BhG 3.30

analiza syntaktyczna

[ataḥ tvam] (dlatego ty) mayi (we mnie) sarvāṇi (wszystkie) karmāṇi (czyny) saṃnyasya (złożywszy),
adhy-ātma-cetasā (dzięki umysłowi będącemu w Nadjaźni) nirāśīḥ (ten, który jest pozbawiony pragnień) nirmamaḥ (wolny od [poczucia] „moje”) vigata-jvaraḥ (ten, którego żal odszedł) bhūtvā (stawszy się), yudhyasva (walcz).

tłumaczenie polskie

We mnie wszystkie czyny złożywszy,
za pomocą umysłu [będącego] w Nadjaźni, będąc bez pragnień, bez „moje”,
[gdy] żalu się wyzbędziesz, walcz.

analiza gramatyczna

mayi	–	asmat sn. 7i.1 – we mnie;
sarvāṇi	–	sarva sn. 2i.3 n. – wszystkie;
karmāṇi	–	karman 2i.3 n. – czyny, działania (od: √ kṛ – robić);
saṃnyasya	–	sam-ni- √ as (zostawiać, odkładać, porzucać) absol. –odrzuciwszy, zrezygnowawszy, złożywszy;
adhy-ātma-cetasā	–	adhi-ātma-cetas 3i.1 n. ; TP : adhy-ātmani cetaseti – przez umysł będący w Nadjaźni (od: adhi – ponad; ātman – jaźń; adhy-ātma – własny, Najwyższy Duch, Nadjaźń; √ cit – myśleć, cetas – umysł, myśl, serce, świadomość);
nir-āśīḥ	–	nir-ā-śis 1i.1 m. – ten, który jest bez pragnień (od: niḥ – wolny od, bez; ā- √ śās – pragnąć, āśis – pragnienie, błogosławieństwo);
nir-mamaḥ	–	nir-mama 1i.1 m. – bez [poczucia] „moje”, niezainteresowany, niesamolubny (od: niḥ – wolny od, bez; mama – moje);
bhūtvā	–	√ bhū (być) absol. – stawszy się;
yudhyasva	–	√ yudh Imperat. Ā 2c.1 – walcz;
vigata-jvaraḥ	–	vigata-jvara 1i.1 m. ; BV : yasya jvaro vigato ‘sti saḥ – ten, którego gorączka odeszła (od: √ jval – palić, jaśnieć, jvara – żar, gorączka, smutek, ból; vi- √ gam – odchodzić, PP vigata – odeszły);

warianty tekstu

saṃnyasyādhy-ātma-cetasā → vinyasyādhy-ātma-cetasā (złożywszy dzięki umysłowi będącemu w Nadjaźni);

Śāṃkara

Legenda:
fragmenty komentowanego wersetu
cytaty z różnych pism
wprowadzenie polemiki

W jaki sposób [osoba] naznaczona do czynu, pozbawiona wiedzy, ale pragnąca wyzwolenia ma wypełniać czyny? Odpowiada:		kathaṃ punaḥ karmaṇy adhikṛtenājñena mumukṣuṇā karma kartavyam iti, ucyate —
We mnie wszystkie czyny złożywszy, za pomocą umysłu w Nadjaźni, bez pragnień, bez „moje”, gdy żalu się wyzbędziesz, walcz.		mayi sarvāṇi karmāṇi saṃnyasyādhyātma-cetasā | nirāśīr nirmamo bhūtvā yudhyasva vigata-jvaraḥ ||3.30||
We mnie, czyli w Wasudewie, najwyższym władcy, wszechwiedzącym, w jaźni wszystkich. Wszelkie czyny złożywszy, czyli porzuciwszy, za pomocą umysłu w Nadjaźni – dzięki rozróżniającemu rozumowi, czyli dzięki świadomości: „Ja sprawca, niczym sługa, działam dla Boga”.		mayi vāsudeve parameśvare sarvajñe sarvātmani sarvāṇi karmāṇi saṃnyasya nikṣipyādhyātma-cetasā viveka-buddhyā, ahaṃ kartā īśvarāya bhṛtyavat karomi ity anayā buddhyā |
Co więcej? Bez pragnień – wyzbywszy się pragnień, bez „moje” – wolny od poczucia „moje”. Takim będąc, walcz wyzbyty żalu – wyzbyty bólu (santāpa) i rozpaczy (śoka). Oto znaczenie.		kiṃ ca, nirāśīs tyaktāśīḥ nirmamo mama-bhāvaś ca nirgato yasya tava sa tvaṃ nirmamo bhūtvā yudhyasva vigata-jvaro vigata-santāpo vigata-śokaḥ sann ity arthaḥ ||3.30||

