofiary – ci, którzy mają nawyk spożywania resztek jadła zwanych nektarem, po tym jak przeprowadzili ofiarę dla bogów i innych. Uwalniają się od wszelkich grzechów – wszelkich przewin, powstałych z pięciu rzeźni[1] począwszy od rozpalania ognia, zrodzonych z szaleństwa, przemocy i innych [grzesznych czynów]. |
deva-yajñādīn nirvartya tac-chiṣṭam aśanam amṛtākhyam aśituṃ śīlaṃ yeṣāṃ te yajña-śiṣṭāśinaḥ santo mucyante sarva-kilbiṣaiḥ sarva-pāpaiś culiy-ādi-pañca-sūnā-kṛtaiḥ pramāda-kṛta-hiṃsādi-janitaiś cānyaiḥ | | |
Ale egoiści jedzą tylko grzech – swoje własne przewiny, grzesznicy, którzy gotują – przeprowadzają czynności kulinarne, dla siebie – tylko z własnego powodu. |
ye tv ātmam-bharayo bhuñjate te tv aghaṃ pāpaṃ svayam api pāpā ye pacanti pākaṃ nirvartayanti ātma-kāraṇāt ātma-hetoḥ ||3.13|| | |
[1] Pięcioma „rzeźniami” (sūnā) w codziennym życiu są: ogień, naczynie na wodę, narzędzie tnące, narzędzia mlące i zmiotki. |
indrādyātmanāvasthitaparamapuruṣārādhanārthatayaiva dravyāṇy upādāya vipacya tair yathāvasthitaṃ paramapuruṣam ārādhya tacchiṣṭāśanena ye śarīrayātrāṃ kurvate, te tv anādikālopārjitaiḥ kilbiṣaiḥ ātmayāthātmyāvalokanavirodhibhiḥ sarvair mucyante / ye tu paramapuruṣeṇendrādyātmanā svārādhanāya dattāni ātmārthatyopādāya vipacyāśnanti, te pāpātmano ‚gham eva bhuñjate / aghapariṇāmitvād agham ity ucyate / ātmāvalokanavimukhāḥ narakāyaiva pacante
kaṇḍanī peṣaṇī cullī udakumbhī ca mārjanī |
pañca-sūnā gṛhasthasya tābhiḥ svargaṃ na vindati || iti ||
ye ātmano bhojanārtham eva pacanti, na tu vaiśvadevādy-arthaṃ te pāpā durācārā agham eva bhuñjate
evam anvaye bhūta-bhāvi-pāpābhāvām uktvā vyatireke doṣam āha bhuñjate te vaiśvadevādy-akāriṇo ‚ghaṃ pāpam eva | tu-śabdo ‚vadhāraṇe | ye pāpāḥ pañca-sūnā-nimittaṃ pramāda-kṛta-hiṃsā-nimittaṃ ca kṛta-pāpāḥ santa ātma-kāraṇād eva pacanti na tu vaiśvadevādy-artham | tathā ca pāñca-sūnādi-kṛta-pāpe vidyamāna eva vaiśvadevādi-nitya-karmākaraṇa-nimittam aparaṃ pāpam āpnuvantīti bhuñjate te tv aghaṃ pāpā ity uktam | tathā ca smṛtiḥ –
kaṇḍanī peṣaṇī cullī udakumbhī ca mārjanī |
pañca-sūnā gṛhasthasya tābhiḥ svargaṃ na vindati ||iti |
pañca-sūnākṛtaṃ pāpaṃ pañca-yajñair vyapohati iti ca | śrutiś ca idam evāsya tat-sādhāraṇam annaṃ yad idam adyate | sa ya etad upāste na sa pāpnamo vyāvartate miśraṃ hy etat iti | mantra-varṇo ‚pi –
mogham annaṃ vindate agra-cetāḥ
satyaṃ bravīmi vadha itsa tasya |
nāryamāṇaṃ puṣyati no sakhāyaṃ
kevalādho bhavati kevalādī ||iti |
idaṃ copalakṣaṇaṃ pañca-mahā-yajñānāṃ smārtānāṃ śrautānāṃ ca nitya-karmaṇām | adhikṛtena nityāni karmāṇy avaśyam anuṣṭheyānīti prajāpati-vacanārthaḥ
kaṇḍanī peṣaṇī cullī udakumbhī ca mārjanī |
pañca-sūnā gṛhasthasya tābhiḥ svargaṃ na vindati || iti