BhG 10.14

analiza syntaktyczna

he keśava (Keśawo!), he bhagavan (o Panie!),
[tvam] (ty) yat (co) mām (mi) vadasi (mówisz),
[aham](ja) etat sarvam (to wszystko) ṛtam (za prawdę) manye (uważam).
devāḥ hi dānavāḥ [ca] (zaiste ani niebianie ani demony) te vyaktim (twojej przejawioności) na viduḥ (nie znają).

tłumaczenie polskie

Keśawo, to wszystko, co mi mówisz, uważam za prawdę.
O Panie, zaiste ani niebianie, ani demony nie znają twojej przejawionej [natury].

analiza gramatyczna

sarvam	–	sarva sn. 1i.1 n. – wszystko, całość (sarvam idam – najczęściej w znaczeniu „ten cały świat”);
etat	–	etat sn. 1i.1 n. – to;
ṛtam	–	ṛta 1i.1 n. – porządek, prawo, prawda;
manye	–	√ man (myśleć) Praes. Ā 3c.1 – myślę, uważam;
yat	–	yat sn. 2i.1 n. – co;
mām	–	asmat sn. 2i.1 – mnie;
vadasi	–	√ vad (mówić) Praes. P 2c.1 – mówisz;
keśava	–	keśa-va 8i.1 m. – posiadający [piękne] włosy (od: keśa – włosy; -va = -vant – posiadacz); lub ka-īśa-va – władca Brahmy i Śiwy (od: ka – Brahma; √ īś – posiadać, władać, īśa – władca, Śiwa; -va = -vant – posiadacz);
na	–	av. – nie;
hi	–	av. – ponieważ, albowiem, właśnie, zaiste, z pewnością;
te	–	yuṣmat sn. 6i.1 – twoja (skrócona forma od: tava);
bhagavan	–	bhagavant 8i.1 m. – o Panie! (od: √ bhaj – dzielić, miłować, radować się, oddawać cześć, bhaga – dział, udział, pomyślność, majątek; -mant / -vant – sufiks oznaczający posiadacza, bhagavant – posiadacz fortuny);
vyaktim	–	vyakti 2i.1 f. – widzialność, jednostkowość, odrębność (od: vi- √ añj – dekorować, przejawiać);
viduḥ	–	√ vid (wiedzieć) Perf. P 1c.3 – dowiedzieli się, znają;
devāḥ	–	deva 1i.3 m. – bogowie, niebianie (od: √ div – jaśnieć, bawić się);
na	–	av. – nie;
dānavāḥ	–	dānava 1i.3 m. – potomkowie Danu (od: danu – matka demonów, córka Dakszy);

warianty tekstu

yan māṃ → yan mā / yan me / yaṃ māṃ / yaṃ tāṃ (co mi [mówisz]);
te → me (mi);
vyaktiṃ → bhaktiṃ / vyaktaṃ (uwielbienie / jawne);
dānavāḥ → maharṣayaḥ (wielcy wieszczowie);

Śāṃkara

sarvam etad yathoktam ṛṣibhis tvayā caitad ṛtaṃ satyam eva manye, yan māṃ prati vadasi bhāṣase he keśava | na hi te tava bhagavan vyaktiṃ prabhavaṃ vidur na devā na dānavāḥ

Rāmānuja

ataḥ sarvam etad yathāvasthitavastukathanaṃ manye, na praśaṃsādyabhiprāyam; yan māṃ prati ananyasādhāraṇam anavadhikātiśayaṃ svābhāvikaṃ tavāiśvaryaṃ kalyāṇaguṇānantyaṃ ca vadasi / ato bhagavan niratiśayajñānaśaktibalāiśvaryavīryatejasāṃ nidhe, te vyaktiṃ vyañjanaprakāraṃ na hi parimitajñānā devā dānavāś ca viduḥ

Śrīdhara

ato mamedānīṃ tvadīyaiśvaryo ‚sambhāvanā nivṛttety āha sarvam etad iti | etad-bhāvena paraṃ brahmety ādi sarvam apy ṛtaṃ satyaṃ manye | yan māṃ prati tvaṃ kathayasi na me viduḥ sura-gaṇā ity ādi | tad api satyam eva manya ity āha na hīti | he bhagavan tava vyaktiṃ devā na viduḥ | asmad-anugrahārtham iyam abhivyaktir iti na jānanti | dānavāś cāsmin nigrahārtham iti na vidur eveti