Rāmānuja

prakṛtiviviktātmasvabhāvanirūpaṇena guṇeṣu kartṛtvam āropya karmānuṣṭhānaprakāra uktaḥ guṇeṣu kartṛtvānusandhānaṃ cedam eva ātmano na svarūpaprayuktam idaṃ kartṛtvam, api tu guṇasamparkakṛtam iti prāptāprāptavivekena guṇakṛtam ity anusandhānam idānīm ātmanāṃ paramapuruṣaśarīratayā tanniyāmyatvasvarūpanirūpaṇena bhagavati puruṣottame sarvātmabhūte guṇakṛtaṃ ca kartṛtvam āropya karmakartavyatocyate

mayi sarveśvare sarvabhūtāntarātmabhūte sarvāṇi karmāṇy adhyātmacetasā saṃnyasya, nirāśīr nirmamaś ca vigatajvaro yuddhādikaṃ sarvaṃ coditaṃ karma kuruṣva / ātmani yac cetaḥ tad adhyātmacetaḥ / ātmasvarūpaviṣayeṇa śrutiśatasiddhena jñānenetyarthaḥ / „antaḥ praviṣṭaḥ śāstā janānāṃ sarvātmā ….. antaḥ praviṣṭaṃ kartāram etam” „ātmani tiṣṭhan ātmano ‚ntaro yam ātmā na veda yasyātmā śarīraṃ ya ātmānam antaro yamayati, sa ta ātmāntaryāmyamṛtaḥ” ity evam ādyāḥ śrutayaḥ paramapuruṣapravartyaṃ taccharīrabhūtam enam ātmānam, paramapuruṣaṃ ca pravartayitāram ācakṣate / smṛtayaś ca „praśāsitāraṃ sarveṣām” ityādyāḥ / „sarvasya cāhaṃ hṛdi sanniviṣṭo mattaḥ smṛtir jñānam apohanaṃ ca”, „īśvaras sarvabhūtānāṃ hṛddeśe ‚rjuna tiṣṭhati / bhrāmayan sarvabhūtāni yantrārūḍhāni māyayā // BhGR_3.” iti vakṣyate / ato maccharīratayā matpravartyātmasvarūpānusandhānena sarvāṇi karmāṇi mayaiva kriyamāṇānīti mayi paramapuruṣe saṃnyasya, tāni ca kevalaṃ madārādhanānīti kṛtvā tatphale nirāśīḥ, tata eva tatra karmaṇi mamatārahito bhūtvā vigatajvaro yuddhādikaṃ kuruṣva svakīyenātmanā kartrā svakīyaiś copakaraṇaiḥ svārādhanaikaprayojanāya paramapuruṣaḥ sarvaśeṣī sarveśvaraḥ svayam eva svakarmāṇi kārayatīty anusandhāya, karmas mamatārahitaḥ, prācīnenānādikālapravṛttānantapāpasañcayena katham ahaṃ bhaviṣyāmīty evaṃbhūtāntarjvaravinirmuktaḥ, paramapuruṣa eva karmabhir ārādhito bandhān mocayiṣyatīti sukhena karmayogam eva kuruṣv ityarthaḥ / „tam īśvarāṇāṃ paramaṃ maheśvaraṃ taṃ daivatānāṃ paramaṃ ca daivatam”, „patiṃ viśvasya” , „patiṃ patīnām” ityādiśrutisiddhiṃ hi sarveśvaratvaṃ sarvaśeṣitvaṃ ca / īśvaratvam niyantṛtvam, śeṣitvaṃ patitvam

Śrīdhara

tad evaṃ tattva-vido ‚pi karma kartavyam | tvaṃ tu nādyāpi tattvavit | ataḥ karmaiva kurv ity āha mayīti | sarvāṇi karmāṇi mayi saṃnyasya samarpya | adhyātma-cetasā antaryāmy-adhīno ‚haṃ karma karomīti dṛṣṭyā | nirāśī niṣkāmaḥ | ataeva mat-phala-sādhanaṃ mad-artham idaṃ karmety evaṃ mamatā-śūnyaś ca bhūtvā | vigata-jvaras tyakta-śokaś ca bhūtvā

