BhG 18.1

arjuna uvāca
saṃnyāsasya mahābāho tattvam icchāmi veditum
tyāgasya ca hṛṣīkeśa pṛthak keśi-niṣūdana

Update Required
To play the media you will need to either update your browser to a recent version or update your Flash plugin.


analiza syntaktyczna


arjuna (Ardźuna) uvāca (rzekł):
he keśi-niṣūdana (o zabójco Keśina!) he mahā-bāho (o potężnoramienny!) he hṛṣīkeśa (Hryszikeśo!),
sannyāsasya (wyrzeczenia) tyāgasya ca (i odrzucenia) tattvam (prawdę) pṛthak (z osobna) veditum (poznać) icchāmi (pragnę).
 

tłumaczenie polskie


Ardźuna rzekła:
O zabójco Keśina, o potężnoramienny, Hrszikeśo!
Chcę poznać prawdę o wyrzeczeniu i odrzuceniu, o każdym z osobna.
 

analiza gramatyczna

arjunaḥ arjuna 1i.1 m. biały, jasny;
uvāca vac (mówić) Perf. P 1c.1 powiedział;
saṃnyāsasya saṃnyāsa 6i.1 m. odrzucenia, rezygnacji, wyrzeczenia (od: sam-ni-as – zostawiać, odkładać, porzucać);
mahābāho mahā-bāhu 8i.1 m. ; BV : yasya bāhū mahāntau staḥ saḥo ty, którego ramiona są potężne (od: mah – powiększać, mahant – wielki; baṃh – zwiększać, bāhu – ramię, przedramię);
tattvam tat-tva abst. 2i.1 n. tość, prawda, realność (od: tat – to);
icchāmi iṣ (pragnąć) Praes. P 3c.1 pragnę;
veditum vid (wiedzieć) inf. dowiedzieć się, poznać;
tyāgasya tyāga 6i.1 m. porzucenia, wyrzeczenia (od: tyaj – porzucać);
ca av. i;
hṛṣīkeśa hṛṣīkeśa 1i.1 m. wzniesione włosy (od: hṛṣ – być podekscytowanym; hṛṣī – wzniesiony; keśa – włos)
lub TP : hṛṣīkāṇām / indriyāṇām īśa itiPan zmysłów (od: hṛṣīka – zmysł; īś – posiadać, władać, īśa – pan, władca);
pṛthak av. oddzielnie, pojedynczo (od: pṛth – rozszerzać);
keśi-niṣūdana keśi-niṣūdana 8i.1 m. ; TP : keśinaḥ niṣūdanetio zabójco Keśina (od: keśa – włos; -in, -min, -vin – sufiksy tworzące przymiotniki posesywne; ni-sūd – usuwać, zabijać, niṣūdana – zabicie, zniszczenie)

 

warianty tekstu


saṃnyāsasyasaṃnyāsas tu (ale wyrzeczenia);
pṛthak keśi-niṣūdanapṛthak keśi-nisūdana / pṛthak karma-niṣūdana (oddzielnie, o zabójco Keśina / oddzielnie, o niszczycielu czynu);

Pierwsza pada BhG 18.1 jest taka sama jak pierwsza pada BhG 5.6;

 
 



Śāṃkara


sarvasyaiva gītāśāstrasyārtho’smin adhyāye upasaṃhṛtya sarvaś ca vedārtho vaktavyaḥ ity evam artho’yam adhyāya ārabhyate | sarveṣu hy atīteṣu adhyāyeṣūkto’rtho’sminn adhyāye’vagamyate | arjunas tu saṃnyāsa-tyāga-śabdārthayor eva viśeṣa-bubhutsur uvāca—

pūrvādhyāye śraddhā-traividhyenāhāra-yajña-tapo-dāna-traividhyena ca karmiṇāṃ traividhyam uktaṃ sāttvikānām ādānāya rājasa-tāmasāṃ ca hānāya | idānīṃ tu saṃnyāsa-traividhya-kathanena saṃnyāsinām api traividhyaṃ vaktavyam | tatra ttva-bodhānantaraṃ yaḥ phala-bhūtaḥ sarva-karma-saṃnyāsaḥ sa caturdaśe’dhyāye guṇātītatvena vyākhyātatvān na sāttvika-rājasa-tāmasa-bhedam arhati | yo’pi tattva-bodhāt prāk tad-arthaṃ sarva-karma-saṃnyāsas tattva-bubhutsayā vedānta-vākya-vicārāya bhavati so’pi traiguṇya-viṣayā vedā nistraiguṇyo bhavārjuna ity ādinā nirguṇatvena vyākhyātaḥ | yas tv anutpanna-tattva-bodhānām anutpanna-tattva-bubhutsānāṃ ca karma-saṃnyāsaḥ sa saṃnyāsī ca yogī ca ity ādinā gauṇo vyākhyātas tasya traividhya-sambhavāt tad-viśeṣaṃ bubhutsuḥ arjuna uvāca saṃnyāsasyeti |

