BhG 6.33

analiza syntaktyczna

arjunaḥ (Ardźuna) uvāca (powiedział):
he madhusūdana (o zabójco Madhu!),
sāmyena (przez jednakowość) yaḥ ayam yogaḥ (która ta joga) tvayā (prze ciebie) proktaḥ (powiedziana),
[manasaḥ] (umysłu) cañcalatvāt (z powodu ruchliwości) aham (ja) etasya [yogasya] (tej jogi) sthirām (stabilności) sthitim (pozycji) na paśyāmi (nie widzę).

tłumaczenie polskie

Ardźuna rzekł:
O zabójco Madhu, opisałeś jogę w [kategoriach] jednakowości,
[lecz]  z powodu ruchliwości nie widzę, [by] jej niezmienny stan [był możliwy].

analiza gramatyczna

arjunaḥ	–	arjuna 1i.1 m. – biały, jasny;
uvāca	–	√ vac (mówić) Perf. P 1c.1 – powiedział;
yaḥ	–	yat sn. 1i.1 m. – który;
ayam	–	idam sn. 1i.1 m. – ten;
yogaḥ	–	yoga 1i.1 m. – przyłączanie, zysk, zaprzęgnięcie, zastosowanie, metodę, środki, jogę (od: √ yuj – zaprzęgać, łączyć);
tvayā	–	yuṣmat sn. 3i.1 – przez ciebie;
proktaḥ	–	prokta (pra- √ vac – mówić) PP 1i.1 m. – powiedziany;
sāmyena	–	sāmya 3i.1 n. – wraz z jednością, przez jednakowość, dzięki równości  (od: sama – równość, płaskość, jednakowość);
madhusūdana	–	madhu-sūdana 8i.1 m. – o zabójco Madhu (od: madhu – słodycz, imię demona;  √ sūd – porządkować, zabijać, sūdana – zabicie, zniszczenia);
etasya	–	etat sn. 6i.1 m. – tego;
aham	–	asmat sn. 1i.1 – ja;
na	–	av. – nie;
paśyāmi	–	√ dṛś (patrzeć) Praes. P 3c.1 – widzę;
cañcalatvāt	–	cañcala-tva abst. 5i.1 n. – z powodu niestabilności (od: √ cal – ruszać, trząść, intens. √ cañcal – poruszać silnie; cañcala – zmienny, niestabilny, drżący);
sthitim	–	sthiti 2i.1 f. – stanu, pozycji, pobytu, egzystencji (od: √ sthā – stać);
sthirām	–	sthirā 2i.1 f. – stabilnej (od: √ sthā – stać, sthira – twardy, solidny, stały);

warianty tekstu

yogas → bhogas (przyjemność, dobrobyt);
sāmyena → saumyena (przez delikatność);
sthitiṃ → manaḥ (umysłu);
sthirām → parām (najwyższą);

Śāṃkara

etasya yathoktasya samyag-darśana-lakṣaṇasya yogasya duḥkha-saṃpādyatām ālakṣya śuśruṣur dhruvaṃ tat-prāpty-upāyam arjuna uvāca—

yo’yaṃ yogas tvayā proktaḥ sāmyena samatvena he madhusūdana etasya yogasyāhaṃ na paśyāmi nopalabhe, cañcalatvān manasaḥ | kiṃ ? sthirām acalāṃ sthitim

Rāmānuja

komentarz wspólny przy wersecie BhG 6.34

Śrīdhara

ukta-lakṣaṇasya yogasyāsambhavaṃ manvāno 'rjuna uvāca yo 'yam iti | sāmyena manaso laya-vikṣepa-śūnyatayā kevalātmākārāvasthānena | yo 'yaṃ yogas tvayā proktaḥ | etasya sthirāṃ dīrgha-kālāṃ sthitiṃ na paśyāmi | manasaś cañcalatvāt