Madhusūdana

evaṃ karmānuṣṭhāna-sāmye ‚py ajña-vijñeyoḥ kartṛtvābhiniveśa-tad-abhāvābhyāṃ viśeṣa uktaḥ | idānīm ajñasyāpi mumukṣor amumukṣv-apekṣayā bhagavad-arpaṇaṃ phalābhisandhy-abhāvaṃ ca viśeṣaṃ vadann ajñatayārjunasya karmādhikāraṃ draḍhayati mayīti | mayi bhagavati vāsudeve parameśvare sarvajñe sarva-niyantari sarvātmani sarvāṇi karmāṇi laukikāni vaidikāni ca sarva-prakārāṇi adhyātma-cetasāhaṃ kartāntaryāmy-adhīnas tasmā eveśvarāya rājña iva bhṛtyaḥ karmāṇi karomīty anayā buddhyā saṃnyasya samarpya nirāśīr niṣkāmo nirmamo deha-putra-bhrātrādiṣu svīyeṣu mamatā-śūnyo vigata-jvaraḥ | santāpa-hetutvāc choka eva jvara-śabdenoktaḥ | aihika-pāratrika-duryaśo-naraka-pātādi-nimitta-śoka-rahitaś ca bhūtvā tvaṃ mumukṣur yudhyasva vihitāni karmāṇi kurv ity abhiprāyaḥ | atra bhagavad-arpaṇaṃ niṣkāmatvaṃ ca sarva-karma-sādhāraṇaṃ mumukṣoḥ | nirmamatvaṃ tyakta-śokatvaṃ ca yuddha-mātre prakṛta iti draṣṭavyam anyatra mamatāśokayor aprasaktatvāt

Viśvanātha

tasmāt tvaṃ mayy adhyātma-cetasātmanīty arthaḥ | evam adhyātmam avyayībhāva-samāsāt | tataś ca ātmani yac cetas tad-adhyātma-cetas tenātma-niṣṭhenaiva cetasā, na tu viṣaya-niṣṭhenety arthaḥ | mayi karmāṇi saṃnyasya samarpya nirāśīr niṣkāmo nirmamaḥ sarvatra mamatā-śūnyo yudhyasva

Baladeva

mayīti | yasmād evaṃ tasmāt pariniṣṭhitas tvam adhyātma-cetaḥ svātma-tattva-viṣayaka-jñānena sarvāṇi karmāṇi rājñi bhṛtya iva mayi pareśe saṃnyasya samarpayitvā yudhyasva | kartṛtvābhiniveśa-śūnyaḥ | yathā rāja-tantro bhṛtyas tad-ājñayā karmāṇi karoti, tathā mat-tantras tvaṃ mad-ājñayā tāni kuru lokān saṃjighṛkṣuḥ | ātmani yac cetas tad adhyātma-cetas tena | vibhakty-arthe ‚vyayībhāvaḥ | nirāśīḥ svāmy-ājñayā karomīti tat-phalecchā-śūnyaḥ | ataeva mat-phala-sādhanāni mad-artham amūni karmāṇīty evaṃ mamatva-varjjitaḥ | vigata-jvaras tyakta-bandhu-vadha-nimittaka-santāpaś ca bhūtveti | arjunasya kṣatriyatvād yudhyasvety uktam | svāśrama-vihitāni karmāṇi mumukṣubhiḥ kāryāṇīti vākyārthaḥ

Michalski

Mnie poświęciwszy wszystkie swe czyny, z myślą zwróconą ku najwyższemu Atmanowi, wolny od nadziei i troski, walcz, nie oddając się żalowi.

Olszewski

Odnoś do mnie wszystkie czyny, myśl o Duszy najwyższej; i bez nadziei, beż troski o siebie samego, walcz i wypędź z siebie smutek.

Dynowska

Mnie oddając czyn każdy, myślą w najwyższym Wszechduchu skupiony, od pragnień wolny i od nadziei, osobowości i wewnętrznej gorączki wyzbyty, idź w bój, Ardżuno!

Sachse

Złóż we mnie wszystkie twe uczynki,
skupiwszy umysł na atmanie!
Wolny od próżnych nadziei i egoizmu
walcz, uleczony z gorączki!

Kudelska

Ten, kto o najwyższym rozmyśla, mnie wszelkie uczynki poświęcając, uwalnia się od czynów namiętnych i przepojonych poczuciem „ja”;
Więc walcz, Ardżuno, odrzuciwszy strach i wątpliwości umysłu.

Rucińska

We mnie swe wszystkie uczynki złożywszy, z sercem oddanym,
Bez żądzy, bez posiadania, walcz, wszelkich pragnień wyzbyty!

Szuwalska

Dlatego wszelkie czyny Mnie poświęć, Ardżuno!
Skupiony na Najwyższym, wolny od przywiązań
I chęci posiadania, walcz! Nie bądź ospały!

Byrski

We mnie złóż swe dzieła wszystkie myślą, co się nad się wznosi,
Bez nadziei i bez ‘moje’, walcz, pozbywszy się gorączki.