aviduṣām anupajāta-vividiṣāṇāṃ ca karmādhikṛtānām eva kiṃcit karma-parigrahena kiṃcit karma-parityāgo yaḥ sa tyāgāṃśa-guṇa-yogāt saṃnyāsa-śabdenocyate | etādṛśasyāntaḥ-karaṇa-śuddhy-artham avidvat-karmādhikāri-kartṛkasya saṃnyāsasya kenacid rūpeṇa karma- tyāgasya tattvaṃ svarūpaṃ pṛthak sāttvika-rājasa-tāmasa-bhedena veditum icchāmi | tyāgasya ca tattvaṃ veditum icchāmi |

kiṃ saṃnyāsa-tyāga-śabdau ghaṭa-paṭa-śabdāv iva bhinna-jātīya-padārthau kiṃ vā brāhmaṇa-parivrājaka-śabdāv ivaika-jātīyārthau | yady ādyas tarhi tyāgasya tattvaṃ saṃnyāsāt pṛthag veditum icchāmi | yadi dvitīyas tarhy avāntaropādhi-bheda-mātraṃ vaktavyam | eka-vyākhyānenaivobhayaṃ vyākhyātaṃ bhaviṣyati |
mahābāho keśiniṣūdaneti sambodhanābhyāṃ bāhyopadrava-nivāraṇa-svarūpa-yogyatā-phalopadhāne pradarśite | hṛṣīkeśa ity antar-upadrava-nivāraṇa-sāmarthyam iti bhedaḥ | atyanurāgāt sambodhana-trayam |
atrārjunasya dvau praśnau | karmādhikāri-kartṛkena pūrvokta-yajñādi-sādharmyeṇa saṃnyāsa-śabda-pratipādyatvena ca guṇātīta-saṃnyāsa-dvaya-sādharmyeṇa traiguṇya-sambhavāsambhavābhyāṃ saṃśayaḥ prathamasya praśnasya bījam | dvitīyasya tu saṃnyāsa-tyāga-śabdayoḥ paryāyatvāt karma-phala-tyāga-rūpeṇa ca vailakṣaṇyokteḥ saṃśayo bījaṃ saṃnyāsatyāgaśabdau

 

Rāmānuja


atītenādhyāyadvayena abhyudayaniśśreyasasādhanabhūtaṃ vaidikam eva yajñatapodānādikaṃ karma, nānyat; vaidikasya ca karmaṇas sāmānyalakṣaṇaṃ praṇavānvayaḥ; tatra mokṣābhyudayasādhanayor bhedaḥ tatsacchabdanirdeśyatvena; mokṣasādhanaṃ ca karma phalābhisandhirahitaṃ yajñādikam; tadārambhaś ca sattvodrekād bhavati; sattvavṛddhiś ca sāttvikāhārasevayā ityuktam / anantaraṃ mokṣasādhanatayā nirdiṣṭayos tyāgasaṃnyāsayor aikyam, tyāgasya ca svarūpam, bhagavati sarveśvare ca sarvakarmaṇāṃ kartṛtvānusandhānam, sattvarajastamasāṃ kāryavarṇanena sattvaguṇasyāvaśyopādeyatvam, svavarṇocitānāṃ karmaṇāṃ paramapuruṣārādhanabhūtānāṃ paramapuruṣaprāptinirvartanaprakāraḥ, kṛtsnasya gītāśāstrasya sārārtho bhaktiyoga ity ete pratipādyante / tatra tāvat tyāgasaṃnyāsayor pṛthaktvaikatvanirṇayāya svarūpanirṇayāya cārjunaḥ pṛcchati

tyāgasaṃnyāsau hi mokṣasādhanatayā vihitau, „na karmaṇā na prajayā dhanena tyāgenaike amṛtatvam ānaśuḥ vedāntavijñānasuniścitārthās saṃnyāsayogād yatayaś śuddhasattvāḥ / te brahmaloke tu parāntakāle parāmṛtāt parimucyanti sarve//” ityādiṣu / asya saṃnyāsasya tyāgasya ca tattvam yāthātmyaṃ pṛthak veditum icchāmi / ayam abhiprāyaḥ kim etau saṃnyāsatyāgaśabdau pṛthagarthau, utaikārthav eva yadā pṛthagarthau, tadā anayoḥ pṛthaktvena svarūpaṃ veditum icchāmi; ekatve ‚pi tasya svarūpaṃ vaktavyam iti

 

Śrīdhara


atra ca –
sarva-karmāṇi manasā
sannyasyāste sukhaṃ vaśī | (Gītā 5.13)
sannyāsa-yoga-yuktātmā (Gītā 9.28)
ity ādiṣu karma-sannyāsa upadiṣṭaḥ | tathā –
tyaktvā karma-phalāsaṅgaṃ
nitya-tṛpto nirāśrayaḥ |
sarva-karma-phala-tyāgaṃ
tataḥ kuru yatātmavān || (Gītā 4.20)
ity ādiṣu ca phala-mātra-tyāgena karmānuṣṭhānam upadiṣṭam | na ca paraspara-viruddhaṃ sarvajñaḥ parama-kāruṇiko bhagavān upadiśet | ataḥ karma-sannyāsasya tad-anuṣṭhānasya cāvirodha-prakāraṃ bubhutsur arjuna uvāca sannyāsasyeti | bho hṛṣīkeśa sarvendriya-niyāmaka | he keśī-nisūdana keśī-nāmno mahato hayākṛteḥ daityasya yuddhe mukhaṃ vyādāya bhakṣayitum āgacchato atyantaṃ vyātte mukhe vāma-bāhuṃ praveśya tat-kṣaṇam eva vivṛddhena tenaiva bāhunā karkaṭikā-phalavat taṃ vidārya nisūditavān | ataeva he mahābāho iti sambodhanam | sannyāsasya tyāgasya ca tattvaṃ pṛthag vivekena veditum icchāmi
 