Madhusūdana

uktam artham ākṣipan arjuna uvāca yo 'yam iti | yo 'yaṃ sarvatra samaṣṭi-lakṣaṇaḥ paramo yogaḥ sāmyena samatvena citta-gatānāṃ rāga-dveṣādīnāṃ viṣama-dṛṣṭi-hetūnāṃ nirākaraṇena tvayā sarvajñeneśvareṇoktaḥ | he madhusūdana ! sarva-vaidika-sampradāya-pravartaka ! etasya tvad-uktasya sarva-mano-vṛtti-nirodha-lakṣaṇasya yogasya sthitiṃ vidyamānatāṃ sthirāṃ dīrgha-kālānuvartinīṃ na paśyāmi na sambhāvayāmi aham asmad-vidho 'nyo vā yogābhyāsa-nipuṇaḥ | kasmān na sambhāvayasi tatrāha cañcalatvāt, manasa iti śeṣaḥ

Viśvanātha

bhagavad-ukta-lakṣaṇasya sāmyasya duṣkaratvam ālakṣyovāca yo 'yam iti | etasya sāmyena prāptasya yogasya sthirāṃ sārvadikīṃ sthitiṃ na paśyāmi | eṣa yogaḥ sarvadā na tiṣṭhati kintu tri-catura-dināny evety arthaḥ | kutaḥ ? cañcalatvāt | tathā hy ātma-duḥkha-sukha-samam eva sarva-jagad-varti-janānāṃ sukha-duḥkhaṃ paśyed iti sāmyam uktam | tatra ye bandhavas taṭasthāś ca teṣu sāmyaṃ bhaved api, ye ripavo ghātakā dveṣṭāro nindakāś ca teṣu na sambhaved eva | na hi mayā svasya yudhiṣṭhirasya duryodhanasya ca sukha-duḥkhe sarvathā tulye draṣṭuṃ śakyete | yadi ca svasya sva-ripūṇāṃ ca jīvātma-paramātma-prāṇendriya-daihika-bhūtāni samāny eveti vivekena prabalasyāticañcalasya manaso nigrahaṇāśakyatvāt | pratyuta viṣayāsaktena tena manasaiva vivekasya grasyamānatva-darśanād iti

Baladeva

uktam ākṣipann arjuna uvāca yo 'yam iti | sāmyena sva-para-sukha-duḥkha-taulyena yo 'yaṃ yogas tvayā sarvajñena proktas tasya sthirāṃ sārvadikīṃ sthitiṃ niṣṭhām apy ahaṃ na paśyāmi, kintu dvi-trāṇy eva dinānīty arthaḥ | kutaḥ ? cañcalatvāt | ayam arthaḥ – bandhuṣu udāsīneṣu ca tat sāmyaṃ kadācit syāt | na ca śatruṣu nindakeṣu ca kadācid api | yadi paramātmādhiṣṭhānatvaṃ sarvatrāviśeṣam iti vivekena tad grāhyaṃ, tarhi na tat sārvadikaṃ aticapalasya baliṣṭhasya ca manasas tena vivekena nigrahītum aśakyatvād iti

Michalski

Ardżuna rzekł:
Lecz to Oddanie, o którym mówisz, iż się utrwala w niezmienności, – czy ma pod sobą mocny zrąb, – bośmy tak chwiejni, zabójco Madhu?

Olszewski

Ardżuna.
Mówisz o Jedności mistycznej, którą mieścisz w tożsamości, o zabójco Madhu, nie widzę jednak, jak przy niestałości ducha ludzkiego może ona mieć mocne podstawy.

Dynowska

Ardżuna mówi:
Nie widzę by Joga niewzruszonej równowagi, którąś mi wyłożył, o Madhusudhano, trwale mogła mieć podstawy, przy ciągłym niepokoju myśli;

Sachse

Ardżuna rzekł:
Joga, o której mówiłeś,
pozwala we wszystkim dostrzec to samo. Pogromco Madhu!
Nie widzę jednak jej trwałych podstaw,
wobec chwiejności [ludzkiego umysłu].

Kudelska

Ardżuna powiada;
Tej jogi, którą mi przekazujesz jako naukę o niezmienności, o Madhusudano,
Z powodu jej zmienności nie mogę uznać za stałą podstawę.

Rucińska

Rzekł Ardżuna:
W tej jodze, coś ją jak równość opisał, Zabójco Madhu,
Nie wiem, jak wytrwać by można, albowiem chwiejny jest umysł!

Szuwalska

»Opisana przez ciebie joga – rzekł Ardżuna –
Nie wydaje się dla Mnie łatwa, gdy stałości
Brakuje, a niepokój ciągle w sercu gości.