Tłumaczenia BhG

Bhagavad-gīta (BhG) jest jednym z najważniejszych tekstów religijno-filozoficznych literatury indyjskiej. Ze względu na zwięzłość formy, prostotę języka, a jednocześnie głębię myśli doczekała się niezmiernie licznych przekładów, w tym też na język polski. Przekłady te mają bardzo różną wartość, gdyż autorzy stawiają sobie odmienne priorytety, a niektóre dokonane zostały za pośrednictwem języka trzeciego, co obniża ich wartość naukowo-poznawczą[1].

Polskie przekłady BhG według daty wydania:
*Święcicki, Julian A. Bhagawad Gita (pieśń 1-3) (przekład z franc. za Emilem Burnoufem) w: Historia literatury powszechnej w monografiach tom 4: Historia literatury indyjskiej, Biblioteka Dzieł Wybranych, Warszawa 1902, str. 244-246.
*Jankowski, Józef Bhagawad Gita (pieśń 12), w: Poezje. Seria liryczna, Warszawa 1910. str. 127-131.
Michalski-Iwieński, S.F. Bhagawadgita, czyi Pieśń o Bogu. Poemat filozoficzny indyjski, Ultima Thule, Warszawa 1910, (następne wydania jako: Bhagavad Gita – z poprawkami) 1921, 1927.
Olszewski, Bronisław Bhagavad Gītā, (przekład z franc. za Emilem Burnoufem) w: Mahabharata, oprac. Antoni Lange, Brody 1911, str. 184-246.
*Lemański, Jan Bhagawadgita (pieśń 12) , w: Dywan Wschodni oprac.: Antoni Lange, Warszawa 1921, str. 354-355.
*Stasiak, Stefan Bhagawadgita (pieśń 11) , w: S. Schayer, Literatura indyjska, w: Wielka literatura powszechna, tom 1, Warszawa 1930, str 56-58.
Dynowska, Wanda Bhagavad Gita: Pieśń Pana, Swatantrapur 1947, Madras 1956, 1957, Delhi 1972.
Bhaktivedanta, A.C. Bhagavad-gīā taka jaką jest, tłumaczenie z angielskiego: Krystyna Bocek, BBT Paryż 1980, 1981, 1982, 1986, 1993, 2006.
Sachse, Joanna Bhagawadgita, czyli Pieśń Pana, Ossolineum, Wrocław 1988.
*Tokarz, Franciszek Bhagawadgita (pieśń 2,7,11,16 fragmenty), w: Z filozofii indyjskiej kwestie wybrane, część 1, Lublin 1990, s 83-98.
Kudelska, Marta Bhagawad Gita, Oficyna Literacka, Kraków 1995.
Rucińska, Anna Bhagawadgita święta pieśń pana, Sawitri, Medium, Warszawa 2002.
Szuwalska, Iwona Bhagawadgita, Quo Vadis Vision, Warszawa 2005.
*Jurewicz, Joanna Bhagawadgita (pieśń 11) w: Światło słowem zwane. Wypisy z literatury staroindyjskiej, red. Marek Mejor, Warszawa 2007, str. 295-302.
Prema, Greta Bhagawad Gita, Virtualo, Warszawa 2009.
Stadnik, Artur Bhagawadgita, Purana, Wrocław 2010.
*Byrski, Maria Krzysztof Bhagawadgita (pieśń 1-3), www.bhagavdagita.eu 2011.

* przekłady niepełne

Na gruncie indyjskim, co jest rzadkością, tekst zachował się w prawie jednolitej postaci, a spotykane w tekście różnice są stosunkowo niewielkie[2]. Stało się to dzięki wielkiej popularności tekstu i niezmiernie licznym komentarzom i subkomentarzom sanskryckim omawiających poszczególne jego słowa. Tekst dotarł do nas jako część Mahabharaty (Bhīṣma-parvan 6.23-40), a datowany jest na II w. p.n.e. Jest on założycielskim tekstem wisznuickiego nurtu bhagawatów, ale wykorzystywany był przez wiele tradycji subkontynentu, szczególnie tych, które nawiązywały do nurtu oddania (bhakti).


[1] Porównanie polskich przekładów patrz: Łazowska, Alicja. „Bhagawadgita w polskich przekładach”, Przegląd Orientalistyczny rok: 2008, nr: 3-4, str: 137-152. Autorka porównuje tłumaczenia autorów: Michalski-Iwieński, Olszewski, Dynowska, Bocek, Sachse, Kudelska, Rucińska, Szuwalska.
[2] Wydania krytycznego tekstu BhG opartego na krytycznej edycji MBh dokonał S.K. Belvalkar (The Mahāhārata, sixth book: Bhīṣmaparvan, edited by: Kriszna Belvalkar, Bhandarkar Oriental Research Institute, Poona 1947, str. 114-188). W krytycznym wydaniu MBh można też prześledzić różnice między wariantami zachowanych tekstów.