Viśvanātha


anantarādhyāye –
tad ity anabhisandhāya
phalaṃ yajña-tapaḥ-kriyāḥ |
dāna-kriyāś ca vividhāḥ
kriyante mokṣa-kāṅkṣibhiḥ || (Gītā 17.25)

ity atra bhagavad-vākye mokṣa-kāṅkṣi-śabdena sannyāsina eva ucyante | anye vā yady anya eva te, tarhi – sarva-karma-phala-tyāgaṃ tataḥ kuru yatātmavān iti (Gītā 12.11) tvad-uktānāṃ sarva-karma-phala-tyāgināṃ teṣāṃ sa tyāgaḥ kaḥ | sannyāsināṃ ca ko sa sannyāsa iti vivekato jijñāsur āha sannyāsasyeti | pṛthag iti yadi sannyāsa-tyāga-śabdau bhinnārthau tadā sannyāsasya tyāgasya ca tattvaṃ pṛthag veditum icchāmi | yadi tv ekārthau tāv api tvan-mate anya-mate vā tayor aikyārtham arthād ekārthatvam iti pṛthag veditum icchāmi | he hṛṣīkeśeti mad-buddheḥ pravartakatvāt tvam eva imaṃ sandeha-mukhāpayasi | keśi-nisūdana iti taṃ ca sandehaṃ tvam eva keśinam iva vidārayasīti bhāvaḥ | mahābāho iti tvaṃ mahā-bāhu-balānvito ‚haṃ kiñcid bāhubalānvita ity etad aṃśenaiva mayā saha sakhyaṃ tava | na tu sārvajñyādibhir aṃśair atas tvad-datta-kiñcit-sakhya-bhāvād eva praśne mama niḥśaṅkateti bhāvaḥ

 

Baladeva


sarva-karmāṇi manasā sannyasyāste sukhaṃ vaśī | (Gītā 5.13) ity ādau sannyāsa-śabdena kim uktam — tyaktvā karma-phalāsaṅgaṃ (Gītā 4.20) ityādau tyāga-śabdena ca kim uktaṃ bhagavatā tatra sandihāno ‚rjunaḥ pṛcchati sannyāsasyeti | sannyāsa-tyāga-śabdau śaila-taru-śabdāv iva vijātīyārthau kiṃ vā kuru-pāṇḍava-śabdāv iva sajātīyārthau | yady ādyas tarhi sannyāsasya tyāgasya ca tattvaṃ pṛthag-veditum icchāmi | yadyantas tarhi tatrāvāntaropādhi-mātraṃ bhedakaṃ bhāvi, tac ca veditum icchāmi | he mahābāho kṛṣṇa hṛṣīkeśeti dhī-vṛtti-prerakatvāt tvam eva mat-sandeham utpādayasi | keśi-nisūdaneti tvaṃ mat-sandehaṃ keśinam iva vināśayeti
 
 



Michalski


Ardżuna rzekł:
Chcę się dowiedzieć, o silnoramienny, co to jest prawdziwe zaparcie się siebie i co wyrzeczenie się, Hriszikeśo, – o każdym oddzielnie, zabójco Keśina!
 

Olszewski


Ardżuna.
O bohaterze długowłosy, chciałbym znać istotę samowyrzeczenia i samozaparcia się, zabójco Kesina.
 

Dynowska


Ardżuna mówi:
Pragnę poznać, o Kriszno potężny, istotną treść tego, co odejściem od świata czyli – Sanjasą, a co wyrzeczeniem się zowie.
 

Sachse


Ardżuna rzekł:
Chciałbym poznać prawdę
porzuceniu, o Waleczny,
zaniechaniu, Władco Zmysłów.
O każdym z osobna, Pogromco Kesina.
 

Kudelska


Ardżuna powiada:
Teraz chciałbym poznać, o Potężnoramienny zabójco Keśina,
Czym jest porzucenie wszystkiego, a czym wyrzeczenie.
 

Rucińska


Rzekł Ardżuna:
Istotę chcę znać sannjasy i wyrzeczenia, Potężny,
l ich odrębność, o Panie Zmysłów, Zabójco Kesina!
 

Szuwalska


Pragnę poznać, Potężny – powiedział Ardżuna –
Prawdę o wyrzeczeniu, Wielki Władco Zmysłów,
Oraz na czym polega potęga pokuty.
 
 

Both comments and pings are currently closed.