Madhusūdana

sarvam etad uktam ṛṣibhiś ca tvayā ca tad-ṛtaṃ satyam evāhaṃ manye yan māṃ prati vadasi keśava | nahi tvad-vacasi mama kutrāpy aprāmāṇya-śaṅkā | tac ca sarvajñatvāt tvaṃ jānāsīti keśau brahma-rudrau sarveśāv apy anukampyayā vātyavagacchatīti vyutpattim āśritya niratiśayaiśvarya-pratipādakena keśava-padena sūcitam | ato yad uktaṃ na me viduḥ sura-gaṇāḥ prabhavaṃ na maharṣayaḥ [Gītā 10.2] ity ādi tat tathaiva | hi yasmāt | he bhagavan samagraiśvaryādi-sampanna te tava vyaktiṃ prabhāvaṃ jñānātiśaya-śālino ‚pi devā na vidur nāpi dānavā na maharṣaya ity api draṣṭavyam

Viśvanātha

nātra mama ko ‚py aviśvāsa ity āha sarvam iti | kiṃ ca te ṛṣayaḥ paraṃ brahma-dhāmānaṃ tvām ajam āhur eva | na tu te vyaktiṃ janma viduḥ | para-brahma-svarūpasya tavājatvaṃ janmavattvaṃ ca kiṃ prakāram iti tu na vidur ity arthaḥ | ataeva na me viduḥ suragaṇāḥ prabhavaṃ na maharṣayaḥ [Gītā 10.2] iti yat tvayoktaṃ taṃ sarvam ṛtaṃ satyam eva manye | he keśava ! ko brahmā īśo rudraś ca tāv api vayase svatattvājñānena badhnāsi, kiṃ punaḥ deva-dānavādyās tvāṃ na vidantīti vācyam iti bhāvaḥ

Baladeva

sarvam iti | etat sarvam aham ṛtaṃ satyam eva | na tu praśaṃsā-mātraṃ manye | he keśaveti | keśau vidhi-rudrau vayase sva-tattvāparijñānena nibadhnāsi prajāpatiṃ ca rudraṃ ca ity ādi tvad-uktaḥ | he sarveśvara ! he bhagavan ! niravadhikātiśaya-ṣaḍ-aiśvarya-nidhe ! te vyaktiṃ para-brahmatvādi-guṇāṃ śrī-mūrtiṃ deva-dānavāś ca na vidur yat te ‚nya-svajātīyatva-buddhyā tvām avajānanti druhyanti ceti bhāvaḥ

Michalski

Wszystko uważam za prawdę, co ty mi wieścisz, Bujnowłosy! Ujawy twojej, o Wzniosły, nie znają jednak ani bogowie, ani demony.

Olszewski

Wierzę, wojowniku długowłosy, w prawdę słów twoich: albowiem ani bogowie ani danavy nie wiedzą, w jaki sposób ty się stajesz widzialny.

Dynowska

Wierzę głęboko iż prawdą każde Twe słowo, o Keszawo; twej zjawy kosmicznej, o najdroższy Panie, nie poznał dotąd nikt, ni Świetliści, ni tytany pojąć jej nie zdolni.

Sachse

Cokolwiek mi mówisz, o Bujnowłosy,
wszystko to jest prawdą,
Ani bogowie, ani demony, o Czcigodny,
nie znają twego objawienia.

Kudelska

To wszystko, co mi powiadasz, Keśawo, jako prawdę przyjmuję;
Twej objawionej natury, Panie, nikt nie poznał, ni bogowie, ni demony.

Rucińska

Wierzę, że wszystko jest prawdą, co do mnie mówisz, Kesiawo,
Bo ni demony, ni bogi chwały Twej, Boże, nie znają!

Szuwalska

Wierzę w każde słowo
Przez Ciebie powiedziane. Nie wątpię, Kesiawo,
Iż żaden bóg czy demon nie poznał Cię jeszcze.