BhG 18.18

jñānaṃ jñeyaṃ parijñātā tri-vidhā karma-codanā
karaṇaṃ karma karteti tri-vidhaḥ karma-saṃgrahaḥ

Update Required
To play the media you will need to either update your browser to a recent version or update your Flash plugin.


analiza syntaktyczna


jñānam (wiedza) jñeyam (przedmiot wiedzy) parijñātā [iti] (poznający) tri-vidhā karma-codanā [asti] (istnieje trojaki bodziec czynu).
karaṇam (instument) karma (czyn) kartā iti (sprawca) tri-vidhaḥ karma-saṅgrahaḥ [asti] (istnieje trojaki zbiór czynu).
 

tłumaczenie polskie


Wiedza, przedmiot wiedzy i poznający – oto trojaki bodziec czynów.
instrument, czyn i sprawca – oto trojaki zbiór czynów.
 

analiza gramatyczna

jñānam jñāna 1i.1 n. wiedza, mądrość, inteligencja (od: jñā – wiedzieć, rozumieć);
jñeyam jñeya (jñā – wiedzieć) PF 1i.1 n. do poznania, do dowiedzenia się;
parijñātā parijñātṛ 1i.1 m. rozpoznający, znawca (od: pari-jñā – poznawać, postrzegać, rozumieć);
tri-vidhā tri-vidha 1i.1 f. trojaka, mająca trzy części (od: tri – trzy; vi-dhā – rozdzielać, vidhā – dział, część);
karma-codanā karma-codanā 1i.1 f. ; TP : karmaṇāṃ codanetiimpuls czynów (od: kṛ – robić, karman – czyn, działanie i jego skutki; cud – nakłaniać, podburzać, sprawiać przyspieszenie, codanā – nakłanianie, zapraszanie, impuls);
karaṇam karaṇa 1i.1 n. czyn, bezpośrednia przyczyna, instrument, pomocnik, zmysł (od: kṛ – robić);
karma karman 1i.1 n. czyn, działanie i jego skutki (od: kṛ – robić);
kartā kartṛ 1i.1 m. sprawca (od: kṛ – robić);
iti av. tak (zaznacza koniec wypowiedzi);
tri-vidhaḥ tri-vidha 1i.1 m. trojaki, mający trzy części (od: tri – trzy; vi-dhā – rozdzielać, vidhā – dział, część);
karma-saṃgrahaḥ karma-saṃgraha 1i.1 m. ; TP : karmaṇāṃ saṅgraha itizbiór czynów (od: kṛ – robić, karman – czyn, działanie i jego skutki; sam-grah – chwytać razem, wspierać, saṃ-graha – trzymanie razem, zbiór, ochrona);

 

warianty tekstu


karma-codanā → karma-vedanā / karma-nodanā (wiedza o czynie / impuls czynów);
karaṇaṃ → kāraṇaṃ / trividhaṃ (przyczyna / trojakie);
karma-saṅgrahaḥ →  karma-saṃśrayaḥ / karma-saṃgrahaṃ (wsparcie dla czynów / zbiór czynów);
 
 



Śāṃkara


athedānīṃ karmaṇāṃ pravartakam ucyate—
jñānaṃ jñāyate’neneti sarva-viṣayam aviśeṣeṇocyate | tathā jñeyaṃ jñātavyam, tad api sāmānyenaiva sarvam ucyate | tathā parijñātā upādhi-lakṣaṇo’vidyā-kalpito bhoktā | ity etat trayam eṣām aviśeṣeṇa sarva-karmaṇāṃ pravartikā tri-vidhā tri-prakārā karma-codanā | jñānādīnāṃ hi trayāṇāṃ saṃnipāte hānopādānādi-prayojanaḥ sarva-karmārambhaḥ syāt | tataḥ pañcabhir adhiṣṭhānādibhir ārabdhaṃ vāṅ-manaḥ-kāyāśraya-bhedena tridhā rāśī-bhūtaṃ triṣu karaṇādiṣu saṃgṛhyate ity etad ucyate—karaṇaṃ kriyate’neneti bāhyaṃ śrotrādi, antaḥ-sthaṃ buddhyādi, karma īpsitatamaṃ kartuḥ kriyayā vyāpyamānam, kartā karaṇānāṃ vyāpārayitopādhi-lakṣaṇa iti tri-vidhas tri-prakāraḥ karma-saṃgrahaḥ | saṃgṛhyate’sminn iti saṃgrahaḥ, karmaṇaḥ saṃgrahaḥ karma-saṃgrahaḥ | karmaiṣu hi triṣu samavaiti, tenāyaṃ tri-vidhaḥ karma-saṃgrahaḥ
 

Rāmānuja


sarvam idam akartṛtvādyanusandhānaṃ sattvaguṇavṛddhyaiva bhavatīti sattvasyopādeyatājñāpanāya karmaṇi sattvādiguṇakṛtaṃ vaiṣamyaṃ prapañcayiṣyan karmacodanāprakāraṃ tāvad āha
jñānam kartavyakarmaviṣayaṃ jñānam, jñeyaṃ ca kartavyaṃ karma, parijñātā tasya boddheti trividhā karmacodanā / bodhaboddhavyaboddhṛyukto jyotiṣṭomādikarmavidhir ityarthaḥ / tatra boddhavyarūpaṃ karma trividhaṃ saṃgṛhyate karaṇaṃ karma karteti / karaṇam sādhanabhūtaṃ dravyādikam; karma yāgādikam; kartā anuṣṭhāteti
 

Śrīdhara


hatvāpi na hanti na nibadhyate ity etad evopapādayituṃ karma-codanāyāḥ karmāśrayasya ca karma-phalādīnāṃ ca triguṇātmakatvān nirguṇasyātmanas tat-sambandho nāstīty abhiprāyeṇa karma-codanāṃ karmāśrayaṃ cāha – jñānam iti | jñānam iṣṭa-sādhanam etad iti bodhaḥ | jñeyam iṣṭa-sādhanaṃ karma | parijñātā evambhūta-jñānāśrayaḥ | evaṃ trividhā karma-codanā | codyate pravartyate ‚nayā iti codanā | jñānādi-trayaṃ karma-pravṛtti-hetur ity arthaḥ | yad vā codaneti vidhir ucyate | tad uktaṃ bhaṭṭaiḥ – codanā copadeśaś ca vidhiś caikārtha-vācina iti | tataś cāyam arthaḥ ukta-lakṣaṇaṃ triguṇātmakaṃ jñānādi-trayam avalambhya karma-vidhiḥ pravartate iti | tad uktaṃ traiguṇya-viṣayā vedā iti | tathā ca karaṇaṃ sādhakatamam | karma ca kartur īpsitatamam | kartā kriyā-nirvartakaḥ | karma saṅgṛhyate ‚sminn iti karma-saṅgrahaḥ | karaṇādi trividhaṃ kārakam | kriyāśraya ity arthaḥ | sampradānādi kāraka-trayaṃ tu parasparayā kriyā-pravartakam eva kevalam | na tu sākṣāt kriyāyāṃ āśrayaḥ | ataḥ karaṇādi-trayam eva kriyāśraya ity uktam |
 

Viśvanātha


komentarz wspólny przy BhG 18.19
 

Baladeva


jñāna-kāṇḍavat karma-kāṇḍe ‚pi jñānādi-trayam asti | tac ca saniṣṭhena karmaṭhena bodhyam iti upadiśati jñānam iti | jñānaṃ jñeyam parijñātety evaṃ trika-yuktā karma-codanā jyotiṣṭomādi-karma-vidhiḥ codanā copadeśaś ca vidhiś caikārtha-vācina ity abhiyuktokteḥ | tat trikaṃ svayam eva vyākhyāti karaṇam iti | yaj jñānaṃ tat karaṇaṃ jñāyate ‚nena iti nirukteḥ karaṇa-kārakam ity arthaḥ | yaj-jñeyaṃ kartavyaṃ jyotiṣṭomādi tat karma-kārakam | yas tu tasya parito ‚nuṣṭhānena jñātā, sa karteti kartṛ-kārakam | evaṃ karma-saṅgraho jyotiṣṭomādi karma-vidhis trividhaḥ karaṇādi-kāraka-traya-sādhyaś codanā-saṅgraha-śabdayor aikyārthaḥ
 
 



Michalski


Poznanie, to, co się poznaje i poznający – oto trojakie bodźce do czynu. Narzędzia, czynność, sprawca – oto trojaka treść czynu.
 

Olszewski


Umiejętność, jej przedmiot, jej podmiot, oto jest troista dźwignia działania; narzędzie, czyn, działacz, oto jest trojakie ujęcie działania.
 

Dynowska


Poznanie, przedmiot poznawany, oraz poznający – oto trojaki działania impuls; narzędzie czynu, czyn i jego sprawca – oto trzy nieodzowne działania składniki.
 

Sachse


Wiedza, przedmiot poznania, podmiot poznający
to trzy podniety czynu.
Narzędzie, czyn i sprawca
składają się na trójdzielną całość czynu.
 

Kudelska


Mądrość, przedmiot poznania i poznający, to są trzy składniki działania,
Sama czynność jest również trojako złożona, z przedmiotu działania, samej czynności i sprawcy działania.
 

Rucińska


Poznanie, przedmiot i podmiot – oto trzy czynu podniety.
Narzędzie, czyn, sprawca – oto trojaka zbiornica czynu.
 

Szuwalska


Poznanie, poznający i rzecz poznawana
Są to trojakie bodźce, a czynu składniki
Są to narzędzia oraz czyny i ich sprawca.
 
 

Both comments and pings are currently closed.